Chwościk buraka to choroba występująca jedynie na buraku, powodowana przez gatunek grzyba
Cercospora beticola. Uznaje się ją za jedną z najgroźniejszych chorób buraka cukrowego, pastewnego i ćwikłowego. Choroba ta znana jest plantatorom buraka, ponieważ występuje każdego roku w różnym nasileniu we wszystkich rejonach jego uprawy, od końca czerwca aż do zbiorów.
Przy sprzyjającej pogodzie – wysoka temperatura i duża wilgotność powietrza - grzyb atakuje i poraża liście. W suche lata chwościk może pojawić się nagle po pierwszych opadach, bardzo szybko się rozwija i w ciągu kilku dni może spowodować całkowite ich zniszczenie.
Porażenie przez Cercospora beticola powoduje wydłużenie głowy korzeniowej buraka, co utrudnia zbiór oraz zmniejsza masę korzeni i ilość cukru. Przy silnych infekcjach i braku skutecznej ochrony można stracić nawet połowę plonu korzeni i do 3% zawartości cukru. Chwościka buraka można zidentyfikować uważnie lustrując plantację. Objawy pojawiają się najpierw na starszych liściach. Na blaszkach pojawiają się drobne, brązowe, okrągłe plamki (punkciki) otoczone czerwonawą obwódką.
Z czasem łączą się i zlewają w brązowe plamy. Ustaje asymilacja, liście usychają i skręcają się (uwaga - często mylona z chwościkiem jest brunatna plamistość liści buraka tzw. rumularia).
Po zauważeniu pierwszych objawów choroby niezbędna jest nasza interwencja – zastosowanie fungicydu i usunięcie infekcji. Pierwszy oprysk fungicydem wykonujemy po przekroczeniu progu szkodliwości (po stwierdzeniu określonego stopnia porażenia roślin w podanym terminie (tabela poniżej). Jeśli mimo przeprowadzonego zabiegu choroba będzie się nadal rozwijała i obejmie 45% roślin - stosujemy
drugi oprysk a później kolejne, biorąc oczywiście pod uwagę okres karencji preparatu.
Progi szkodliwości :| Termin | Stopień porażenia |
|---|
| do 5 sierpnia | <5% porażonych roślin |
| od 5 do 15 sierpnia | 15% porażonych roślin |
| po 15 sierpnia do pierwszej dekady września | 45% porażonych roślin |
Jak ocenić stopień porażenia? Idąc po przekątnej pola zbieramy 100 liści ze środkowego okółka roślin – 1 liść porażony oznacza 1° porażenia.
Czym zwalczać? Skuteczne są fungicydy z substancja aktywną epoksykonazol i tebukonazol.
Jak zapobiegać?
- Przyorywać resztki pożniwne (grzyb zimuje w glebie na resztkach liści),
- nie uprawiać buraka na tym samym polu częściej niż co 4 lata,
- uprawiać odmiany odporne (odmiany odporne są niestety bardziej podatne na mączniaka).