Burak cukrowy w trakcie swojej wegetacji wytwarza dużą masę liści, która rozdrobniona i wymieszana z glebą stanowi cenne źródło składników pokarmowych dla roślin następczych.

Ile składników pozostawiają liście buraka?

Ilość związków pokarmowych zawartych w liściach uzależniona jest przede wszystkim od wielkości plonu korzeni, warunków pogodowych, odmiany, czy zdrowotności plantacji. Stosunek liści do korzeni jest zróżnicowany i może wynosić od 0,2:1 do 1,25:1. Przyjmuje się, że u odmian w typie normalnym stosunek plonu liści do plonu korzeni wynosi około 1:0.8, czyli na plon każdej tony korzeni przypada 800 kg świeżej masy liści. Na jednym hektarze plantacji, po zbiorze buraków cukrowych na polu może pozostać do 40 ton liści, co daje około 7 ton ich suchej masy. Liście buraka są bogate zwłaszcza w azot, potas, wapń i sód (tabela 1).

Tabela 1. Zawartość makroskładników w suchej masie liści buraka cukrowego (%) (Buraczyńska 2005)

Przeciętnie na jednym hektarze, pozostawiając i mieszając rozdrobnione liście buraka, wprowadza się do gleby ponad 150 kg azotu, około 50 kg fosforu, 220 kg potasu, 100 kg sodu, 40 kg wapnia, 30 kg magnezu oraz niewielkie ilości boru, miedzi, manganu i cynku. Składniki te są sukcesywnie udostępniane dla roślin w kolejnych dwóch, trzech okresach wegetacyjnych. Potas i sód są łatwo uwalniane i duża ich ilość dostępna jest dla roślin w następnym roku. Mineralizacja azotu uzależniona jest od wielu czynników, w tym warunków atmosferycznych i terminu zbioru buraków. Fosfor jest składnikiem najmniej efektywnym w pierwszym roku, bardzo powoli ulega uruchomieniu, a dodatkowo część fosforu jest wtórnie związania przez mikroorganizmy glebowe. Zakłada się, że w pierwszym roku po przyoraniu liści buraków azot wykorzystywany jest w 40%, fosfor – w około 25%, potas – w 60%, a magnez – w 40%.

Co uprawiać po burakach?

Buraki pozostawiają bardzo dobre stanowisko dla wszystkich roślin (z wyjątkiem uprawy tego samego gatunku), a po przyoraniu liści można po nich wysiewać wszystkie rośliny oprócz jęczmienia browarnego, dla którego stanowisko to jest zbyt zasobne w azot. Intensywna mineralizacja związków organicznych zachodzi w temperaturze powyżej 15oC, czyli w miesiącach czerwiec, lipiec, sierpień. Dlatego w pierwszym roku po przyoraniu składniki pokarmowe zawarte w liściach buraków bardzo dobrze wykorzystuje kukurydza, która ma długi okres wegetacji.

Źródło:
Buraczyńska D. 2005. Kształtowanie się zawartości suchej masy i makroskładników w korzeniach i liściach buraka cukrowego pod wpływem nawożenia organicznego i mineralnego. Annales UMCS, Sec. E, 60, 19-31.