Jak obliczyć ilość wysiewu ziarna?

Odpowiedni siew to jeden z podstawowych warunków prawidłowej agrotechniki. Błędy popełnione na tym etapie nie są już do naprawienia w późniejszym okresie. Planując siew obok wyboru odmiany, terminu siewu, nawożenia, warto zastanowić się na nad ilością wysiewu ziarna.

Nie siejmy zbyt gęsto!

Dla większości odmian pszenic ozimych wysiewanych w optymalnym terminie wystarczy wysiać od 240 do 380 szt./m². Jeśli wysiewamy pszenicę w opóźnionym terminie, ilość wysiewu należy zwiększyć. Nie należy jednak przesadzać, zwykle ilość wysiewu zwiększa się o 10-20% w stosunku do normy wysiewu w terminie optymalnym. W skrajnie opóźnionym terminie siewu zaleca się nie więcej niż 420-450 ziaren/m².

Zalecenia dotyczące obsady w zależności od terminu siewu i warunków panujących na polu przedstawia tabela 1. Podane w tabeli informacje należy traktować jako punkt odniesienia przy planowaniu właściwej obsady roślin. Niższa ilość ziaren na m² dotyczy odmian bardzo dobrze krzewiących się. Przy czym na intensywność krzewienia zbóż obok odmiany wpływają także warunki pogodowe, termin siewu oraz jakość gleby.

Tab. 1. Zalecana obsada zbóż w zależności od terminu siewu i warunków.

Źródło: Piechota T., Kowalski M. 2014. Wysokie polony z mniejszej obsady roślin. Zboża ochrona i prowadzenie łanu. Wyd. PWR: 24-27

Zbyt duża ilość wysiewu, 500 - 600 ziaren/m² wpływa negatywnie na plon i jego jakość. Z tego względu pszenicę, a także innych zbóż nie należy wysiewać zbyt gęsto. Takie działanie pozwala na samoregulację łanu i umożliwia dostosowanie się roślin do warunków siedliska.

Jak to policzyć?

Aby uzyskać odpowiednie zagęszczenie roślin na polu, należy wyliczyć ilość ziarna potrzebnego do siewu wg wzoru.


                                           obsada ziaren (szt./m²) x MTZ (g)
Ilość wysiewu (kg/ha) = ------------------------------------------------
                                              wartość użytkowa (%)



                                           czystość ziarna (%) x zdolność kiełkowania (%)
wartość użytkowa (%) = ---------------------------------------------------------------
                                                                     100


Najczęściej do tak wyliczonej ilości wysiewu ziarna dodaje się 5-15%, aby zniwelować różnice pomiędzy warunkami laboratoryjnymi, a sytuacją na polu.

Skąd wziąć informację nt. wartości użytkowej i MTZ?

Kupując kwalifikowany materiał siewny, informacje potrzebne do obliczenia ilości wysiewu ziarna znajdują się na etykiecie (zdolność kiełkowania, MTZ, czystość ziarna – jeśli nie jest podana można przyjąć 100%). Problem zaczyna się, gdy wysiewamy własny materiał siewny. Wówczas warto wszystko sprawdzić Zdolność kiełkowania nasion określić można w warunkach domowych w bardzo prosty sposób. Szczegóły w artykule „Jak sprawdzić zdolność kiełkowania zbóż w warunkach domowych?” dostępnym na naszej stronie nawozy.eu .

Określenie MTZ to bardzo prosta czynność, wymagana jest jednak dokładna waga. Z losowo pobranej próby materiału przeznaczonego do siewu odlicza się 500 sztuk ziarniaków. Następnie ziarniaki waży się i mnoży razy dwa. Czynność tę warto powtórzyć i uśrednić, aby uniknąć błędu. Natomiast, aby określić czystość ziarna z losowo pobranej próby ziarna odważamy 100 g. Następnie oddzielamy zanieczyszczenia i czyste ziarno, które ważymy i obliczamy wartość w procentach. Optymalne ilości wysiewu to niższy koszt założenia plantacji, a także eliminacja konkurencji roślin o światło, wodę i składniki pokarmowe. Warto o tym pamiętać planując jesienne siewy zbóż.