Home
Wiedza
Porady ekspertów
Nawożenie
Dawki fosforu i potasu pod pszenżyto
dr inż. U. Sienkiewicz-Cholewa
07.09.2023
Polecane

Pszenżyto to przede wszystkim zboże paszowe, ponieważ aż 85% plonów ziarna jest przeznaczane na skarmianie. Ziarno pszenżyta staje się także coraz bardziej popularne jako zboże konsumpcyjne. Zawiera więcej białka niż ziarno żyta, o lepszym składzie aminokwasowym niż ziarno pszenicy. Dobrze plonuje na glebach lekkich i stanowi alternatywę dla uprawy żyta na lepszych stanowiskach, umożliwiając uzyskiwanie wyższych plonów. Zaletą tego gatunku jest większa odporność na choroby niż pozostałych zbóż, co obniża nakłady na jego uprawę.

Ile nawozu pod pszenżyto?

Potrzeby pokarmowe pszenżyta względem fosforu i potasu tj. pobranie tych składników na 1 t ziarna z odpowiednią ilością słomy są takie same jak żyta, wynoszą: 11 kg P2O5 i 21 kg K2O (Jadczyszyn, 2003). Pobranie całkowite P i K przez rośliny wyznaczymy na podstawie prognozowanego plonu na danym polu. Przy spodziewanym plonie 6 t z ha pobranie wyniesie 66 kg P2O5 i 126 kg K2O. Potrzeby nawozowe natomiast, to ilość fosforu i potasu jaką należy zastosować w formie nawozów. Dawki P i K zależeć będą od zawartości przyswajalnych form tych składników znajdujących się w glebie. Jeśli stwierdzona zawartość składnika jest średnia wyliczone przez nas dawki pozostają bez zmian (potrzeby nawozowe są takie same jak potrzeby pokarmowe). Jeśli zawartość P i K w glebie jest bardzo niska zwiększamy dawkę stosując przelicznik (mnożnik) 1,5, jeśli niska - 1,25. Przy zawartości wysokiej i bardzo wysokiej dawkę obniżamy stosując kolejno przeliczniki 0,75 i 0,5 (Jadczyszyn, 2006). Obowiązuje jeszcze jedna zasada dotyczące obliczania dawki - gdy plon uboczny przedplonu został z pola zebrany, dawkę należy zwiększyć: 20% w przypadku fosforu i o 60-80% w przypadku potasu. Dawki fosforu pod pszenżyto, przy średniej zawartości tego pierwiastka w glebie i pozostawieniu plonu ubocznego przedplonu na polu, wahają się w zależności od oczekiwanego plonu (6-10 t) od 60 do 100 kg P2O5/ha, a dla potasu jest to odpowiednio: 85-130 kg K2O/ha (Jadczyszyn, 2012).

Przy średnim poziomie plonowania, i w warunkach średniej zasobności gleby w fosfor i potas, dawka Polifoski 6 wynosi ok. 300 kg/ha.
 
Całą dawkę fosforu i potasu powinno się zastosować pod orkę siewną lub uprawki przedsiewne.
 

Jaki nawóz pod pszenżyto?

Do nawożenia najlepiej stosować nawozy wieloskładnikowe o odpowiednim stosunku P:K. Jeśli nie zebraliśmy słomy, która pozostawia w glebie 50-60 kg K2O/ha (Harasim, 2011), dobieramy nawóz o węższym stosunku P:K - 1:1 czy 1:1,5, np. Polifoska 8, Polifoska 6, natomiast w przypadku zbioru słomy zaleca się nawozy o szerszym stosunku P:K czyli minimum 1:1,5, np. Polifoska Krzem, Polifoska 5, Polifoska NPK 7-18-28. Zaleca się również stosowanie amofosek, np. Amofoski 5-10-15 z borem, o stosunku P:K równym 1:2,5.

Źródła:
Jaśkiewicz B. Studia i raporty IUNG-PIB, 2018: 57(11).
Pecio A. Studia i raporty IUNG-PIB, 2014: 37(11).

Masz pytanie dotyczące nawozów lub nawożenia? Szukasz porady eksperta?
ZAPYTAJ EKSPERTA
Copyright © Grupa Azoty. Wszelkie prawa zastrzeżone.