Content
Leksykon nawożenia
Grunt to Wiedza
Po pierwsze – badania gleby
2232 wyświetleń
Dostarczenie składników w formie nawozów naturalnych i mineralnych będzie efektywne, jeżeli gleba ma właściwą strukturę i panują w niej odpowiednie warunki powietrzno-wodne. Do tego konieczna jest analiza gleby. Aby wyniki przeprowadzonego badania pozwoliły na wyciąganie prawidłowych wniosków i podejmowanie odpowiednich działań, trzeba zacząć od pobrania próbek.
Błędy popełnione na tym etapie są już nie do naprawienia. Można tutaj posłużyć się przykładem. Jeżeli próbki do analizy pobieramy tuż po nawożeniu fosforowym, co nie powinno mieć miejsca, w trakcie pobierania – świdrem automatu czy tradycyjnie laską Egnera – do pobranej próbki dostanie się jedna lub nawet kilka granul nawozu.
W laboratorium obecność skoncetrowanego fosforu w takiej próbce spowoduje, że wynik analizy wykaże bardzo wysoką zasobność gleby. Nawet jeśli w pierwszym sezonie po analizie fosfor z nawozu będzie pobierany przez rośliny i nie będzie większych konsekwencji, to w kolejnym roku rolnik uzna, że stosowanie tego składnika jest zbędne. Może mieć to katastrofalne skutki dla wielkości i jakości planowanych plonów.
Jakich błędów trzeba unikać podczas pobierania prób?
Przede wszystkim, nigdy nie należy wykonywać próbobrania po nawożeniu składnikami, których analizę planujemy. Kolejny warunek to pobieranie gleby z całej głębokości warstwy ornej. Gleba na polu nie zawsze jest w chwili pobierania na tyle wymieszana, aby obraz analizy próbek gleby z samego wierzchu mówił o zawartości składnika na danym stanowisku.
Na pewno nie jest tak w rejonach, gdzie na powstanie gleb miał wpływ lodowiec. W tych miejscach i wszędzie tam, gdzie rolnicy mają gleby mozaikowate, analiza gleb powinna być przeprowadzana z powierzchni mniejszych niż 4 ha. Nierzadko wykonuje się analizy nawet kilkunastu arów. Tutaj warto przypomnieć, że typowanie do analizy bardzo małych powierzchni, wynika często z zamierzonej, prawidłowej praktyki rolników. Inaczej trzeba pod względem nawożenia traktować kawałki pola, na których doświadczenie z poprzednich lat pokazuje, że warunki tam są inne niż na polu sąsiednim. Są to często zaniżenia terenu, szczyty wzniesień lub miejsca, gdzie kiedyś istniały osady ludzkie (jako ciekawostkę można tutaj podać, że istnieje metoda poszukiwań archeologicznych na postawie zdjęć lotniczych stanu rozwoju roślinności), czy kępy zarośli i drzew.
Podczas przygotowania próbek do analizy nie możemy zapominać, że im więcej wkłuć laski czy świdra w celu pobrania gleby, tym wynik pomiaru będzie lepszy. Jednak nawet gdy przygotowujemy próbkę z kilkudziesięciu punktów pobrania, konieczne jest intensywne i bardzo dokładne mieszanie gleby. Innymi kryteriami kierować będziemy się przy pobieraniu zebranej gleby na zawartość azotu mineralnego. Musimy pamiętać, że ten składnik plonotwórczy jest w glebie bardzo mobilny – po pierwsze, forma azotanowa łatwo się wypłukuje, po drugie, materia organiczna ulega mineralizacji, a forma amonowa ulatnia się.
Ponadto jest on szybko pobierany przez rośliny uprawne i chwasty. Zawartość azotu w sezonie zmienia się pomiędzy minimalną a maksymalną nawet o kilkaset procent! Dlatego glebę na zawartość azotu bada się w okresie jego najmniejszej aktywności w glebie – na przedwiośniu – jeszcze przed ruszeniem wegetacji. Można też glebę na zawartość azotu badać z jednego poziomu gleby – ornego (0–30 cm) lub na kilku poziomach (30–60 cm i 60–90 cm). Do potrzeb nawożenia najbardziej przydatne jest badanie Nmin na poziomie ornym.
Natomiast aby zdobyć informacje o zawartości mikroelementów, badać możemy nie tylko glebę (pobieranie próbek według tych samych zasad, jak na podstawowe makroelementy), ale też zlecić badanie liści roślin uprawnych. Praktyka taka jest szczególnie popularna w przypadku roślin ogrodniczych. W Polsce działa 17 publicznych okręgowych stacji chemiczno- -rolniczych, a także prywatne laboratoria. Ponadto istnieją też firmy zajmujące się kompleksową obsługą rolników – od pobrania próbki z jej geolokalizacją, przez zlecenie badań w polskich i zagranicznych laboratoriach, aż po analizę wyników i ich dostosowanie do wymagań rolnictwa precyzyjnego.
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Udostępnij
Ekspert nawozy.eu
Masz pytanie dotyczące nawozów lub nawożenia? Szukasz porady?
Podobne
Grunt to WiedzaPotas: średnio na glebach rednich
Przyporządkowanie wyników potasu do klas zasobności nie jest tak proste, jak fosforu – dla różnych kategorii agronomicznych są różne zakresy.
Grunt to WiedzaFosfor na wysokim poziomie
Wyniki badania zawartości fosforu w analizowanych powiatach pokazują, że średnio w kraju (wg programu „Grunt to wiedza”) jest 15,79 mg P2O5 na 100 g gleby.
Grunt to WiedzaGleba warsztatem produkcji roślinnej
Gdyby porównać glebę do zaawansowanego laboratorium, spełnia ona wszystkie kryteria takiego miejsca. Stwarza odpowiednie warunki do wykonywania zaplanowanych prac (gromadzi wodę, powietrze, materię organiczną).
Grunt to WiedzaZasobność gleb w Polsce
W Polsce od kilkudziesięciu lat przeprowadzane są badania dotyczące zawartości podstawowych składników pokarmowych w glebie oraz jej odczynu (pH).
Szukaj w leksykonie
Najchętniej czytane
Leksykon nawożenia
Zbiór podstawowych i praktycznych informacji o nawożeniu
WstępZgłębić wiedzę do gruntu!
Wszystko jest chemią! Skały, wody, gleby, mikroorganizmy, rośliny, zwierzęta, ludzie... Z naukowego punktu widzenia wszystko to mniej lub bardziej skomplikowane substancje chemiczne i układy, które tworzą wzajemnie powiązania.
-
Grunt to Wiedza
Gleba warsztatem produkcji roślinnej
Gdyby porównać glebę do zaawansowanego laboratorium, spełnia ona wszystkie kryteria takiego miejsca. Stwarza odpowiednie warunki do wykonywania zaplanowanych prac (gromadzi wodę, powietrze, materię organiczną).
Grunt to WiedzaPo pierwsze – badania gleby
Dostarczenie składników w formie nawozów naturalnych i mineralnych będzie efektywne, jeżeli gleba ma właściwą strukturę i panują w niej odpowiednie warunki powietrzno-wodne.
-
Grunt to Wiedza
Zasobność gleb w Polsce
W Polsce od kilkudziesięciu lat przeprowadzane są badania dotyczące zawartości podstawowych składników pokarmowych w glebie oraz jej odczynu (pH).
-
Grunt to Wiedza
Fosfor na wysokim poziomie
Wyniki badania zawartości fosforu w analizowanych powiatach pokazują, że średnio w kraju (wg programu „Grunt to wiedza”) jest 15,79 mg P2O5 na 100 g gleby.
-
Grunt to Wiedza
Potas: średnio na glebach rednich
Przyporządkowanie wyników potasu do klas zasobności nie jest tak proste, jak fosforu – dla różnych kategorii agronomicznych są różne zakresy.
Grunt to WiedzaWarto dbać o magnez
Średnio w kraju według 3-letnich wyników badań programu „Grunt to wiedza” stwierdzono 7,4 mg Mg na 100 g gleby.
Rola składników pokarmowychCharakterystyka azotu
Składnik aminokwasów – budulca m.in. wszystkich białek strukturalnych i enzymów.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka fosforu
Składnik nukleotydów wchodzących w skład DNA i RNA.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka potasu
Poprzez obecność w wakuoli i cytoplazmie odgrywa główną rolę w regulacji ciśnienia osmotycznego komórki.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka magnezu
Magnez jest pierwiastkiem powszechnie występującym w glebach, jednak w różnej koncentracji.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka siarki
Składnik chlorofilu związany z białkami wiązaniami chelatowymi. Odpowiedzialny za fotosyntezę.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka wapnia
Stabilizuje błony cytoplazmatyczne komórki.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka boru
Odpowiada za powstawanie prawidłowej struktury ściany komórkowej.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka cynku
Składnik wielu enzymów.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka manganu
Uczestniczy w rozkładzie cząsteczki wody i wydzielania tlenu w fotosyntezie.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka miedzi
Uczestniczy w rozkładzie cząsteczki wody i wydzielania tlenu w fotosyntezie.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka molibdenu
Odpowiedzialny za gospodarkę azotową rośliny.
Rola składników pokarmowych
Rola składników pokarmowychCharakterystyka żelaza
Aktywator syntezy chlorofilu i wielu białek.
Rola składników pokarmowych
Odczyn glebyStan zakwaszenia gleb w Polsce - przyczyny zakwaszenia gleb
Żeby dokładnie zrozumieć, dlaczego zdecydowana większość gleb w Polsce jest kwaśna, należy cofnąć się w czasie do epoki plejstocenu.
Odczyn glebyStan zakwaszenia gleb w Polsce - odczyn gleb w kraju
Obecnie w skali kraju 40% gleb ma odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny, co obrazuje mapa przygotowana przez Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach (IUNG – PIB).
Odczyn glebyStan zakwaszenia gleb w Polsce - zużycie nawozów wapniowych w Polsce
Za niezadowalający stan gleb pod kątem odczynu odpowiedzialne jest niedostatecznie stosowanie nawozów wapniowych w stosunku do dość dużego zużycia nawozów mineralnych.
Odczyn glebyMetody pomiaru odczynu gleby - sposoby badania pH
Powszechnie wiadomo, że stan polskich gleb – jeśli chodzi o odczyn – nie jest najlepszy. Około 40% wszystkich użytków rolnych w Polsce ma odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny.
Odczyn glebyMetody pomiaru odczynu gleby - polowe i laboratoryjne badanie odczynu
Do polowego badania pH gleby służy tzw. płytka Helliga. To najprostsze, jednak – co zaskakujące – nie najpopularniejsze urządzenie, którym możemy zbadać odczyn gleby bezpośrednio na polu.
Odczyn glebyRola odczynu w nawożeniu roślin - wpływ pH gleby na dostępność składników
Nie od dziś wiadomo, że niemalże każdy z niezbędnych składników pobieranych przez rośliny uprawne wymaga odpowiedniego poziomu pH gleby do jego optymalnej dostępności.
Odczyn glebyRola odczynu w nawożeniu roślin - odczyn gleby a makroskładniki
Większość makroskładników dostępna jest dla roślin uprawnych w przedziale pH od 6,5 do 8,5, tzn. przy odczynie od lekko kwaśnego do zasadowego.
Odczyn glebyRola odczynu w nawożeniu roślin - odczyn gleby a mikroskładniki
Zdecydowana większość mikroelementów jest dostępna przy niższych wartościach pH (poniżej 6,5), a tylko molibden może być pobrany przez rośliny w warunkach obojętnego i zasadowego odczynu gleby – pH powyżej 7,0.
Odczyn glebyRola odczynu w nawożeniu roślin - wrażliwość roślin na pH
Większość roślin uprawianych w naszym kraju nie toleruje niskiego odczynu gleby. Ta największa grupa, do której należy większość zbóż, rzepak, kukurydza czy buraki cukrowe najlepiej rozwija się na stanowiskach o pH 6,0–7,5.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - bogaty skład próchnicy glebowej
Dość często błędnie utożsamia się materię organiczną gleb z próchnicą glebową. W rzeczywistości w skład materii organicznej wchodzą wszystkie związki organiczne węgla, występujące w glebie.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - rola próchnicy w kształtowaniu żyzności gleb
Próchnica ma istotne znaczenie w kształtowaniu szeregu właściwości gleby, decydujących o jej żyzności.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - próchnica utrzymuje strukturę gruzełkowatą
Próchnica glebowa odpowiedzialna jest za strukturę gruzełkowatą gleb, zapewniając korzeniom roślin odpowiednie stosunki powietrzno-wodne.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - próchnica magazynem składników pokarmowych dla roślin
Próchnica odpowiada w zależności od zakwaszenia i jej zawartości, za 20–70% całkowitej pojemności sorpcyjnej gleby, na skutek czego silnie wpływa na jej właściwości buforowe.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - utrzymanie i budowanie prawidłowego poziomu próchnicy w glebie
Zmniejszanie dopływu materii organicznej skutkować będzie postępującymi procesami mineralizacji próchnicy, co pociągnie za sobą pogorszenie jakości plonów, obniżenie zdolności sorpcyjnej i retencji wód i zwiększoną podatnością na przesuszenie oraz na erozję wodną i wietrzną.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - słoma może sprawiać kłopoty
Negatywny wpływ przyorywanej słomy ujawnia się w przypadku jej przyorania bez rozdrobnienia i wymieszania przed orką w uprawach ozimin w mokrych latach na glebach zwięzłych, jak również zakwaszonych.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - czy warto stosować preparaty mikrobiologiczne?
Narasta zainteresowanie rolników możliwością wykorzystania różnego rodzaju preparatów biologicznych, zawierających mikroorganizmy jako tańszej alternatywy do nawożenia słomy azotem.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - jak drobnoustroje pracują bez azotu?
Przy niedoborze azotu drobnoustroje intensywniej przekształcają słomę w substancje humusowe i „zmuszone” są do wiązania azotu atmosferycznego.
Odczyn glebyOdczyn gleby a materia organiczna - jak racjonalnie zastosować wapno?
Warunkiem skutecznego działania słomy jako nawozu, jak i czynnika tworzenia próchnicy, jest staranne i odpowiednie jej rozdrobnienie.
nawozy.eu polecają
charakterystyka ogólna, wymagania glebowe i pokarmowe, wybór nawozu, pogoda, notowania
Prognoza produkcji jabłek i gruszek na świecie
Według prognoz na półkuli północnej produkcja jabłek w Stanach Zjednoczonych utrzyma się na stabilnym poziomie 4,644 mln ton, tj. o 6% mniej niż w roku ubiegłym.
Wpływ nawożenia azotanami na rozwój systemu korzeniowego
dr hab. Marzena S. BrodowskaZawartość azotu azotanowego w glebie wpływa na rozwój systemu korzeniowego roślin.
