Mikroelementy należą do grupy składników pokarmowych niezbędnych dla właściwego wzrostu i rozwoju roślin. Pierwiastki niezbędne to takie, których działanie nie może zostać zastąpione przez żadne inne składniki, a przez bezpośrednie uczestnictwo w przemianach metabolicznych – stanowią kluczowy element zapewniający przebieg pełnego cyklu rozwojowego rośliny. 

Niezastąpiony cynk i molibden 

W grupie mikroelementów znajdują się m.in. cynk (Zn) i molibden (Mo). Funkcje fizjologiczne tych składników są związane z metabolizmem azotu i procesem tworzenia białek, a także z gospodarką fosforową i syntezą hormonów roślinnych. Pierwiastki te uczestniczą w procesie fotosyntezy, budując różnego rodzaju połączenia niezbędne do jej przebiegu – przykładowo, molibden kontroluje proces syntezy chlorofilu. Dodatkowo, składnik ten uczestniczy w procesach przemian siarki i reakcjach oksydoredukcyjnych oraz wpływa na żywotność pyłku.

Z kolei, cynk reguluje gospodarkę węglowodanową, stymuluje wzrost systemu korzeniowego oraz wytrzymałość roślin na stres związany z niedostatkiem wody. Jego odpowiednia dostępność sprzyja wykształcaniu przez rośliny mechanizmów zwiększających odporność na presję patogenów chorobotwórczych. Przykładowo, bakterii powodującej parcha ziemniaka czy grzyba wywołującego zgorzel podstawy źdźbła pszenicy. 

W uprawie kukurydzy bardzo ważnym pierwiastkiem jest cynk

Warunki glebowe a dostępność mikroskładników 

Optymalnej dostępności cynku dla roślin sprzyja umiarkowana zawartość materii organicznej i odczyn gleby od kwaśnego do obojętnego. Na stanowiskach zasobnych w związki próchniczne, pierwiastek ten jest uwsteczniany. W glebach gliniastych jego dostępność jest zwykle większa niż na stanowiskach ilastych (adsorpcja cynku przez minerały ilaste) czy piaszczystych. Z kolei, optymalne nawożenie azotem, magnezem, fosforem, manganem i miedzią może zwiększać dostępność cynku dla roślin.

Stanowiska zasobne w próchnicę oraz wykazujące odczyn od obojętnego do zasadowego cechują się największą zasobnością w molibden. W środowisku kwaśnym pierwiastek ten ulega związaniu do formy niedostępnej przez hydroksytlenki żelaza i glinu. Gleby wytworzone na podłożu zasadowym i osadowym cechują się naturalnie większą zawartością molibdenu. Z kolei, wilgotne i dobrze natlenione stanowisko sprzyja jego utracie wskutek wymywania – zwłaszcza z utworów piaszczystych. Optymalne zaopatrzenie w fosfor sprzyja pobieraniu molibdenu przez rośliny, podobnie jak nawożenie azotanową formą azotu i umiarkowana obecność jonów siarczanowych. W sytuacji większej wartości pH, może wystąpić zjawisko antagonizmu jonów molibdenowych z ortofosforanowymi. 

Jak wyglądają objawy niedoboru cynku i molibdenu? 

Wrażliwość na niedostatek cynku wykazują: 

• kukurydza, 
• rzepak, 
• ziemniak, 
• brzoskwinia i jabłoń,

a na niedobór molibdenu: 

• rzepak, 
• buraki, 
• owies, 
• groch, 
• lucerna, 
• brokuły, 
• szpinak. 

Symptomy niedostatecznego odżywienia roślin cynkiem obejmują nieprawidłowe wykształcanie liści – tzw. choroba małych liści, skrócenie wysokości pędu nadziemnego (karłowacenie), punktowe chlorozy blaszki liściowej. Niedożywienie roślin molibdenem przyczynia się do zakłócenia przebiegu procesów metabolicznych i w następstwie – do lokalnego zamierania tkanek. Objawy niedoboru tego składnika dotyczą głównie najmłodszych części roślin, pierwotnie objawiających się jako deformacja blaszki liściowej. Znaczne niedożywienie molibdenem przypomina stan głodu azotowego, pojawiają się bladozielone przebarwienia liści, chlorotyczne zmiany między żyłkami i na obrzeżach blaszki liściowej. Następuje także ograniczenie wzrostu całej rośliny, jej żółknięcie i zasychanie. 

Uzupełnienie niedoborów cynku i molibdenu jest możliwe poprzez wykorzystanie kompleksowych nawozów wieloskładnikowych przeznaczonych do aplikacji: 

• przedsiewnej – przykładowo Amofoska 4-10-22, Fosfarm 4-10-15, Fosfarm 4-8-21, Super fos dar 40 lub 
• dolistnej wykorzystując nawozy z grupy AZOPLON, m.in. Azoplon MagNUTRI, Azoplon PhosNUTRI, Azoplon BalanceNUTRI, Azoplon MICRO Kukurydza, Azoplon MICRO Rzepak, Azoplon MICRO Zboże.