Polska utrzymuje pozycję lidera w produkcji malin w Unii Europejskiej, odpowiadając za aż 44% unijnej podaży tych owoców. To nie tylko powód do dumy, ale i strategiczny atut polskiego rolnictwa. Jesteśmy również czwartym największym producentem malin na świecie, ustępując miejsca jedynie Rosji, Meksykowi i Serbii. 

Dlaczego właśnie Polska?

Maliny należą do najpopularniejszych owoców jagodowych uprawianych w kraju – tuż po truskawkach i porzeczkach. W 2024 roku stanowiły 16% wszystkich zbiorów owoców jagodowych w Polsce. Kluczem do sukcesu są zarówno korzyści zdrowotne malin, jak i popyt ze strony przemysłu przetwórczego oraz konsumentów z kraju i zagranicy. 

Maliny – polskie superowoce

Nie bez powodu maliny nazywane są „superowocami”. Zawierają witaminy C, E, B1, B2, B6, a także kwas foliowy, potas, wapń, fosfor, magnez i żelazo. Ich skład obejmuje też kwasy organiczne (cytrynowy, jabłkowy, salicylowy) oraz ponad 100 olejków eterycznych. Dzięki obecności kwasu elagowego maliny wykazują działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i przeciwwirusowe. Ich niski indeks glikemiczny sprawia, że są chętnie wybierane przez osoby z cukrzycą.

Rynki zbytu i eksport malin z Polski

Polska eksportuje znaczną część zbiorów malin, głównie w postaci mrożonek – od 40% do nawet 62% rocznych zbiorów (lata 2016–2024). Eksport malin świeżych w tym okresie wynosił od 7% do 15%. Główne kierunki to: 

• Niemcy – 33–58% udziału w eksporcie świeżych malin,
• Niderlandy – 8–31%, 
• oraz mniejsze wolumeny trafiały do Włoch, Czech, Szwecji i Belgii. 

Warto podkreślić, że eksport malin mrożonych odbywa się przez cały rok, natomiast ponad 75% świeżych malin trafia za granicę w okresie od lipca do października. 

Gdzie rosną polskie maliny?

Największym zagłębiem malinowym w kraju jest województwo lubelskie, gdzie w latach 2016–2024 zlokalizowane było od 71% do 83% całkowitych zbiorów. Inne znaczące regiony to: 

• mazowieckie – 4–11% udziału w krajowych zbiorach,
• zachodniopomorskie – 2–4%, 
• podkarpackie – 2–5%. 

​

Odmiany malin uprawiane w Polsce

W krajowym rejestrze odmian COBORU znajduje się 20 odmian maliny właściwej. Najpopularniejsze z nich to: 

• Polana, 
• Polka, 
• Glen Ample,
• Laszka,
• Poranna Rosa,
• Radziejowa,
• Sokolica.

Różnorodność odmian umożliwia dostosowanie uprawy do warunków klimatycznych oraz wymagań rynku. 

Powierzchnia upraw i plonowanie

Powierzchnia upraw malin w Polsce ulegała zmianom: 

• 2016–2019 – stabilnie 29–30 tys. ha, 
• 2020 – spadek do 18 tys. ha,
• 2022–2024 – wzrost do 19–22 tys. ha. 

Plonowanie malin zależy od warunków pogodowych i technologii uprawy. W latach 2016–2024 średnie plony wynosiły od 2,6 do 6,9 t/ha. Najlepszy wynik uzyskano w 2016 roku – 129 tys. ton, a najniższy – 76 tys. ton w 2019 roku. W 2024 roku, ze względu na trudne warunki atmosferyczne, zbiory wyniosły 77 tys. ton. 

Wyzwania i szanse polskich plantatorów

Uprawa malin to wymagająca specjalizacja. Potrzebne są nakłady inwestycyjne na: 

• budowę tuneli foliowych,
• systemy nawadniania, 
• nasadzenia odmian o wysokiej plenności, smaku i odporności na choroby. 

Mimo to, polskie maliny cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem, a nasze produkty są cenione za jakość i bezpieczeństwo. 

Podsumowanie

Polska to niekwestionowany lider produkcji malin w Europie, a nasze owoce trafiają na stoły konsumentów w całej UE. Choć sektor zmaga się z wyzwaniami pogodowymi i kosztami produkcji, to dzięki inwestycjom i nowoczesnej technologii, potencjał eksportowy i jakość malin z Polski pozostają na bardzo wysokim poziomie.