Zaopatrzenie roślin uprawnych w odpowiednią ilość makroelementów, niezbędną do zaspokojenia podstawowych potrzeb fizjologicznych, stanowi podstawę opłacalności produkcji roślinnej. Mimo, że rośliny pobierają mikroelementy (m.in. bor, żelazo, miedź, cynk) w mniejszej ilości – nie należy umniejszać roli, jaką pełnią w ich wzroście i rozwoju. Pierwiastki te odpowiadają za prawidłowy przebieg szeregu procesów metabolicznych, budują enzymy oraz kształtują efektywność wykorzystania makroelementów przez rośliny. Występujące na tym etapie symptomy są trudne do zdiagnozowania i łatwe do pomylenia z objawami wywołanymi niedoborem innych składników. W warunkach silnego niedożywienia roślin buraka tym składnikiem obserwuje się brunatnienie i obumieranie liści sercowych czy nawet rozkład górnej części główki korzenia. Objawy niedoboru boru w uprawie mogą pojawić się na glebach lekkich ubogich w próchnicę, zakwaszonych, świeżo zwapnowanych lub przesuszonych.

Gleby naszego kraju nie są poddawane monitoringowi pod względem zawartości mikroelementów. Natomiast na potrzeby opracowania liczb granicznych (ekstrakcja odczynnikiem Mehlich 3) do wyceny zasobności gleb Polski w te składniki, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, we współpracy z Krajową Stacją Chemiczno-Rolniczą w Warszawie przeanalizował kilka tysięcy prób materiału glebowego i odpowiadającego mu materiału roślinnego (rzepak, pszenica), pobranych z obszaru całej Polski. Na podstawie wyników analiz laboratoryjnych wykazano niedobór boru w 45% i 19% użytków rolnych znajdujących się pod uprawą odpowiednio rzepaku i pszenicy. Rzepak, podobnie jak burak czy kapusta, to gatunek bardzo wrażliwy na niedobór boru – w odróżnieniu do pszenicy (gatunek średnio wrażliwy) czy jęczmienia (gatunek mało wrażliwy). Decyzję o zastosowaniu nawożenia tym składnikiem należy podjąć po zbadaniu zasobności gleby i porównaniu uzyskanego wyniku z liczbami granicznymi (zróżnicowanymi w zależności od planowanej uprawy i właściwości gleby – pH, kategorii agronomicznej i zawartości węgla organicznego). Gdy wartość pomiaru zawartości boru w glebie jest mniejsza niż wartość liczby granicznej, wówczas w uprawie roślin o wrażliwości co najmniej średniej konieczne jest zastosowanie nawożenia.

Literatura:
Korzeniowska J., Stanisławska-Glubiak E., Jadczyszyn T., Lipiński W. 2021. Nawożenie upraw rolniczych mikroelementami. Nowe liczby graniczne do oceny zawartości mikroelementów w glebie. Wydawnictwo IUNG-PIB, 249, Puławy.
Stanisławska-Glubiak E., Korzeniowska J., Lipiński W. 2019. Opracowanie liczb granicznych niedoboru mikroelementów w glebie oznaczanych przy użyciu ekstrahenta Mehlich 3 dla polskich warunków glebowych. Część II. Rzepak. Soil Science Annual, 70(4), 324–330.
Korzeniowska J., Stanisławska-Glubiak E., Lipiński W. 2019. Opracowanie liczb granicznych niedoboru mikroelementów w glebie oznaczanych przy użyciu ekstrahenta Mehlich 3 dla polskich warunków glebowych. Część I. Pszenica. Soil Science Annual, 70(4), 314–323.