Pszenica ozima – warto zadbać o dobry przedplon

Jednym z głównych czynników umożliwiających uzyskanie wysokich plonów pszenicy ozimej jest właściwy przedplon, przy czym im gorsze stanowisko dla pszenicy, tym większy wpływ przedplonu. Dobrym przedplonem są rośliny bobowate, rzepak, gorczyca biała i bobik. Rośliny bobowate dodatnio wpływają na strukturę gleby, podnoszą jej kulturę. Stanowią dobry przedplon ze względu na wzbogacenie gleby w azot, w efekcie pozostawienia resztek pożniwnych. Warto pamiętać, że odpowiednio wcześniej należy przygotować stanowiska po roślinach strączkowych, tak aby przyspieszyć rozkład resztek pożniwnych. Pszenica dobrze rozwija się również po wczesnych ziemniakach, zwłaszcza uprawianych na oborniku, rzepaku, burakach cukrowych i owsie. Ziemniaki, rzepak ozimy, buraki cukrowe i bobik są lepszymi przedplonami pod względem fitosanitarnym w porównaniu do zbóż, kukurydzy, lucerny, czy koniczyny, natomiast nieco gorszymi niż owies. W przypadku lucerny i koniczyny niekorzystne jest działanie fitotoksyny powstałej podczas rozkładu korzeni i łodyg. Niepolecanym przedplonem dla pszenicy jest kukurydza, ze względu na stosowanie w jej uprawie herbicydów z grupy triazyn, które mogą wpływać na modyfikację składu aminokwasowego białek pszenicy. Jednymi z najgorszych przedplonów są jęczmień, pszenżyto i żyto, które mogą uczestniczyć w przenoszeniu na pszenicę groźnych chorób, jak zgnilizna korzeni, zgorzel siewek i podstawy źdźbła.

Duży udział zbóż w strukturze zasiewów stwarza konieczność uprawy ich po sobie. W wielu gospodarstwach spotyka się wieloletnie monokultury zbożowe. Dodatkowo, stosowanie wysokiego poziomu nawożenia mineralnego oraz chemicznej ochrony roślin prowadzi do zakłócenia równowagi biologicznej gleb. Monokultura zbożowa wiąże się ze zwiększeniem presji chorób, wzrostu zachwaszczenia i rozwoju szkodników, jak również zwiększenia ilości substancji fitotoksycznych w glebie, które pochodzą między innymi z rozkładu słomy. Pogorszenie stanu fitosanitarnego gleby wynika między innymi z namnożenia patogenów odpowiedzialnych za choroby. Prowadzi to do obniżenia plonowania roślin.