Content
Nawożenie upraw
Sady

Charakterystyka ogólna
Główna masa korzeni jabłoni zalega na głębokości 10-80 cm, przy czym im podkładka bardziej karłowa, tym ukorzenienie płytsze i korzenie jabłoni na podkładkach karłowych zalegają na głębokości 10-40 cm. Główna masa korzeni gruszy zalega na głębokości 20-90 cm, śliwy - 10-40 cm, czereśni i wiśni - 15-60 cm. Drzewa owocowe korzenią się dość płytko, ale część korzeni w miarę starzenia się roślin głębiej penetruje glebę, co wpływa na wzrost ich odporności na niedobory wody oraz lepsze pobieranie trudniej przyswajalnych form składników mineralnych.
Wymagania wodne poszczególnych gatunków są również bardzo zróżnicowane i najmniejszymi wymaganiami wodnymi charakteryzuje się wiśnia i morela; średnimi: brzoskwinia, czereśnia, grusza i orzech włoski; największymi: śliwa i jabłoń. Dużą wrażliwość na zasolenie gleby wykazuje jabłoń, grusza, brzoskwinia i śliwa. Wymagają więc stosowania bardzo zbilansowanego nawożenia mineralnego w formie nawozów wysokoskoncentrowanych.

Wymagania glebowe
Najwyższe wymagania względem odczynu (pH w 1M KCl powyżej 6,2) wykazują drzewa pestkowe (czereśnia, wiśnia, morela, śliwa, brzoskwinia) oraz winorośl i orzech włoski, mniejsze wymagania (pH powyżej 5,7) jabłoń i grusza.

Wymagania pokarmowe
Trudno ustalić jednoznacznie wymagania pokarmowe drzew owocowych. Podczas wegetacji składniki pokarmowe przeznaczane są na wzrost korzeni, pnia i gałęzi oraz liści i owoców. Część składników jest akumulowana w tych organach, co opóźnia występowanie ewentualnych niedoborów składników pokarmowych i opóźnia również reakcję roślin na nawożenie. Specyfika roślin sadowniczych komplikuje możliwość ustalenia precyzyjnych dawek nawozów mineralnych. Nawożenie powinno być oparte na znajomości zasobności gleby, zawartości składników w liściach oraz na wyglądzie i plonowaniu roślin. Nie zawsze znajomość wyżej wymienionych czynników umożliwia ustalenie dawek, bo drzewa charakteryzują się:
- możliwością głębokiego korzenienia się i pobierania trudniej dostępnych form składników,
- zdolnością gromadzenia składników w korzeniach, pniach oraz w gałęziach, co powoduje przesunięcie w czasie, nawet o rok - reakcję na nawożenie (przyrosty pędów, wysokość plonów),
- modyfikującym wpływem podkładki lub wstawki na wzrost i plonowanie drzew.
Powyższe czynniki oraz zróżnicowane właściwości gleb w wyniku utrzymywania ugoru herbicydowego i murawy utrudniają interpretację wyników analiz chemicznych.

Nawożenie
Przed założeniem sadu pole powinno być prawidłowo przygotowane. Wyniki analiz warstwy ornej i podglebia ułatwiają ustalenie dawek wapna, magnezu oraz fosforu i potasu. Gleba powinna mieć uregulowany odczyn. Jeżeli jest zbyt kwaśna należy na dwa lata przed założeniem sadu zastosować wapno zgodnie z zaleceniami stacji chemiczno-rolniczej, nie więcej jak 1,5 t CaO, czyli do 3 ton/ha wapna węglanowego. Po zbiorze przedplonu można zasiać nawóz zielony z roślin motylkowych lub zastosować obornik jesienią. Wiosenne stosowanie obornika przesusza glebę. Maksymalna jednorazowa dawka obornika wynosi do 35 t/ha. Nie stosować w czasie jednej jesieni wapna i obornika. Można obornik stosować przez dwa lata, wówczas możliwe jest zastosowanie łącznej dawki do 60 t/ha.
Przed założeniem sadu na glebach o niskiej zasobności w fosfor i potas zastosować po około 300 kg/ha tych składników, a na średnio zasobnej po 200 kg/ha. Składniki te stosuje się w formie nawozów kompleksowych pod orkę zimową, by jak najgłębiej wymieszać je z glebą. Jeżeli odczyn gleby jest optymalny, a występują niedobory magnezu zaleca się zastosować 500-1000 kg/ha dolomitu.
Zalecane dawki nawozów kompleksowych przed założeniem sadu, przy przeciętnym zagęszczeniu i bez nawadniania w kg/ha
Nawóz [N:P2O5:K2O:(MgO:SO3)] | Zasobność gleby w fosfor i potas | |
---|---|---|
bardzo niska i niska | średnia1 | |
POLIFOSKA 4 [4:12:32:(2:9)] | 2000 | 1600 |
POLIFOSKA 5 [5:15:30:(2:7)] | 1900 | 1300 |
POLIFOSKA 6 [6:20:30:(7)] | 1500 | 1000 |
POLIFOSKA M-MAKS [5:16:24:(4:7)] | 1875 | 1250 |
POLIDAP Light [14:34:(17)] + sól potasowa 60 lub siarczan potasu 50 | 880 +500 lub 600 | 590 +330 lub 400 |
POLIDAP (fosforan amonu) +sól potasowa 60 lub siarczan potasu 50 | 650 +500 lub 600 | 430 +330 lub 400 |
POLIFOSKA 8[8:24:24:(9)] jesień2 POLIMAG S [10:8:15:(5:35)] + B, Cu, Mn, Zn | 1000 +750 wiosną | 700 +400 wiosną |
1 - jeśli nie jest znana zasobność gleby, stosować dawki jak dla gleby średnio zasobnej; gleba o wysokiej i bardzo wysokiej zasobności w fosfor i potas nie wymaga stosowania nawozów wieloskładnikowych przed założeniem sadu, szczególnie gdy stosowany był obornik;
2 - jesienią pod orkę na przykład na glebie średnio zasobnej zastosować 700 kg/ha POLIFOSKI 8 i wiosną 400 kg POLIMAGU S, bezchlorkowego, bogatego w mikroskładniki.
Stosując pełną dawkę obornika dawki nawozów kompleksowych należy zmniejszyć o 30-40%.
Dawki tych nawozów są bardzo wysokie i najlepiej stosować je w dwóch terminach, po połowie wiosną i późnym latem, tak by do czasu sadzenia drzewek (jesień) obniżyło się zasolenie gleby, a chlorki uległy wymyciu.

Ważny wybór nawozu
Ze względu na bardzo dużą wrażliwość drzew owocowych, szczególnie pestkowych, na chlorki zaleca się stosować co roku wiosną od trzeciego roku po założeniu sadu, nawożenie fosforem i potasem w postaci POLIMAGU S. W pierwszym i drugim roku rozwój drzew jest powolny, a wysokie nawożenie organiczne i mineralne zabezpiecza potrzeby roślin. W tym okresie stosuje się tylko azot indywidualnie, to znaczy wokół młodych drzew, a średnica nawożonej powierzchni powinna być 1-1,5 razy większa od średnicy korony. Stosować saletrę amonową w 2-3 terminach po ruszeniu wegetacji, w odstępach 2-4 tygodni, lub dwukrotnie, wolniej i dłużej działający MOCZNIK. Łączna dawka azotu wynosi 40-60 kg/ha, a pod śliwy do 80 kg N/ha.
W trzecim i czwartym roku zaleca się stosować nie tylko azot, ale także fosfor, potas i magnez na całej powierzchni, bo korzenie gęsto sadzonych drzew przerosły już całą powierzchnię. Dawka fosforu wynosi 30-40 kg/ha, a potasu 60-120 kg/ha. Zaleca się stosować wczesną wiosną około 300 kg/ha POLIFOSKI 4, albo 200-250 kg/ha POLIFOSKI 5. Pod jabłonie i czereśnie, by stosować wyższą dawkę potasu (100-140 kg/ha), zaleca się stosować 300-470 kg/ha POLIFOSKI 4 lub 300-500 kg/ha POLIFOSKI 5. By zaopatrzyć drzewa w mikroskładniki stosować co 2-3 lata 400-600 kg/ha POLIMAGU S.
Nawożenie azotem w dawce 40-100 kg N/ha pod jabłonie i grusze, 60-120 kg N/ha pod śliwy i wiśnie oraz 80-160 kg N/ha pod czereśnie stosować w 2-3 terminach w formie ZAKSAN® lub MOCZNIKA. Takie nawożenie stosować także w sadach owocujących, powyżej czwartego roku. Azot w dawce 60-120 kg N/ha (wiśnie i czereśnie do 100 kg/ha), stosować podobnie jak w poprzednich latach. Drzewa owocowe, szczególnie pestkowe dobrze reagują na nawożenie magnezem, dlatego jesienią, po okresie wegetacji, zaleca się stosować na glebach o niskiej zasobności, nawet corocznie około 500 kg/ha dolomitu, natomiast na glebach średnio zasobnych - około 300 kg/ha.

Nawożenie dolistne
Po zbiorze owoców, już we wrześniu wskazane jest wykonać oprysk drzew 5% wodnym roztworem MOCZNIKA, czyli 5 kg masy nawozu (by nie ważyć jest to objętościowo 6,7 litra) rozpuszczamy w wodzie do objętości 100 litrów. Zabieg taki wskazane jest powtórzyć tuż przed opadaniem liści (przełom października i listopada), szczególnie na jabłonie. Zwiększa się wówczas pobranie azotu przez liście i gałęzie drzew, a rośliny tak potraktowane będą wiosną lepiej rosły i owocowały. Nawóz ten nie powoduje rozhartowania roślin, czyli nie zmniejsza ich zimotrwałości. Zastosowany w formie oprysku nawóz powoduje wzrost zawartości azotu w liściach, które niedługo opadną. Zasobniejsze w azot liście szybciej podlegają rozkładowi, a wiec nie są dobrą pożywką dla rozwoju grzybów chorobotwórczych. Tak więc jest to nie tylko efektywne dokarmianie dolistne (pozakorzeniowe) roślin, ale także bardzo ekologiczny i skuteczny sposób walki z chorobami, głównie grzybowymi. Jego skuteczność ocenia się bardzo wysoko, bo likwiduje nawet 90% zarodników na przykład parcha jabłoni. Jeżeli oprysk wykonamy później, gdy już większość liści spadnie z drzew, skuteczność jest słabsza, ale ponad 50%, więc i tak warto go zaaplikować. Jako zabieg bezpieczny i prosty powinien być szeroko propagowany. Oprysk wykonujemy zawsze wieczorem, kiedy rośliny trochę się ochłodzą i nabiorą jędrności.

Wpływ nawożenia na jakość owoców

Ekspert nawozy.eu
Masz pytanie dotyczące tego artykułu? Szukasz porady?
nawozy.eu polecają
charakterystyka ogólna, wymagania glebowe i pokarmowe, wybór nawozu, pogoda, notowania

Rzepak zyskuje na wartości 0,4%
W dniach od 28 lutego do 7 marca bieżącego roku cena rzepaku zwiększyła się o 8 zł/t. Odnotowano wzrost ceny śruty rzepakowej i oleju rzepakowego rafinowanego.
min
max

Nawożenie krzewów owocowych
dr hab. Marzena S. BrodowskaGłównym celem zrównoważonego nawożenia krzewów owocowych jest racjonalne odżywianie roślin, mające na celu uzyskanie wysokich plonów o dobrych parametrach jakościowych przy utrzymaniu optymalnej zawartości składników pokarmowych w glebie.