Na terenie Polski zachodniej większą strukturę zasiewów stanowią uprawy ozime. Rolnicy rzadko decydują się na zasiew zbóż jarych ponieważ są bardziej zawodne i po prostu słabiej plonują. Gospodarstwa rolne, które decydują się na zasiew zbóż jarych najczęściej wybierają: pszenice, pszenżyto, jęczmień czy kukurydzę. Nawożenie jesienne jest rzadką formą aplikacji nawozów przez rolników, częściej wybierana jest aplikacja wiosenna, co wynika z kilku obaw - niekoniecznie uzasadnionych. Główną obawą jest to, że przez okres zimowy składniki pokarmowe zostaną wymyte z gleby, kolejnym problemem jest późne schodzenie przedplonów z pola i utrudnienia agrotechniczne oraz czynniki ekonomiczne. Często ceny nawozów powodują ograniczenie dawek nawozowych, jednak należy się zastanowić, czy ta pozorna oszczędność nie przełoży się na wielkość przyszłych plonów.

Zalety jesiennego zastosowania fosforu i potasu

W uprawie buraka cukrowego najlepszą porą na stosowanie nawozów NPK i PK jest jesień.

Fosfor jest stabilnym składnikiem i wolno przemieszcza się w profilu glebowym, dlatego należy go umieścić blisko systemu korzeniowego i nie powinniśmy mieć obaw o jego wymycie. Potas jest mobilny - szczególnie na glebach bardzo lekkich i lekkich. Mniejszą mobilność wykazuje na glebach średnich i ciężkich. Głębokie wymieszanie nawozów z glebą wiosną jest praktycznie niemożliwe, ponieważ wykonywana jest wtedy tylko uprawka przedsiewna. Wykonanie jesiennej aplikacji nawozów zawierających P i K zmniejsza ilość wiosennych prac. Możemy wtedy skupić się na siewie i dotrzymać optymalnych terminów siewu gatunków wiosennych tj. rośliny bobowate, czy pszenica jara, owies.

Kolejną zaletą aplikacji nawozów jesienią jest wypłukanie chloru, który znajdują się w nawozach zawierających potas w formie chlorkowej, ma to duże znaczenie dla upraw wrażliwych na chlor np. ziemniaki, warzywa. Jeżeli zastosujemy całkowitą dawkę na wiosnę może pojawić się ryzyko zasolenia gleby.

Fosfor i potas w roślinie – za co odpowiada?

Potas jest pierwiastkiem, który roślina potrzebuje od początku wegetacji. Ponieważ to on wpływa na szybkość wzrostu organów wegetatywnych. Niedobór powoduje zmniejszenie ilość białka, czyli zmniejszenie plonu. Optymalne dostarczenie potasu roślinie sprzyja lepszemu gospodarowaniu wodą, co ma duże znaczenie podczas występującej na terenie Polski suszy. Potas odpowiada za otwieranie i zamykanie aparatów szparkowych. Wpływa dodatkowo na wydajność fotosyntezy, szybki transport asymilatów do organów spichrzowych, uczestniczy w regulacji gospodarki wodnej i gazowej, zwiększa turgor komórek. Poza tym warunkuje prawidłowy rozwój tkanek mechanicznych, dzięki czemu zmniejsza podatność roślin na choroby i szkodniki. Potas bierze czynny udział w gospodarce azotowej, przez co ma duży wpływ na przemiany azotu, głównego składnika plonotwórczego. Fosfor decyduje głównie o rozwoju systemu korzeniowego, a dobrze rozwinięty system korzeniowy pozwala efektywnie wykorzystywać składniki pokarmowe i wodę z głębszych warstwach gleby. Dodatkowo pierwiastek ten zwiększa odporność na stresy środowiskowe, np. niskie temperatury, niedobory wody czy atak patogenów.

Najwyższą efektywność fosforu i potasu uzyskuje się stosując składniki te przedsiewnie i mieszając z glebą na głębokość około 15-20 cm. Fosfor i potas może być wtedy efektywnie pobierany przez korzenie z głębszych warstw gleby także w późniejszym okresie wegetacji - to jest główny argument za jesiennym terminem stosowania tych nawozów. Dawki P i K należy dostosować do zasobności gleby i prognozowanych plonów. Zaleca się systematyczne badanie gleby w zakresie pH, P,K, Mg raz na 3-4 lata.

(powiat: świebodziński, żagański)