Jak policzyć wartość nawozową liści buraczanych?

Pozostające po zbiorze resztki, po równomiernym rozdrobnieniu i rozrzuceniu na powierzchni pola, są cennym źródłem składników pokarmowych. Ponadto przyczyniają się do poprawy właściwości fizycznych gleby, polepszając strukturę roli.

Jak policzyć wartość nawozową liści buraczanych…?

Wartość nawozowa to składowa trzech elementów, tj.: masa liści buraczanych, zawartość składników pokarmowych i dostępność składników pokarmowych.

Masa przyorywanych liści, uzależniona jest od wielu czynników, tj. pogoda (w bieżącym sezonie susza ograniczała wzrost i rozwój roślin), dostępności składników pokarmowych, odmiany, itp. Plon liści jest ściśle skorelowany z plonem korzeni, co można wykorzystać przy szacowaniu plonu biomasy liści. Do obliczeń można przyjąć prostą zależność, czyli stosunek masy korzeni do masy liści. Przy obecnie uprawianych odmianach waha się on w granicach od 1 : 0,6 – 0,8. Dla przykładu uzyskując plon korzeni 65 t/ha, masa liści będzie wynosiła od 39 do 52 ton świeżej masy z ha.

Zawartość składników pokarmowych

Wartość resztek określa się na podstawie zawartości składników pokarmowych. Według badań przeprowadzonych na UP w Poznaniu w suchej masie liści buraków cukrowych znajduje się około: 2,5% azotu, 0,45% fosforu, 3,2% potasu, 1,5% wapnia, 0,8% magnezu i 0,14% Na. Zakładając, że plon świeżych resztek wyniósł 48 t/ha, przeliczając wartości, wprowadzamy do gleby około: 180 kg N, 32 kg P₂O₅, 230 kg K₂O, 108 kg CaO i 58 kg MgO oraz znaczne ilości mikroskładników: miedzi, cynku, molibdenu, kobaltu i boru. Porównując tę ilość wprowadzonej biomasy z 30t/ha obornika (150 kg N, 90 kg P₂O₅, 210 kg K₂O, 150 kg CaO, 94 kg MgO) można stwierdzić, że liście buraków dorównują, a nawet przewyższają wartość nawozową obornika.

Dostępność składników pokarmowych

Składniki pokarmowe wprowadzone w liściach buraków mogą być dostępne dla roślin dopiero wówczas, gdy ulegną w glebie procesowi mineralizacji. Tempo tego procesu uzależnione jest od warunków glebowo-klimatycznych. Wraz ze spadkiem temperatury gleby, tempo mineralizacji resztek słabnie (w temp. 0ºC ustaje). Z uwagi na to, że liście mieszamy z glebą w październiku bądź listopadzie, najczęściej ich mineralizacja następuje dopiero na wiosnę. Jest to korzystne ponieważ roślina następcza, może wykorzystywać uwalniane stopniowo do gleby pierwiastki, ograniczając tym samym ich straty.

Przyjmuje się, że w pierwszym roku po zagospodarowaniu liści, roślina następcza będzie miała do dyspozycji ok. 40% azotu wprowadzonego w biomasie, 25% fosforu, 60% potasu oraz 50% magnezu, czyli m.in. ok. 70 kg N (180x0,4) i 138 kg K₂O (230x0,6).

Przyorywując liście buraków nie zubażamy gleby!

Nawożenie liśćmi, umożliwia powrót składników pokarmowych do gleby, a także wpływa na zwiększenie ilości próchnicy w glebie, która jest podstawowym wskaźnikiem oceny jej jakości. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza na glebach o niskiej zawartości składników pokarmowych, gdzie to działanie ogranicza tempo wyczerpania gleby ze składników pokarmowych. Należy jednak zaznaczyć, że uprawiając buraki cukrowe i przyorywując plon uboczny jakim są liście, nie prowadzimy do wzbogacenia gleby w składniki pokarmowe, lecz jedynie nie zubażamy gleby. Wzrost zasobności gleby wymaga wprowadzenia dodatkowego nawożenia np. w postaci nawozów mineralnych lub naturalnych (obornik), które będą dodatkowo wprowadzane na pole.