W ostatnich latach obserwujemy znaczące zmiany klimatyczne, które prowadzą do wzrostu średniej temperatury i mniejszych opadów. Konsekwencją są częstsze okresowe susze. Rolnicy poszukują alternatywnych upraw, które są mniej wymagające i mogą poradzić sobie w trudnych warunkach. Dlatego słonecznik jest często brany pod uwagę, ze względu na długi system korzeniowy posiada większe możliwości przystosowania się do okresowych niedoborów wody.

Znacznie wzrosła powierzchnia uprawy słonecznika w Polsce

Przez rosnące zainteresowanie olejem słonecznikowym i śrutą słonecznikową miniony rok przyniósł znaczący wzrost powierzchni uprawy słonecznika. Według danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, powierzchnia uprawy słonecznika w 2022 r. w Polsce wyniosła około 65 tys. hektarów. Natomiast w 2021 r. słonecznik w naszym kraju uprawiano na około 20 tys. ha. Wydaje się, że słonecznik może być rośliną, która może jeszcze bardziej zwiększyć swój areał. Dlatego jeśli borykamy się z okresową suszą i widzimy znaczący spadek plonów na innych uprawach, warto się zastanowić, czy słonecznik nie jest dobrym wyborem, który może pomóc zwiększyć zyski w gospodarstwie.

Zalety uprawy słonecznika

Największą zaletą słonecznika są dużo niższe koszty uprawy niż rzepaku.Dodatkowo dzięki działaniom fitosanitarnym stał się dobrą alternatywą dla monokultury zbożowo – kukurydzianej. Palowy, długi system korzeniowy poprawia strukturę gleby, a duża ilość biomasy wzbogaca glebę w materię organiczną. Słonecznik dobrze radzi sobie w warunkach krótkich majowych przymrozków. 

Piękny widok słonecznika zawsze cieszy oczy. Oby zysk był również zadowalający.

Ile fosforu i potasu stosować przedsiewnie?

Jeśli chcemy aby nawożenie słonecznika makroskładnikami było najbardziej optymalne, powinniśmy przeprowadzić analizę gleby. Następnie w pierwszej kolejności uregulować pH, ponieważ słonecznik jak wiele upraw również nie lubi kwaśnych stanowisk. Roślina do prawidłowego rozwoju potrzebuje fosforu i potasu. Fosfor w roślinie odpowiedzialny jest za prawidłowe wykształcenie nasion. Potas wspomaga usztywnienie łodyg i zapobiega łamaniu w okresie dojrzewania koszyczków. Wysokość dawki fosforu i potasu ustalamy na podstawie zasobności gleby. Słonecznik, jako roślina wysoka i tworząca dużą masę, ma duże potrzeby pokarmowe. Potrzebuje pobrać na 1 t niełupka i odpowiednią masę łodyg i liści ok. 70 kg N, 26 kg P₂O₅ i 90 kg K₂O. 

Zalecane dawki fosforu to 40‑60 kg/ha i potasu 150‑180 kg/ha. Wyższe dawki składnika wysiewamy na stanowiskach mniej zasobnych w dany składnik. Przy wyborze nawozu również warto zwrócić uwagę na zasobność gleby w dany składnik. Wtedy możemy dobrać w nawozie odpowiedni stosunek fosforu do potasu. Natomiast jeśli nie posiadamy badań gleby, warto wybrać nawóz z większą zawartością potasu, np. Polifoska Krzem, ponieważ tego składnika słonecznik potrzebuje najwięcej.