Home
Wiedza
Porady ekspertów
Ciekawostki
Poznaj mechanizmy działania herbicydów – część 2
dr inż. Renata Kieloch
04.04.2024
Polecane

W pierwszej części artykułu zaprezentowane zostały trzy grupy substancji czynnych herbicydów wyodrębnionych ze względu na mechanizm działania. Niniejszy artykuł będzie kontynuacją zagadnienia zawierającym opis kolejnych trzech grup w tejże klasyfikacji. 

HRAC 0, HRAC 1 i HRAC 15 

Inhibitory biosyntezy lipidów obejmują trzy podgrupy: 

  1. związki hamujące działanie enzymu ACC-azy (np. propachizafop), 
  2. związki hamujące syntezę kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach (np. metazachlor), 
  3. związki hamujące syntezę lipidów w sposób inny niż blokada ACC-azy (napropamid). 

Początkowym efektem działania herbicydów z podgrupy nr 1 jest żółknięcie i zahamowanie wzrostu roślin, które następnie, począwszy od najmłodszych liści, zasychają. Herbicydy z podgrupy nr 2 działają na kiełkujące chwasty lub będące w fazie siewki, dlatego też stosuje się je przed wschodami lub krótko po nich. Nasiona nie kiełkują lub siewki wschodzą zdeformowane i w rezultacie zamierają. 


Tabela 1. Substancje czynne herbicydów z grupy inhibitorów biosyntezy lipidów wraz z możliwością stosowania w głównych uprawach rolniczych

Substancja czynna Grupa HRAC Roślina uprawna
napropamid 0 rzepak
chizalofop-P tefurylu 1 rzepak, burak cukrowy
cykloksydym rzepak, burak cukrowy, kukurydza, ziemniak
chizalofop-P etylu, fluazyfop-P butylu, kletodym, propachizafop rzepak, burak cukrowy, ziemniak
fenoksaprop-P etylu, pinoksaden, klodinafop zboża
dimetachlor, metazachlor 15 rzepak
flufenacet, prosulfokarb zboża, ziemniak
petoksamid kukurydza, rzepak
S-metolachlor kukurydza
dimetenamid-P kukurydza, rzepak, burak cukrowy
etofumesat burak cukrowy, pszenica ozima

HRAC 5 i HRAC 6

Inhibitory fotosyntezy powodują zakłócenia w przebiegu tego procesu blokując przepływ elektronów w fotosystemie II. Objawem działania tych substancji są chlorozy liści widoczne w przestrzeniach międzynerwowych, na brzegach i wierzchołkach, a następnie zasychanie roślin począwszy od tych miejsc. Tempo ich działania jest zróżnicowane, niektóre dają symptomy dopiero po kilkunastu dniach od oprysku (np. lenacyl), zaś inne już po upływie kilku dni mogą doprowadzić do zasychania roślin (np. fenmedifam, bentazon). 


Tabela 2. Substancje czynne herbicydów z grupy inhibitorów fotosyntezy wraz z możliwością stosowania w głównych uprawach rolniczych

Substancja czynna Grupa HRAC Roślina uprawna
fenmedifam, lenacyl, metamitron 5 burak cukrowy
metrybuzyna ziemniak, zboża
terbutylazyna kukurydza
chlorotoluron zboża
metobromuron ziemniak
pirydat 6 kukurydza
bentazon kukurydza, ziemniak

Jednym z objawów działania inhibitorów biosyntezy pigmentów jest odbarwienie roślin
HRAC 12, HRAC 13 i HRAC 14

Inhibitory biosyntezy pigmentów hamują wytwarzanie barwników roślinnych – karotenoidów i chlorofili. W obrębie tej grupy wyróżnia się dwie podgrupy: 

  1. Substancje hamujące biosyntezę karotenoidów, np. diflufenikan, pikolinafen, tembotrion powodują odbarwienie roślin w postaci plam lub obejmujące całe rośliny obserwowane najczęściej jako bielenie. 
  2. Substancje hamujące działanie enzymu PPO (karfentrazon etylu, bifenoks) blokują biosyntezę chlorofilu, z jednoczesną destrukcją błon komórkowych. Działają na rośliny kontaktowo, a do aktywacji potrzebują światła. Początkowo powodują chlorozy, które z czasem przekształcane są w nekrotyczne plamy, zaś na koniec następuje zasychanie całych roślin. 


Tabela 3. Substancje czynne herbicydów z grupy inhibitorów biosyntezy pigmentów wraz z możliwością stosowania w głównych uprawach rolniczych

Substancja czynna Grupa HRAC Roślina uprawna
beflubutamid, pikolinafen 12 zboża
diflufenikan, flurochloridon zboża, ziemniak
chlomazon 13 rzepak ozimy i jary, ziemniak
karfentrazon etylu 14 zboża, ziemniak

Masz pytanie dotyczące nawozów lub nawożenia? Szukasz porady eksperta?
ZAPYTAJ EKSPERTA
Copyright © Grupa Azoty. Wszelkie prawa zastrzeżone.