Pszenica ozima atakowana jest w ciągu całego okresu wegetacji przez wiele gatunków patogenów. Monitoring prowadzony na terenie kraju (Korbas i in., IOR Poznań) wskazuje na to, że największe zagrożenie dla upraw pszenicy stanowi grzyb Zymoseptoria tritici, powodujący Septoriozę paskowaną liści pszenicy.
Wzdłuż żyłek liściowych można zaobserwować ciemnobrunatne kropki (owocniki grzyba, pyknidia), w których tworzą się nowe zarodniki. Zainfekowane liście pszenicy przedwcześnie obumierają i zasychają ograniczając powierzchnię asymilacyjną. Rośliny są słabiej odżywione i wytwarzają mniejszą liczbę ziaren o zredukowanej masie. Septorioza atakuje przez cały okres wzrostu roślin, a szczególnie groźna jest po porażeniu liści flagowych i podflgowych (liść flagowy odpowiada za wytworzenie 43% plonu, podflagowy - za 22%). Przy wysokim porażeniu roślin straty mogą sięgać ponad 30% potencjalnego plonu ziarna (Jaśkiewicz, IUNG-PIB). Największe szkody patogen wyrządza w latach o dużej wilgotności.
Jak chronić pszenicę przed porażeniem?
Grzyby zimują na resztkach pożniwnych, a zarodniki przenoszone są głównie przez krople wody w czasie deszczu. Ważne jest zatem głębokie zaorywanie resztek pożniwnych, utrudniające rozwój grzybów i wykształcanie zarodników. W przypadku gdy septorioza jest częstym problemem na plantacji, warto rozważyć uprawę odmian odpornych. Przed przystąpieniem do zwalczania chemicznego grzyba należy przeprowadzić monitoring roślin. Już jesienią, w fazie krzewienia pszenicy oglądamy po przekątnej pola liście 50 roślin w poszukiwaniu specyficznych plam wskazujących na obecność patogena. Ochronę chemiczną roślin wdrażamy gdy na 30-50% roślin zauważymy na liściach pierwsze objawy choroby lub owocniki grzyba. Obserwacje kontynuujemy wiosną. W fazie strzelania w źdźbło oprysk fungicydowy wykonujemy, gdy stwierdzimy 10-20% porażonej powierzchni liścia podflagowego, w fazie kłoszenia zabieg jest konieczny w przypadku 5-10% porażonej powierzchni liścia flagowego, lub gdy znajdziemy 1% liści (co setny liść) z owocnikami grzyba. Podstawową grupą chemiczną do zwalczania septoriozy paskowanej liści są azole i dodatkowo nowe substancje z grupy karboksyamidów (SDHI).
Źródło: Metodyka integrowanej ochrony pszenicy ozimej i jarej, IOR Poznań, 2017.
