Pierwszy raport suszowy Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowego Instytutu Badawczego (IUNG-PIB) za okres od 21 marca do 20 maja 2025 roku wskazuje na poważne problemy z deficytem wody w Polsce. Susza rolnicza wystąpiła w 16 województwach, dotykając szczególnie upraw zbóż jarych, zbóż ozimych, truskawek oraz krzewów owocowych.
Największe zagrożenie dla zbóż jarych
Zboża jare są najbardziej dotknięte suszą. Deficyt wody pojawił się już w fazie krzewienia, pogłębiając się w okresie strzelania w źdźbło i kłoszenia, co negatywnie wpłynie na plony. Suszę w tych uprawach odnotowano w 1776 gminach, co stanowi 71,70% wszystkich gmin w Polsce. Największy zasięg suszy w uprawach zbóż jarych występował w województwach podlaskim (100% gmin z suszą), mazowieckim (99,68%) i kujawsko-pomorskim (95,83%).
Zboża ozime również zagrożone
Zboża ozime, zwłaszcza na lekkich i przepuszczalnych glebach, również ucierpiały z powodu suszy. Deficyt wody przypadł na okres od końca strzelania w źdźbło, co może wpłynąć na liczbę ziaren w kłosie oraz masę tysiąca ziaren (MTZ). Suszę w tych uprawach odnotowano w 1593 gminach, czyli w 64,31% gmin Polski, na obszarze 19,20% gruntów ornych kraju.
Truskawki i krzewy owocowe pod presją
Uprawy truskawek i krzewów owocowych również doświadczyły suszy. Suszę w uprawach truskawek odnotowano w 1394 gminach (56,28% gmin), na obszarze 17,12% gruntów ornych. W przypadku krzewów owocowych susza wystąpiła w 972 gminach (39,24% gmin), obejmując 10,37% gruntów ornych.
Klimatyczny Bilans Wodny wskazuje na poważny deficyt
Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju wynosiła -93 mm, co oznacza poważny deficyt wody. Największe niedobory (od -170 do -189 mm) odnotowano w północnej części Wyżyny Lubelskiej, na Polesiu, w zachodniej części Niziny Wielkopolskiej, północnej części Niziny Podlaskiej oraz na zachodzie Niziny Mazowieckiej.
Prognozy i zalecenia dla rolników
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) prognozuje umiarkowany wzrost opadów w maju, zwłaszcza na północy i zachodzie kraju. Jednak ze względu na wcześniejsze przesuszenie gleby oraz jej ograniczoną zdolność do absorpcji wody, te opady mogą nie wystarczyć do pełnej regeneracji zasobów wilgoci. Dodatkowo przewidywane temperatury pozostaną powyżej normy, co zwiększa ryzyko rozwoju suszy hydrologicznej w kolejnych miesiącach.
Wnioski
Obecna sytuacja wymaga od rolników i decydentów szybkich działań adaptacyjnych. Wprowadzenie efektywnych systemów nawadniania, wybór odmian odpornych na suszę oraz monitorowanie warunków pogodowych stają się kluczowe dla minimalizacji strat w plonach.
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi informacjami? Śledź nasze wiadomości NONSTOP z branży rolniczej i publikacje w dziale nawozy TV.
