Unia Europejska przyjęła bardziej elastyczną ścieżkę dojścia do celu 90% redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2040 roku, jednocześnie odraczając wejście w życie ETS2 o rok. To decyzja, która ma realny wpływ na rolników, ich koszty produkcji i planowanie nawożenia. 

Elastyczniejsza polityka klimatyczna – co się zmienia?

Zgodnie z ustaleniami państw członkowskich UE: 

• ETS2 zostanie uruchomiony najwcześniej w 2027 r., 
• kraje będą mogły kompensować część emisji kredytami węglowymi, 
• w sytuacjach kryzysowych możliwa będzie modyfikacja celów redukcyjnych, 
• cele pośrednie (66–72% redukcji emisji do 2035 r.) pozostają, ale tempo będzie można dopasować do realiów gospodarczych. 

To oznacza bardziej realistyczne podejście do transformacji energetycznej. 

Najważniejsze korzyści dla rolników

Zmiany wprowadzają bezpośrednie odciążenie finansowe dla gospodarstw rolnych.

1. Niższy wzrost cen paliw
Odroczenie ETS2 oznacza, że diesel i LPG nie zdrożeją tak szybko, jak wcześniej prognozowano.
Dla rolników to: 

• niższe koszty prac polowych, 
• tańszy transport płodów rolnych, 
• mniejsze obciążenia przy obsłudze maszyn. 

2. Wolniejsze podwyżki cen energii
Gospodarstwa mleczne, ogrodnicze i te o dużym zużyciu prądu skorzystają na: 

• wolniejszym wzroście cen energii elektrycznej, 
• niższych kosztach ogrzewania budynków inwentarskich.

3. Stabilniejsze ceny nawozów azotowych
Ponieważ gaz ziemny jest podstawowym surowcem do produkcji nawozów, wolniejszy wzrost jego kosztów może oznaczać, że:

• nawozy azotowe będą bardziej dostępne cenowo, 
• rolnicy zyskają większą przewidywalność w planowaniu zakupów na sezon. 

• redukcja strat azotu, 
• efektywne zarządzanie nawożeniem, 
• inwestycje ograniczające emisję metanu w hodowli. 

Dłuższy okres przejściowy oznacza mniej presji i większą stabilność finansową gospodarstw. 

Eksperci: „Ulga, ale czasowa" 

Złagodzenie Zielonego Ładu nie jest krokiem wstecz – to jedynie spowolnienie tempa zmian. Eksperci podkreślają, że: rolnictwo będzie musiało nadal zmniejszać emisje, a przyszłość produkcji rolnej będzie coraz silniej powiązana z efektywnością energetyczną i gospodarowaniem azotem. 

Możliwe zagrożenia w dłuższej perspektywie

Choć decyzja daje oddech, niesie też pewne ryzyka: 

• wolniejsze tempo modernizacji gospodarstw, 
• możliwe przekierowanie części funduszy klimatycznych na inne sektory, 
• presja konkurencyjna spoza UE, gdzie obciążenia środowiskowe są mniejsze. 

Dlatego coraz większego znaczenia nabiera optymalizacja nawożenia, poprawa zdrowia gleby oraz inwestycje w rozwiązania redukujące emisje. 

Co dalej?

ETS2 ma wejść w życie w 2027 roku, a szczegóły regulacji zostaną zaprezentowane w 2026 r. Do tego czasu Komisja Europejska przygotuje analizę ryzyk dla rolnictwa, by uniknąć gwałtownego wzrostu kosztów produkcji.

Podsumowanie

• UE odracza ETS2 o rok, co oznacza wolniejsze podwyżki kosztów produkcji. 
• Rolnicy skorzystają na niższych cenach paliwa, energii i bardziej stabilnych cenach nawozów azotowych. 
• Wymogi klimatyczne nadal będą wdrażane – zmienia się jedynie tempo. 
• To czasowy oddech, który warto wykorzystać na poprawę efektywności gospodarstwa.