Mak polny – groźny konkurent zbóż i rzepaku

Mak polny (Papaver rhoeas) to jeden z najpiękniejszych, ale również i najgroźniejszych chwastów upraw polowych. Występuje głównie w zbożach ozimych i rzepaku ozimym, ale może zachwaszczać również rośliny okopowe, bobowate grubonasienne i drobnonasienne oraz inne. Spadek plonu pszenicy ozimej w wyniku występowania w łanie maku polnego może wynosić 12-37%. Mak polny wykazuje dużą odporność i wysoki potencjał adaptacyjny do zmiennych warunków środowiskowych, dzięki temu zasiedla nowe stanowiska i zwiększa swój zasięg występowania. Szkodliwość P. rhoeas wynika przede wszystkim z jego konkurencyjności względem rośliny uprawnej oraz potencjału reprodukcyjnego, który związany jest z wytwarzaniem dużej ilości nasion zachowujących długą żywotność i przechodzących w stan spoczynku. Nasiona mogą przez wiele lat przebywać w stanie uśpienia w glebowym banku nasion i w korzystnych warunkach wykiełkować.

W zwalczaniu maku polnego w zbożach ozimych i rzepaku ozimym najważniejsze jest jak najszybsze wyeliminowanie go z łanu, aby nie stanowił konkurencji dla rośliny uprawnej. Mak polny wykazuje wrażliwość na wiele substancji aktywnych i do zwalczania tego gatunku w jednoliściennych roślinach zbożowych zarejestrowanych jest wiele herbicydów. Zniszczenie maku polnego w rzepaku jest nieco trudniejsze, ponieważ oba gatunki są roślinami dwuliściennymi. W ofercie firm fitofarmaceutycznych najwięcej jest herbicydów na bazie metazachloru (Macho 500 SC, MET-NEX 500 SC, Naspar 500 SC, Naspar Solo 500, Parsan 500 SC, Raper 500 SC, Raper Solo 500, Rapex 500 SC, Rapsan 500 SC, Rapsan Solo 500, Rexxan SC, Znachor 500 SC, Bantux, Butisan 400 SC, Dakota 500 SC). Dużą skutecznością w stosunku do maku polnego odznaczają się preparaty dwu lub trójskładnikowe.

Należą do nich: Clentiga, Cleravo 285 SC, Korvetto, Kratos Trio, Navigator 360 SL, Mariner 360 SL, Astor 360 SL, Blast, Colzor Trio 405 EC, Solanis, Butisan Mix, Butisan Pro, Butisan Star Max 500 SE, Torso SC, Permuson 416 SC, Rapsan Plus, Butisan Star 416 SC, Impesco 416 SC, Sultan Top 500 SC, Tazachmer 500 SC, Kliper, Spark, Colzamid Top, Command Top 375 CS, Devrinol Top 375 CS, Mozzar, Belkar. W ostatnich latach zwalczanie maku polnego za pomocą środków ochrony roślin jest coraz trudniejsze ze względu na pojawiające się biotypy odporne na substancje aktywne herbicydów.