Tylko niewielka część fosforu występuje w glebie w formach przyswajalnych dla roślin.

Fosfor przyswajalny

Fosfor pobierany jest przez rośliny z roztworu glebowego (znajdują się w nim aniony ortofosforanowe H₂PO₄^- i HPO₄^2-). Najwięcej fosforanów obecnych jest w roztworze glebowym przy pH 6-7. Do zwiększania zawartości fosforu przyswajalnego w glebie (tzw. uruchamiania fosforu) prowadzi rozkład materii organicznej i rozpuszczanie związków mineralnych.

Zasobność w fosfor a temperatura

Jednym z czynników wpływających na zasobność gleby w fosfor jest temperatura. Jeśli temperatura gleby i powietrza jest niska, dostępność fosforu maleje. Dlaczego tak się dzieje? Przyczyn jest kilka. W niskiej temperaturze mniejsza jest rozpuszczalność związków mineralnych zawierających fosfor (w tym nawozów mineralnych), zmniejsza się także szybkość dyfuzji w roztworze glebowym.

Ponadto w niskiej temperaturze ograniczona jest aktywność drobnoustrojów obecnych w glebie (a uczestniczących w procesach uruchamiania fosforu) i spowolniony jest wzrost roślin (w tym rozwój systemu korzeniowego, którego wydzieliny również mogą intensyfikować uruchamianie fosforu).

Literatura:
1.Gorlach E., Mazur T. 2002. Chemia Rolna. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
2.W. Grzebisz, J. Potarzycki. 2003. Czynniki kształtujące pobieranie fosforu przez roślinę. Journal of Elementology, 8(3), 47-59.