Content
Porady ekspertów
Nawożenie, Informacje, Z kraju
Słoma czy to dobry nawóz ?


do ulubionych
z ulubionych

Słoma jest produktem ubocznym roślin uprawianych na nasiona. Słoma, którą możemy zagospodarować bezpośrednio po zbiorach roślin pochodzi głównie z roślin zbożowych, roślin oleistych (rzepak, rzepik, słonecznik) a także roślin strączkowych (np. groch, soja, łubiny). Podstawowym składnikiem słomy jest substancja organiczna oraz składniki pokarmowe.
W związku ze zmianą systemu utrzymania zwierząt zapotrzebowanie na słomę wykorzystywaną na ściółkę i paszę znacznie zmalało. Dlatego też pojawia się problem z zagospodarowaniem jej nadwyżek. Główne kierunki poza wyżej wspomnianymi (ściółka i pasza) to przede wszystkim bezpośrednie jej przyorywanie lub sprzedaż na cele energetyczne. Słoma stanowi cenne źródło materii organicznej oraz składników pokarmowych zarówno makro jak i mikroelementów.
Zawartość składników pokarmowych zależna jest od gatunku roślin. Słoma kukurydziana, gryczana, roślin strączkowych i rzepaku jest zasobniejsza w składniki pokarmowe w porównaniu do słomy zbóż. W Tabeli 1 przedstawiono przeciętną zawartość makroelementów w słomie dla wybranych roślin uprawnych.
Tabela 1. Przeciętna zawartość makroelementów w słomie roślin uprawnych.
Roślina uprawna | Zawartość w % suchej masy | ||||
---|---|---|---|---|---|
N | P | K | Ca | Mg | |
Pszenica ozima | 6,7 | 0,11 | 1,06 | 0,28 | 0,09 |
Żyto | 6,0 | 0,11 | 1,01 | 0,24 | 0,08 |
Pszenżyto ozime | 5,9 | 0,11 | 1,05 | 0,24 | 0,08 |
Jęczmień jary | 8,0 | 0,12 | 1,23 | 0,40 | 0,10 |
Kukurydza | 11,9 | 0,20 | 1,87 | 0,40 | 0,28 |
Rzepak ozimy | 7,0 | 0,13 | 1,73 | 1,61 | 0,13 |
Groch | 15,6 | 0,14 | 1,51 | 1,78 | 0,16 |
źródło: Harasim 2011
W 1 tonie słomy zbóż ozimych znajduje się około 6,0 kg N, 2,4 kg P2O5, 12,0 kg K2O, 3,2 kg CaO, 1,3 kg MgO + mikroelementy. Dla porównania w 1 tonie słomy rzepakowej jest 7,0 kg N, 3,0 kg P2O5, 21,0 kg K2O, 22,0 kg CaO, 2,2 kg MgO + mikroelementy. W celu określenia dokładnej ich zawartości najlepiej byłoby ocenić skład chemiczny w laboratorium, jeżeli nie ma na to czasu pozostaje posiłkować się uśrednionymi danymi dostępnymi w literaturze. Poza znajomością składu słomy trzeba też oszacować jej ilość. Najbardziej dokładny jest pomiar z jednostki powierzchni i przeliczenie go na dany areał, można też oszacować jej masę korzystając ze współczynników przeliczeniowych tzn. ile jednostek słomy przypada na jednostkę ziarna.
Poniżej zamieszczono orientacyjne wskaźniki:
- dla zbóż wynosi on 1,0 - 1,1:1 (dla pszenżyta 1,3 - 1,5 : 1)
- dla rzepaku 1,8 - 2,0 :1
- dla kukurydzy 1,5:1
Działanie nawozowe słomy uzależnione jest między innymi od jej rozdrobnienia, dostępności azotu, głębokości wymieszania/przyorania, temperatury, wilgotności i odczynu gleby. Rozkład słomy najefektywniej przebiega przy wilgotności gleby około 60 - 70% i temp. co najmniej 15˚C. Odczyn gleby powinien mieścić się w granicach od 6,0 do 7,0 pHKCl. Istotną sprawą jest głębokość przyorania słomy. Na glebach lekkich słomę można przyorać głębiej do 10 - 12 cm, natomiast na glebach ciężkich 6 - 8 cm. Zbyt głębokie przyorywanie słomy na glebach ciężkich prowadzi do ograniczania intensywności jej rozkładu ze względu na małą dostępność tlenu. Niezwykle istotne jest staranne, równomierne rozmieszczenie pociętej słomy na powierzchni pola, tak aby na etapie uprawek pożniwnych nie utrudniała prac, a mieszana z glebą nie tworzyła poduszek słomianych, które powodują słabszy wzrost a nawet zamieranie roślin.
Pozostawiając słomę na polu trzeba pamiętać o dodatkowym nawożeniu azotem. Wynika to z tego, że słoma zawiera w swoim składzie dużo węgla i stymuluje rozwój mikroorganizmów glebowych, które zużywają azot zawarty w słomie i w glebie. W tej sytuacji może zajść zjawisko czasowego unieruchomienia (immobilizacji) azotu. Dodawanie azotu jest konieczne gdy na danym polu będą uprawiane oziminy. Ponadto wskazane jest na glebach słabych i stanowiskach o niskiej zawartości składników pokarmowych zwłaszcza azotu. Zalecana dawka N wynosi od 5 – 8 kg na 1 tonę słomy. W stanowiskach o bardzo wysokiej zawartości N-min można zrezygnować z tego zabiegu. Na słomę możemy aplikować nawozy mineralne azotowe zarówno w postaci stałej np.: Zaksan®, Pulan®, Saletra Amonowa 32, nawozy typu Saletrzak, Salmag®, amidowe, jak: mocznik.pl®, Pulrea®, Pulgran®, jak i płynnej RSM®. Również na słomę można rozlewać gnojówkę czy gnojowicę.
Pamiętajmy, że uprawa zbóż w monokulturze może zwiększać presję niektórych chorób. Aby temu przeciwdziałać konieczne jest doprowadzenie odczynu do poziomu od górnej granicy lekko kwaśnego do zasadowego a także dokładne zaprawianie materiału siewnego. W płodozmianach, gdzie dominują rośliny zbożowe zaleca się przyorywanie słomy co 2 lata.
W celu jak najlepszego wykorzystania słomy jako nawozu należy przestrzegać następujących zasad:
- przed przyoraniem słoma powinna być pocięta na krótkie kawałki (5 – 8 cm) i równomiernie rozrzucona na całym polu,
- słomę przyorujemy na głębokość nie większą niż 12 cm, bądź mieszamy broną talerzową na głębokość 6 – 8cm.
- najlepsze efekty uzyskuje się na glebach ciepłych, wilgotnych i o uregulowanym pH gleby,
- w przypadku uprawy roślin ozimych trzeba zastosować azot mineralny w ilości około 5-8 kg N na 1 tonę słomy,
- do nawożenia pod oziminy najlepiej wykorzystać szybko rozkładającą się słomę rzepakową bądź roślin strączkowych,
- zbyt krótki okres pomiędzy przyoraniem słomy a siewem roślin ozimych może powodować słabsze wschody dlatego niektórzy zalecają by zwiększyć normę siewu nasion o 10%,
- w zmianowaniach o dużym udziale zbóż najlepiej nawozić słomą co 2 lata ze wskazaniem pod rośliny jare.
Słoma stanowi bardzo cenne źródło składników pokarmowych a przede wszystkim materii organicznej. Jest dobrą alternatywą w stosunku do obornika, oczywiście w gospodarstwach, które nie mają możliwości jego pozyskania.
Literatura:
1. Grzebisz W.: Nawożenie roślin uprawnych. T 2 Nawozy i systemy nawożenia. PWRiL Poznań 2009.
2. Harasim A.: Gospodarowanie słomą. IUNG-PIB Puławy 2011, 7 – 75.
3. Pikula D.: Wpływ wieloletniego nawożenia słomą na plonowanie roślin i żyzność gleby. SiR IUNG-PIB, zeszyt 45(19): 85-96
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Tagi
Ekspert nawozy.eu
Masz pytanie dotyczące tego artykułu? Szukasz porady?
NEWSY
Nawożenie

Grupa Azoty wspiera rolników w badaniu gleby
Przedstawiciele Grupy Azoty za pomocą skanerów Agrocares mogą już w całym kraju przeprowadzać szybkie analizy gleby dla rolników. Pozytywne doświadczenia zebrane podczas przeprowadzonego pilotażu sprawiły, że od bieżącego roku wszyscy Przedstawiciele spółki pracujący z rolnikami na terenie całego kraju wyposażeni będą w skanery doglebowe. Uroczystość, podczas której Prezes Grupy Azoty S.A. Tomasz Hinc przekazał skanery Przedstawicielom Terenowym odbyła się 21 stycznia w Centrum Handlowym Nawozów w Tarnowie.

Pulrea® +INu - mocznik z inhibitorem od Grupy Azoty
Grupa Azoty wychodząc naprzeciw wymaganiom Dyrektywy NEC dotyczącej redukcji emisji amoniaku wprowadza nowy produkt: mocznik z inhibitorem pod nazwą handlową Pulrea® +INu.

Grupa Azoty apeluje do rolników o nieodkładanie zakupów nawozów
Ze względu na już widoczny wpływ koronawirusa na przemysł i transport, dostępność nawozów u autoryzowanych dystrybutorów w późniejszych terminach może być utrudniona. Wielu rolników podejmuje decyzje o zakupie nawozów w ostatniej chwili. Sytuacja ta jest z jednej strony zrozumiała, choć trzeba mieć na względzie, że w tym roku ma ona charakter szczególny. Choć to dopiero połowa marca, wiele prac polowych już się rozpoczęło. Inną sprawą, która może zdestabilizować typowy porządek w gospodarstwie rolnym, jest koronawirus i jego wpływ na przemysł i rolnictwo.

Nowa linia produktów w ofercie nawozowej Grupy Azoty
Grupa Azoty wprowadza na rynek linię produktów Fosfarm, czyli nowoczesnych i przyjaznych dla środowiska nawozów NPK, stanowiących racjonalne i efektywne źródło składników pokarmowych. Nowa linia opracowana przez gdańską spółkę Grupy Azoty to kolejny krok Grupy w kierunku realizacji założeń Europejskiego Zielonego Ładu.
nawozy.eu polecają
charakterystyka ogólna, wymagania glebowe i pokarmowe, wybór nawozu, pogoda, notowania

Uprawa awokado rozwija się w regionie Walencji
Awokado nadal zyskuje na popularności w hiszpańskim regionie Walencji, gdzie areał przeznaczony na produkcję wzrósł o 45% w ciągu ostatniego roku do 2,121 tys. ha.

min
max