Content
Porady ekspertów
Nawożenie, Z kraju
Odczyn gleby decyduje o dostępności fosforu dla roślin


do ulubionych
z ulubionych

Fosfor to podstawowy makroskładnik, który wpływa na wysokość i jakość uzyskiwanych plonów. Z uwagi na funkcje jakie pełni w roślinie, powinniśmy zadbać, aby nie brakowało go w glebie. Niestety tak nie jest…
Duży wpływ na dostępność fosforu glebowego dla roślin, ma odczyn gleby. A z tym nadal mamy ogromny problem, ponieważ aż 40% polskich gleb wykazuje odczyn bardzo kwaśny lub kwaśny, a więc wymaga natychmiastowego wapnowania.
Zasobność gleb w fosfor
W Polsce ok. 41% gleb charakteryzuje się wysoką lub bardzo wysoką zawartością fosforu, jednocześnie, aż 33% gleb ma zawartość niską, bądź bardzo niską. Wpływ na zawartość fosforu w glebie ma skała macierzysta, z której gleba została wytworzona.
Niestety tylko 2-10% z puli fosforu, która znajduje się w glebie jest dostępna dla roślin, z czego tylko 1% jest łatwo przyswajalny przez rośliny.
Rośliny pobierają fosfor wyłącznie w dwóch formach, jako:
- jon fosforowy jednowartościowy (H2PO4-):
1. jest to najczęściej pobierana forma fosforu dla roślin;
2. pobierany jest z gleby w środowisku kwaśnym i lekko kwaśnym;
3. w glebach o odczynie bardzo kwaśnym, wiąże się z żelazem, glinem, manganem, natomiast w glebach o odczynie zasadowym łączy się z wapniem lub magnezem tworząc nierozpuszczalne sole; - jon fosforowy dwuwartościowy (HPO4-2):
1. rzadziej w polskich glebach pobierana forma fosforu;
2. pobierany z gleb o odczynie zasadowym lub lekko kwaśnym;
3. łatwo łączy się z jonami wapnia i magnezu tworząc nierozpuszczalne (niedostępne) sole.
pH, a przyswajalność fosforu
Wykorzystanie puli fosforu glebowego przez rośliny zależy od szeregu czynników m.in. od pH gleby. Wg różnych autorów zakres pH, w którym rośliny najbardziej efektywnie pobierają fosfor mieści się w przedziale pH 5,6-7,2, niektórzy badacze wartość tę zawężają do pH 6-7, za optymalną podając 6,5. Dostępność fosforu dla roślin maleje wraz ze spadkiem wartości pH. Zależność tę obrazuje tabela 1.
Tab. 1. Dostępność fosforu dla roślin w zależności od odczynu
Odczyn gleby | Dostępność fosforu |
---|---|
pH 6,0 | 52% |
pH 5,5 | 48% |
pH 5,0 | 34% |
Źródło: Jurga B., Filipek A. 2017
Nieuregulowany odczyn pH powoduje, że rośliny nie są w stanie w pełni przyswoić składników dostarczanych w nawozach mineralnych, czy organicznych. Ponadto w glebach charakteryzujących się niskim pH fosfor może zostać utracony bezpowrotnie z gleby na skutek takich procesów jak: erozja wietrzna i powierzchniowa oraz wymywanie w głąb profilu glebowego. W ten sposób składniki pokarmowe wniesione z nawozami mineralnymi, organicznymi nie są wykorzystane przez rośliny, a rolnik z tego tytułu ponosi stratę. Ponadto takie działanie nie pozostaje obojętne dla środowiska wodnego.
Uregulujmy odczyn gleby – to się opłaca!
Gospodarowanie w warunkach uregulowanego odczynu gleby jest zabiegiem optymalizującym dostępność fosforu i innych niezbędnych dla roślin składników pokarmowych. Ponadto wapnowanie wpływa na szereg innych procesów, jak m.in. poprawienie struktury gleby, co wiąże się bezpośrednio z lepszą penetracją gleby przez korzenie roślin, a tym samym lepsze wykorzystanie wody i składników pokarmowych. W ten sposób ogranicza się również spływ powierzchniowy, co wpływa na dbałość o środowisko naturalne, ponieważ zmniejsza się ryzyko przedostania się szkodliwych ilości fosforu do wód.
Literatura:
1.Jurga B., Filipek A. 2017. Wpływ wybranych praktyk rolniczych na dostępność fosforu dla roślin – przegląd piśmiennictwa. Studia i Raporty IUNG-PIB. Zeszyt 53(7): 55-66.
2.Czubiński T. (red.) 2017. Leksykon nawożenia. PWR Wyd. I: 20-23.
3.Holubowicz-Kliza G. 2009. Nieinfekcyjne czynniki chorobotwórcze. Inst. Upowszechnieniowa Nr 158. IUNG-PIB: 16-21.
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Tagi
Ekspert nawozy.eu
Masz pytanie dotyczące tego artykułu? Szukasz porady?
NEWSY
Nawożenie

Pulrea® +INu - mocznik z inhibitorem od Grupy Azoty
Grupa Azoty wychodząc naprzeciw wymaganiom Dyrektywy NEC dotyczącej redukcji emisji amoniaku wprowadza nowy produkt: mocznik z inhibitorem pod nazwą handlową Pulrea® +INu.

Grupa Azoty wspiera rolników w badaniu gleby
Przedstawiciele Grupy Azoty za pomocą skanerów Agrocares mogą już w całym kraju przeprowadzać szybkie analizy gleby dla rolników. Pozytywne doświadczenia zebrane podczas przeprowadzonego pilotażu sprawiły, że od bieżącego roku wszyscy Przedstawiciele spółki pracujący z rolnikami na terenie całego kraju wyposażeni będą w skanery doglebowe. Uroczystość, podczas której Prezes Grupy Azoty S.A. Tomasz Hinc przekazał skanery Przedstawicielom Terenowym odbyła się 21 stycznia w Centrum Handlowym Nawozów w Tarnowie.

Grupa Azoty apeluje do rolników o nieodkładanie zakupów nawozów
Ze względu na już widoczny wpływ koronawirusa na przemysł i transport, dostępność nawozów u autoryzowanych dystrybutorów w późniejszych terminach może być utrudniona. Wielu rolników podejmuje decyzje o zakupie nawozów w ostatniej chwili. Sytuacja ta jest z jednej strony zrozumiała, choć trzeba mieć na względzie, że w tym roku ma ona charakter szczególny. Choć to dopiero połowa marca, wiele prac polowych już się rozpoczęło. Inną sprawą, która może zdestabilizować typowy porządek w gospodarstwie rolnym, jest koronawirus i jego wpływ na przemysł i rolnictwo.

Nowa linia produktów w ofercie nawozowej Grupy Azoty
Grupa Azoty wprowadza na rynek linię produktów Fosfarm, czyli nowoczesnych i przyjaznych dla środowiska nawozów NPK, stanowiących racjonalne i efektywne źródło składników pokarmowych. Nowa linia opracowana przez gdańską spółkę Grupy Azoty to kolejny krok Grupy w kierunku realizacji założeń Europejskiego Zielonego Ładu.
nawozy.eu polecają
charakterystyka ogólna, wymagania glebowe i pokarmowe, wybór nawozu, pogoda, notowania

Wartość światowej produkcji owoców i warzyw
Według danych Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), światowa produkcja świeżych owoców i warzyw ma wartość 369 515,38 mln euro.

min
max