Potas ogółem

Im więcej cząstek ilastych w glebie, tym więcej znajduje się w niej potasu – gleby lekkie zawierają więc mniej potasu niż ciężkie. Całkowita zawartość potasu w glebach uprawnych kraju mieści się z reguły w przedziale od jednego do kilku tys. kg K/ha (poniżej 10 tys. kg). Potas występuje w glebie w różnych formach mineralnych i oczywiście nie jest w całości dostępny dla roślin.

Potas przyswajalny

Potas przyswajalny to przede wszystkim jony K+ znajdujące się w roztworze glebowym. Jest to niewielka część całkowitej zawartości potasu w glebie (z reguły mniej niż 0,5%).
Część jonów potasu jest też sorbowana przez kompleks sorpcyjny. Jeśli jest to sorpcja wymienna, jony są dostępne dla roślin (zachodzi wymiana jonów między roztworem glebowym a kompleksem sorpcyjnym). Wymiennie związane jest około 1-5% potasu obecnego w glebie.

Zapasy potasu

Część jonów zasorbowanych jest w sposób niewymienny (są związane w przestrzeniach międzypakietowych minerałów ilastych). Jest to pula, która nie jest bezpośrednio dostępna dla roślin. Dużo potasu (ponad 90% potasu glebowego) znajduje się w glinokrzemianach. To również jest potas bezpośrednio niedostępny dla roślin (dopiero wietrzenie minerałów uwalnia ten potas).

[1] Gorlach E., Mazur T. 2002. Chemia Rolna. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
[2] Grzebisz W. 2009. Nawożenie roślin uprawnych. Tom 2. Nawożenie i systemy nawożenia. PWRiL, Poznań.