Odczyn gleby w sadach

Staranne przygotowanie gleby pod sad oraz dbanie o zachowanie jej żyzności jest istotnym elementem decydującym o powodzeniu uprawy. Wynika to z faktu, że drzewa owocowe latami rosną na tym samym miejscu, co przy niewłaściwych zabiegach uprawowych może skutkować wyczerpaniem gleby ze składników pokarmowych. Ważnym zabiegiem jest właściwie przeprowadzona regulacja odczynu gleby, zwłaszcza na glebach lekkich. Odpowiedni odczyn gleby jest jednym z ważniejszych czynników decydujących o prawidłowym odżywianiu się drzew i krzewów w trakcie ich wegetacji. Wpływa również na wykorzystanie naturalnej zasobności gleby w składniki pokarmowe oraz poprawia jej parametry fizyczne, co przyczynia się do lepszego rozwoju systemu korzeniowego, utrzymania prawidłowych stosunków wodno-powietrznych oraz wpływa na rozwój korzystnych mikroorganizmów glebowych.

Rośliny sadownicze w większości przypadków wymagają gleb o odczynie lekko kwaśnym do lekko zasadowego. Rośliny pestkowe można uprawiać na glebach o nieco wyższym pH w porównaniu do drzew ziarnkowych czy roślin jagodowych (poza winoroślą). Brzoskwinia, morela, śliwa, czereśnia, wiśnia i orzech włoski wymagają gleb o pH w granicach 6,7 – 7,2. Z kolei jabłoń i grusza najlepiej rosną na glebach o odczynie lekko kwaśnym. Podobne wymagania glebowe mają porzeczka, malina czy agrest.

Wrażliwość roślin na odczyn gleby uzależniona jest w znacznym stopniu od jej składu granulometrycznego, zawartości materii organicznej oraz od zasobności w składniki przyswajalne. Przyjmuje się, że w przypadku gleb średnich i ciężkich optymalny odczyn powinien mieścić się w przedziale od 6,1 do 7,2, z kolei na glebach lżejszych od 5,1 do 6,0. Niekiedy istnieje potrzeba obniżenia pH gleby. Można to uzyskać między innymi dzięki zastosowaniu nawozów fizjologicznie kwaśnych, jednakże w wielu przypadkach jest to działanie niewystarczające. Znacznie efektywniejszym zabiegiem prowadzącym do zakwaszenia gleby jest tzw. ‘siarkowanie’. Dawka zastosowanej siarki uzależniona jest nie tylko od aktualnego pH, ale również od kategorii agronomicznej gleby. Na glebach ciężkich wymagane są wyższe dawki siarki niż na glebach lekkich. Związkiem obniżającym pH gleby jest między innymi siarczan glinu, jednak ze względów ekonomicznych jest on stosowany stosunkowo rzadko. Zwiększenie kwasowości gleby można również uzyskać wykorzystując na przykład torf wysoki, a także korę oraz trociny z drzew iglastych.