Content
Interaktywne harmonogramy
Charakterystyka
W 2010 roku na świecie zebrano 59 mln ton nasion rzepaku, a pod względem wielkości zbiorów rzepak był dwudziestą rośliną na świecie. W Polsce w tym samym roku zbiory rzepaku (łącznie ze zbiorami rzepiku) wyniosły 2,2 mln ton (w przeliczeniu na jednego mieszkańca kraju zebrano 58 kg), powierzchnia upraw wyniosła natomiast 946 tys. ha. W 2009 roku Polska była szóstym krajem na świecie (po Chinach, Kanadzie, Indiach, Niemczech i Francji) i trzecim w Unii Europejskiej pod względem wielkości produkcji rzepaku. W Polsce uprawia się zarówno jare, jak i ozime formy rzepaku, przy czym znaczenie rzepaku jarego w Polsce jest dużo mniejsze niż ozimego.
Rzepak ozimy w nasionach zawiera najczęściej 45-49% tłuszczu, natomiast zawartość tłuszczu w nasionach rzepaku jarego jest o około 2-4% mniejsza od zawartości stwierdzanej w nasionach form ozimych. Olej rzepakowy służy do celów spożywczych, z niego też wyrabia się margarynę i inne tłuszcze jadalne. Możliwe jest także wykorzystywanie oleju rzepakowego do produkcji biopaliw. Produktami ubocznymi w procesie wytwarzania oleju rzepakowego są śruta i makuch rzepakowy, wykorzystywane paszowo. Rośliny rzepaku jarego są bardzo podobne do roślin rzepaku ozimego. Różnią się tym, że po utworzeniu rozety liściowej szybko wykształcają pęd nasienny. Łodygi są krótsze i słabiej rozgałęzione, a łuszczyny mniejsze, stąd też plony rzepaku jarego są mniejsze od ozimego. Również system korzeniowy formy jarej jest słabiej rozwinięty od systemu korzeniowego formy ozimej.
Rzepak ozimy w nasionach zawiera najczęściej 45-49% tłuszczu, natomiast zawartość tłuszczu w nasionach rzepaku jarego jest o około 2-4% mniejsza od zawartości stwierdzanej w nasionach form ozimych. Olej rzepakowy służy do celów spożywczych, z niego też wyrabia się margarynę i inne tłuszcze jadalne. Możliwe jest także wykorzystywanie oleju rzepakowego do produkcji biopaliw. Produktami ubocznymi w procesie wytwarzania oleju rzepakowego są śruta i makuch rzepakowy, wykorzystywane paszowo. Rośliny rzepaku jarego są bardzo podobne do roślin rzepaku ozimego. Różnią się tym, że po utworzeniu rozety liściowej szybko wykształcają pęd nasienny. Łodygi są krótsze i słabiej rozgałęzione, a łuszczyny mniejsze, stąd też plony rzepaku jarego są mniejsze od ozimego. Również system korzeniowy formy jarej jest słabiej rozwinięty od systemu korzeniowego formy ozimej.
Rzepak ozimy - wymagania
Prawidłowemu rozwojowi rzepaku sprzyja duża wilgotność względna powietrza. Rzepak ozimy jest mniej wrażliwy na niedobór wody jesienią niż wiosną i latem. Rośliny są również wrażliwe na wiosenne wahania temperatury. Zimą natomiast, jeśli występuje okrywa śnieżna, dobrze rozwinięty i zahartowany rzepak wytrzymuje krótkotrwałe mrozy do -25°C. Pod rzepak ozimy powinny być przeznaczane gleby żyzne, o dużej zawartości próchnicy, niezakwaszone (wartość pH 6-7). Gleby lekkie, a także ciężkie i podmokłe, są nieodpowiednie. Uprawa rzepaku powinna być prowadzona przede wszystkim na glebach o klasie bonitacyjnej od I do IVa, należących do kompleksów: pszennego bardzo dobrego, ale także pszennego górskiego oraz żytniego bardzo dobrego i dobrego. Im gorsze są właściwości gleb, na których uprawiany jest rzepak, tym większe znaczenie ma utrzymanie prawidłowej ich kultury.
Rzepak jary - wymagania
Rzepak jary jest wytrzymały na przymrozki wiosenne (w fazie liścieni znosi temperatury do -4°C, a po wykształceniu liści nawet do -8°C), jest natomiast wrażliwy na niedobór wody w glebie. Dostatek wilgoci w ciągu całego okresu wegetacyjnego ma decydujące znaczenie dla uzyskania wysokich plonów.
Rzepak jary wymaga gleb zasobnych, zwięzłych, o dobrej strukturze i odczynie zbliżonym do obojętnego (wartość pH 6-7). Uprawa rzepaku powinna być prowadzona przede wszystkim na glebach o klasie bonitacyjnej od I do IVa, należących do kompleksów pszennych bardzo dobrego i dobrego, ale także pszennego górskiego oraz żytniego bardzo dobrego i dobrego. Uprawa rzepaku na glebach lekkich wiąże się z ryzykiem niedostatecznego zaopatrzenia roślin w wodę. Nieodpowiednie są również gleby ciężkie, podmokłe.
Rzepak jary wymaga gleb zasobnych, zwięzłych, o dobrej strukturze i odczynie zbliżonym do obojętnego (wartość pH 6-7). Uprawa rzepaku powinna być prowadzona przede wszystkim na glebach o klasie bonitacyjnej od I do IVa, należących do kompleksów pszennych bardzo dobrego i dobrego, ale także pszennego górskiego oraz żytniego bardzo dobrego i dobrego. Uprawa rzepaku na glebach lekkich wiąże się z ryzykiem niedostatecznego zaopatrzenia roślin w wodę. Nieodpowiednie są również gleby ciężkie, podmokłe.
sprawdz tez informacje o nawożeniu uprawy: Rzepak ozimy
Rzepak
Udostępnij
Ekspert nawozy.eu
Masz pytanie dotyczące tego artykułu? Szukasz porady?
nawozy.eu polecają
charakterystyka ogólna, wymagania glebowe i pokarmowe, wybór nawozu, pogoda, notowania
Pszenica
czwartek, 19 Marzec 2020
+0,5%
845zł
na targowiskach
Dlaczego fosfor jest niezbędny dla roślin?
dr hab. Marzena S. BrodowskaFosfor, podobnie jak azot, jest niezbędny do prawidłowego wzrostu, rozwoju oraz metabolizmu roślin.
Spadek zbiorów oleistych na świecie
Według szacunków Departamentu Rolnictwa USA (USDA), światowe zbiory siedmiu najważniejszych nasion oleistych w sezonie 2019/2020 wyniosą 574,6 mln ton i będą o 4% niższe niż w poprzednim sezonie.
Nawozy azotowe
Saletrzak 27 Standard
N(CaMg) 27(2-4)