
Pamiętajmy o tym, że to składniki pokarmowe pobrane przez rośliny we wczesnych fazach wzrostu decydują o ilości pąków kwiatowych na pędzie głównym i rozgałęzieniach bocznych oraz ilości łuszczyn, ich wielkości, a więc wielkości plonu. Na tak „wyprowadzoną”, dobrze ukorzenioną i rozbudowaną roślinę wpływ niekorzystnych warunków pogodowych w późniejszych okresach jest mniej dotkliwy.
O dobrym jesiennym rozwoju rzepaku decyduje uregulowany wcześniej odczyn gleby, pH w 1 M KCl zawsze powyżej 6 i wysoka zasobność gleby. Powszechnie wiadomo, że fosfor i potas zawsze najlepiej stosować pod pług, by równomiernie rozmieścić je w warstwie ornej na głębokość co najmniej 10 cm, bo wtedy mogą być pobierane także po wiosennym przesuszeniu się gleby.
Nawozić efektywnie to znaczy umiarkowanie, ale w odpowiednim terminie, najlepiej dobraną formą nawozu. Nawozy z „POLIC” zawierają najlepiej przyswajalny fosfor, bo w 100% rozpuszczalny w obojętnym cytrynianie amonu i wodzie. Rzepak ozimy potrzebuje do swego rozwoju łatwo dostępny fosfor i potas, bo te pierwiastki decydującą o lepszym ukorzeniu się, krzewieniu oraz odporności na długie zimowe miesiące. Potrzeby te wskazują że pogłówne, wiosenne nawożenie fosforem i potasem jest błędem. Łatwiej można rzepakowi pogłównie dostarczyć potas, ponieważ jest bardziej ruchliwy w glebie. Potas zastosowany przedsiewnie pobudza jednak rośliny do lepszego krzewienia się.
Dawkę nawozu wieloskładnikowego ustala się zawsze względem fosforu, czyli najdroższego składnika pokarmowego. Wiadomo powszechnie, że rzepak z 1 toną nasion (bez słomy) pobiera 18 kg fosforu, a 1 tona ziarna zbóż 8 kg. Poziom zasobności gleby w fosfor i potas decyduje więc o wyborze nawozu wieloskładnikowego.
Ze względu na około 3-krotnie większe pobieranie potasu niż fosforu przez rzepak, zaleca się stosować nawóz kompleksowy o jak szerszym stosunku fosforu do potasu (P:K), a jest to: POLIFOSKA® 5 i POLIFOSKA® PLUS oraz POLIFOSKA® PLUS z borem (P:K-1:2, czyli na 1 kg fosforu przypadają 2 kg potasu), POLIFOSKA® 4 (P:K-1:2,7) lub POLIFOSKA® PETROPLON (P:K-1:3). W przypadku uprawy na oborniku, szczególnie bydlęcym, można stosować nawóz o węższym stosunku P:K, czyli 1:1,5 (POLIFOSKA® 6, POLIFOSKA® M).
Oferta nawozów z Grupy Azoty POLICE umożliwia zbilansowane nawożenie rzepaku w każdych warunkach glebowych.
Racjonalne przedsiewne nawożenie rzepaku to także umiarkowane zaopatrzenie roślin w azot (40-60 kg N/ha) i siarkę oraz mikroskładniki. Azot należy stosować tylko w formie amonowej lub amidowej, a więc mocznik, POLIFOSKA® 21 lub siarczan amonu.
Pomimo zastosowania azotu stan plantacji może być jesienią słaby. Wówczas, do połowy października można zastosować oprysk 8-10% roztworem mocznika z dodatkiem 3-5% roztworem siarczanu magnezu. Bardzo ważne jest w fazie około 5. liścia zastosować pierwszą dawkę boru (do 70 g B/ha) i manganu (100 g Mn/ha).
Przedstawione nawożenie to skuteczny sposób budowania potencjału i struktury plonu oraz podstawa wysokiej efektywności nawożenia, nawet przy nie najlepszych relacjach cen nawozów do cen nasion rzepaku.
Pamiętajmy o podstawowej zasadzie, że to co rośliny pobiorą (nie tylko azot) we wczesnych fazach rozwoju, kiedy jest dostatek wilgoci, a one „programują” plon, decyduje o wielkości i jakości plonu. Nie można dopuścić do tego, by roślinom brakowało składników pokarmowych we wczesnych fazach rozwoju, bo zniweczymy trud uprawy.
dr Adam Grześkowiak
