Próbki gleb ornych pobierane są najczęściej przed terminem wysiewu nawozów (jesienią po zbiorach lub wiosną), wtedy wyniki analiz przydają się do ustalenia dawek nawozów. Ważne, aby nie pobierać próbek, jeśli gleba jest nadmiernie uwilgotniona lub wysuszona, a także bezpośrednio po nawożeniu (mineralnym, organicznym).

Jedna próbka przekazywana do laboratorium może być pobrana z powierzchni maksymalnie 4 ha i to jedynie pod warunkiem, że na takiej powierzchni nie występują duże różnice w ukształtowaniu terenu, kategorii agronomicznej gleby, nie było też dużych różnic w zastosowanym wcześniej nawożeniu i uprawianym przedplonie.

Z powierzchni jednego pola należy pobrać ok. 15-25 próbek pierwotnych (przechodząc na przykład po przekątnych pola), wymieszać je dokładnie w czystym pojemniku, a następnie pobrać próbkę średnią (o masie ok. 0,5 kg). Taka próbka przekazywana jest do laboratorium.

Próbki z reguły należy pobierać z głębokości 0-20 cm (wykonanie oznaczenia zawartości azotu mineralnego w glebie, niezbędne do przygotowania planu nawożenia dla gospodarstwa, wymaga pobrania próbek z dwóch poziomów: 0-30 cm i 30-60 cm). Do pobrania można wykorzystać specjalne laski glebowe lub świdry, ale też zwykły szpadel.

Gotową próbkę średnią należy przesypać do czystego pojemnika (może to być kartonowe pudełko lub woreczek) i opisać. O dokładny sposób przygotowania i oznakowania próbki można zapytać w laboratorium, do którego zamierzamy przekazać próbkę (oznaczenia wykonywane są m.in. w laboratoriach Stacji Chemiczno-Rolniczych). Na pewno nie powinno się suszyć próbki w wysokiej temperaturze. Wiele podstawowych analiz wymaga doprowadzenia próbki do stanu powietrznie suchego (ale do wspomnianego już oznaczenia zawartości azotu mineralnego próbka musi być przetrzymywana w stanie świeżym).

Źródło: Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Bydgoszczy. Instrukcja pobierania próbek glebowych opracowana na podstawie PN-R-04031:1997. Instrukcja tutaj