Content
Breadcrumbs
Strona główna > Wiedza > Zapytaj eksperta >dr hab. Monika Tabak
Zapytaj eksperta
Poznaj naszych ekspertów i zadaj im pytanie
Maincontent


dr hab. Monika Tabak
Od 2011 roku pracuje w Katedrze Chemii Rolnej i Środowiskowej Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Prowadzi badania dotyczące przede wszystkim wpływu nawożenia mineralnego (w tym nawożenia siarką) i organicznego na wielkość plonu i skład chemiczny roślin oraz na chemiczne i biologiczne właściwości gleb. Jako nauczyciel prowadzi zajęcia z zakresu wpływu nawożenia na jakość plonu roślin oraz na stan środowiska.
Udostępnij



Porady eksperta:

Antagonizm jonów
Właściwe proporcje pomiędzy składnikami w glebie są ważne dla zbilansowanego pobierania składników przez rośliny.


Wapń i magnez w kompleksie sorpcyjnym gleby
Kompleks sorpcyjny gleby to magazyn składników pokarmowych dla roślin.


P czy P2O5, K czy K2O, S czy SO3?
Obliczając bilans składnika pokarmowego, należy wziąć pod uwagę kilka czynników: zasobność gleby, zawartość pierwiastka w plonie roślin, w nawozach naturalnych i organicznych oraz resztkach pożniwnych wprowadzonych do gleby, dla niektórych pierwiastków istotne znaczenie mają też naturalne dopływy i straty składnika (np. opady atmosferyczne, wymywanie, erozja).


Potas – ważny dla roślin, chociaż nie tworzy związków organicznych
Pomimo tego, że potas nie buduje związków organicznych w roślinie (co odróżnia go od innych makroelementów – np. azot to m.in. składnik aminokwasów, białek i kwasów nukleinowych; fosfor jest budulcem kwasów nukleotydowych i fosfolipidów), jest jednym z podstawowych składników pokarmowych.


„Dodatkowa” fotosynteza w kukurydzy
Fotosynteza to proces, w którym rośliny z dwutlenku węgla, wody i energii słonecznej tworzą związki organiczne (węglowodany).

Właściwości nawozów wapniowych: alkaliczność, liczba zobojętnienia, reaktywność
Nawozy odkwaszające glebę zawierają związki wapnia i magnezu – najczęściej tlenki i węglany, rzadziej wodorotlenki i krzemiany.


Użytkowanie gruntów w 2019 r.
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego, powierzchnia ogółem gospodarstw rolnych wynosiła w 2019 roku 16,3 mln ha, w tym gospodarstw indywidualnych (użytkowanych przez osoby fizyczne) 15,1 mln ha.


Azot azotanowy czy amonowy – którą formę chętniej pobierają rośliny?
Azot azotanowy i amonowy to dwie mineralne formy azotu. Obie formy są pobierane przez rośliny, obie są składnikami nawozów.


Zużycie nawozów wapniowych w roku gospodarczym 2018/19
Choć w trakcie ostatnich latach widoczna jest pewna poprawa, średnie dawki wapna są zbyt małe w stosunku do potrzeb wynikających ze stopnia zakwaszenia gleb kraju.


Mehlich 3 – nowa metoda oznaczania przyswajalnych form pierwiastków w glebach
Oznaczenia zawartości przyswajalnych form pierwiastków (makro- i mikroelementów) należą do podstawowych analiz gleb.


Zużycie nawozów wapniowych w Polsce
Ponad 60% gleb ornych w Polsce cechuje się kwaśnym lub bardzo kwaśnym odczynem.



Skutki jesiennego i zimowego niedoboru wody
W wielu regionach kraju pierwsza i druga dekada października cechowały się małą sumą opadów atmosferycznych, na niektórych obszarach taka sytuacja występowała też we wrześniu, na innych utrzymuje się w listopadzie.


Jak działa tytan?
Tytan zaliczany jest do biostymulatorów, czyli substancji, których rola polega na wzmacnianiu naturalnych procesów zachodzących w roślinach.


Dopłata do wapna przy pH gleby ≤ 5,5
Wnioski w ramach „Ogólnopolskiego programu regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie” można składać od 1 sierpnia br. Program dotyczy dofinansowania zakupu wapna przez rolników.


Porównanie właściwości podstawowych nawozów naturalnych i organicznych
Nawozy naturalne i organiczne stosowane są jako źródło niezbędnych dla roślin składników pokarmowych: makroelementów (m.in. azotu, fosforu, potasu, siarki, wapnia) i mikroelementów (m.in. cynku, miedzi, żelaza).


Unia Europejska – nowe rozporządzenie dotyczące nawozów
W czerwcu 2019 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowano nowe rozporządzenie dotyczące nawozów.


Oznaczanie właściwości gleb – co oznaczać, kiedy i gdzie?
Jedną z podstawowych analiz gleb jest oznaczenie wartości pH, wykonywane w celu ustalenia stopnia zakwaszenia gleb, a następnie – jeśli konieczne jest wapnowanie – dawki nawozu wapniowego.


Ile substancji organicznej jest w kompoście?
Kompost, który w rozumieniu ustawy o nawozach i nawożeniu jest nawozem organicznym, powinien zawierać przynajmniej 30% substancji organicznej w przeliczeniu na suchą masę.


Siarka – działanie różnych form chemicznych, możliwości stosowania nawozów płynnych i stałych
Siarka w glebie występuje w formie organicznej i mineralnej. Suma tych dwóch form daje tzw. siarkę całkowitą lub siarkę ogółem.


Analizy chemiczne roślin ważnym elementem korekty nawożenia pogłównego
Wyniki analizy chemicznej roślin pomagają ocenić stan odżywienia roślin i dokonać ewentualnych korekt dawek nawozów, w tym nawozów dolistnych.


Ponad 20 lat badań polskich gleb – co się zmieniło?
Monitoring chemizmu gleb ornych prowadzony jest w Polsce od 1995 roku.


Co dzieje się z fosforem przyswajalnym w glebach?
Prawie połowa gleb ornych w kraju cechuje się bardzo niską lub niską zawartością przyswajalnych form fosforu.


Pierwiastki korzystne
Pierwiastki korzystne to te, które stymulują wzrost roślin a nie są jednak zaliczane do podstawowych makro- i mikroelementów. Czasami dokładny mechanizm działania pierwiastków korzystnych nie jest jeszcze poznany.


Bilans materii organicznej w glebie – co uwzględnić po stronie przychodów i rozchodów?
Do gromadzenia substancji organicznej dochodzi zwłaszcza w glebach pod wieloletnimi uprawami polowymi, na trwałych użytkach zielonych.


Ile magnezu przyswajalnego jest w glebach?
Oznaczanie zawartości przyswajalnych form magnezu to jedna z podstawowych analiz gleb.


Pobieranie próbek gleb
Próbki gleb ornych pobierane są najczęściej przed terminem wysiewu nawozów (jesienią po zbiorach lub wiosną), wtedy wyniki analiz przydają się do ustalenia dawek nawozów.


Wybrane właściwości nawozów wapniowych podstawą trafnego wyboru i efektywnego stosowania
Nawozy wapniowe to kopaliny lub produkty uboczne różnych procesów przemysłowych.


Kwaśne gleby to dużo glinu, a mało magnezu i wapnia!
Znacznemu zakwaszeniu gleb ornych w Polsce towarzyszy obecność jonów glinu (tzw. glinu wymiennego). W ostatnich latach zawartość glinu w glebach uległa zwiększeniu.


Sorpcja biologiczna – czy jej unikać, a jeśli tak, to jak?
Sorpcja biologiczna to po prostu pobieranie składników pokarmowych z gleby przez organizmy żywe – drobnoustroje, ale także rośliny (poprzez system korzeniowy).


Przemiany fosforu w glebie – praktyczne aspekty
Nie wszystkie formy fosforu obecne w glebach są przyswajalne dla roślin. Fosfor organiczny jest nieprzyswajalny. Znajduje się w resztkach roślinnych i zwierzęcych czy próchnicy. Dużo go jest w glebach leśnych czy torfowych.


Wciąż za mało siarki w glebach
Jak pokazują wyniki analiz próbek gleb ornych w Polsce, całkowita zawartość siarki nie zmieniła się znacznie w ciągu ostatnich 20 lat. A co z zawartością przyswajalnej dla roślin formy tego pierwiastka?


Jak zmieniły się gleby orne w Polsce?
W Polsce co 5 lat pobierane są próbki gleb ornych. Najnowsze dane prezentowane na stronie internetowej „Monitoringu chemizmu gleb ornych Polski” pochodzą z 2015 roku. Jak zmieniły się właściwości gleb w ostatnich latach?


Jak zwiększyć efektywność azotu, nawożąc Ca, Mg i S
Poprawa efektywności azotu jest skutkiem zwiększenia pobrania tego pierwiastka z gleby, ale także jego wydajnego przekształcenia w biomasę roślin, i to z zachowaniem wysokiej jakości plonu.


Niedobór mikroelementów
Aby stwierdzić niedobór mikroelementów, można wykonać analizę właściwości gleby, często nie jest to jednak podstawowe oznaczenie.


Kilka uwag o biologii plonowania roślin – fotosynteza
Fotosynteza to proces tworzenia związków organicznych (węglowodanów) z dwutlenku węgla, wody i energii słonecznej. Produktem ubocznym tego procesu jest tlen. Dzięki fotosyntezie rośliny rosną (następuje przyrost biomasy).


Węgiel organiczny substancja organiczna
Pojęć „węgiel organiczny” i „substancja organiczna” używamy, opisując właściwości nawozów naturalnych i organicznych, a także innych materiałów organicznych wykorzystywanych do nawożenia. Warto zwrócić uwagę na to, że wymienione pojęcia nie oznaczają tego samego.


Jak rolnik może zadbać o pojemność sorpcyjną gleby?
Pojemność kompleksu sorpcyjnego mówi o tym, ile jonów zatrzymywanych jest w glebie.


Jak działa gips?
Siarczan wapnia powstaje także jako odpad w procesach odsiarczania spalin.


Wymywanie składników pokarmowych z gleby w zależności od jej jakości i innych czynników
Intensywność wymywania składników pokarmowych w dużym stopniu zależy od składu granulometrycznego oraz pojemności kompleksu sorpcyjnego gleby. Im lżejsza gleba, tym szybciej nasyca się wodą, czyli tym wcześniej zaczyna się proces przesiąkania wody w głąb profilu.


Substancje humusowe jako biostymulatory
Substancje humusowe (próchniczne) to część materii organicznej obecnej w glebie. Do substancji humusowych należą kwasy huminowe, kwasy fulwowe i huminy.


Jak szybko i jak mocno wapnowanie zwiększa pH gleby?
Zakwaszenie gleb w kraju wynika nie tylko z oddziaływania czynników naturalnych warunków klimatycznych takich jak wymywania składników zasadowych,


Siarka przyswajalna – czyli jaka?
W glebie siarka występuje w formach organicznych i mineralnych. Średnia zawartość wszystkich form (tzw. zawartość ogółem) w glebach ornych Polski wynosi 200 mg/kg


Potas przyswajalny – czyli jaki?
Im więcej cząstek ilastych w glebie, tym więcej znajduje się w niej potasu (choć jednocześnie udział potasu obecnego w roztworze glebowym w całkowitej jego zawartości może być mniejszy).


Czym jest biowęgiel?
Przyrodnicze wykorzystanie biowęgla to ostatnio modny temat. Czy biowęgiel rzeczywiście działa? Z czego powstaje? Jakie ma właściwości?


Fosfor przyswajalny a temperatura
Najwięcej fosforanów obecnych jest w roztworze glebowym przy pH 6-7. Do zwiększania zawartości fosforu przyswajalnego w glebie (tzw. uruchamiania fosforu) prowadzi rozkład materii organicznej i rozpuszczanie związków mineralnych.


Fosfor w nawozach mineralnych
Zmielone minerały mogą być wykorzystywane jako nawóz. Niestety obecny w nich fosforan wapnia jest nierozpuszczalny w wodzie, a więc będzie dostępny dla roślin dopiero po pewnym czasie.


Glebowy kompleks sorpcyjny – czym jest i jaką pełni rolę?
Sorpcja to zdolność do zatrzymywania substancji. W glebie substancje zatrzymywane mogą być na drodze sorpcji mechanicznej, biologicznej, fizycznej, wymiennej (fizykochemicznej) i chemicznej.


pH gleby
Oznaczenie pH wodnej zawiesiny gleby da nam informację tylko o tym, jakie jest aktualne zakwaszenie roztworu glebowego (zmieniające się znacznie w ciągu roku).


Plan nawożenia
Plan nawożenia dla gospodarstwa zawiera informacje o dawkach planowanych do zastosowania składników pokarmowych (N, P2O5, K2O) i wapna (CaO). Dawki te muszą być dostosowane do potrzeb roślin i właściwości gleby.
Nasi eksperci
Doradztwo nawozowe
autor: Henryk
uprawiam ziemniaki jadalne o podwyższonej skrobi pytanie- jakie nawozy dolistne lub ich składniki decydują by sprostać takim wymaganiom odmiana tajfun miranda honorata jestem rolnikiem z lublina
Dzień dobry
Zawartość skrobi w bulwach ziemniaka i wielkość plonu skrobi zależą od właściwości odmiany, warunków pogodowych i zabiegów agrotechnicznych. Wpływ poszczególnych czynników nie jest jednakowy – uogólniając można powiedzieć, że zawartość skrobi w większym stopniu zależy od cech genetycznych odmiany, a plon skrobi od czynników agrotechnicznych. Oznacza to, że nawożeniem łatwiej wpłynąć na wielkość plonu skrobi niż na zawartość skrobi w bulwach (choć wiadomo jednocześnie, że wysokiej zawartości skrobi w bulwach nie sprzyja nadmierne nawożenie azotem).
Dolistne dokarmianie może uwzględniać stosowanie azotu (pod postacią mocznika), mikroelementów i magnezu. W metodyce integrowanej produkcji ziemniaka (https://piorin.gov.pl/publikacje/metodyki-ip/) zwrócono uwagę na możliwość stosowania nawozów dolistnych zawierających schelatowane mikroelementy.
W wydanej przez IUNG instrukcji upowszechnieniowej, poświeconej w całości produkcji ziemniaka skrobiowego (T. Gruczek, Technologia produkcji ziemniaka skrobiowego, instrukcja upowszechnieniowa nr 88/01, Wydawnictwo IUNG, Puławy 2001/2002), wymieniono nawozy dolistne o bardzo zróżnicowanym składzie, które zawierały pierwiastki z następującego zbioru: azot, fosfor, potas, magnez, bor, miedź, żelazo, molibden, mangan, tytan, cynk, siarka, kobalt. Zróżnicowany skład jakościowy i ilościowy nawozów pozwala na dobranie nawozu do właściwości gleby oraz wymagań i fazy rozwojowej roślin.
W nowszej instrukcji upowszechnieniowej pt. „Uprawa ziemniaka” (instrukcja upowszechnieniowa nr 159, Wydawnictwo IUNG, Puławy 2009) autorka Grażyna Hołubowicz-Kliza wymienia m.in. następujące dolistne nawozy mikroelementowe jako odpowiednie do stosowania w uprawach ziemniaka skrobiowego: Insol ZBR, Seniphos i Basfoliar 36 E, Sonata Z oraz Plonvit K. Jak zaznacza autorka, niektóre nawozy mikroelementowe oddziałują korzystnie na zawartość skrobi w bulwach i wielkość plonu skrobi, a inne na wielkość plonu ogólnego, ale nie wpływają na zawartość skrobi w bulwach. Informacje o wpływie nawozów dolistnych na zawartość skrobi w bulwach można znaleźć między innymi na stronach ośrodków doradztwa rolniczego (np.: Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, http://www.kpodr.pl/index.php/component/content/article/38-okopowe/116-dokarmiamy-ziemniaki).
Monika Tabak
Pokaż odpowiedź
nawozy.eu polecają
charakterystyka ogólna, wymagania glebowe i pokarmowe, wybór nawozu, pogoda, notowania

Prognozy światowej produkcji oleistych na stabilnym poziomie
Globalna produkcja nasion oleistych w sezonie 2020/2021 pozostaje relatywnie niezmieniona, a wyższa produkcja nasion słonecznika jest w większości równoważona mniejszą produkcją soi, bawełny, orzeszków ziemnych, rzepaku i ziaren palmowych.
min
max
