

Do prawidłowego wzrostu i rozwoju zbóż jarych niezbędne jest zbilansowane nawożenie przedsiewne fosforem i potasem oraz odpowiednie zaopatrzenie roślin w azot. Na plantacjach zbóż jarych ważne jest również nawożenie wapniem i magnezem oraz dokarmianie roślin mikroelementami. Fosfor i potas można aplikować jesienią, bądź też wiosną przed zabiegami, których zadaniem jest przygotowanie gleby do siewu roślin. W przypadku aplikacji nawozów fosforowych i potasowych ważne jest ich odpowiednie wymieszanie z glebą. Niekiedy w związku z powolną migracją składników pokarmowych w głąb profilu glebowego może występować deficyt fosforu czy potasu w strefie korzeniowej roślin. Wówczas aplikacja nawozów fosforowo-potasowych zalecana jest w okresie jesiennym. Ma to szczególne znaczenie w przypadku uprawy zbóż jarych na glebach ciężkich i średnich, które wykazują zdolność do zatrzymywania wniesionych składników nawozowych. Stąd też nawożenie fosforowo-potasowe zalecane jest jesienią. Dodatkowo na takich stanowiskach w okresie jesiennym poza fosforem i potasem można aplikować niewielkie dawki azotu. Nawożenie fosforem i potasem dobrze jest wykonać w okresie jesiennym również w przypadku zakładanego wczesnego siewu zbóż jarych. Na plantacjach zbóż jarych zakładanych na glebach kompleksów żytnich, ze względu na możliwość straty składników pokarmowych w okresie jesienno-zimowym, nawożenie fosforowo-potasowe zalecane jest wiosną.
Zboża odznaczają się czasowym zapotrzebowaniem na fosfor. Od fazy krzewienia roślin dochodzi do systematycznego zmniejszania zawartości tego makroelementu w organach wegetatywnych – liściach czy źdźbłach. Po okresie kwitnienia następuje znaczny spadek koncentracji fosforu w organach wegetatywnych oraz wzrost jego zawartości w ziarnie zbóż. W fazie dojrzewania zbóż jarych obserwuje się transport fosforu z organów wegetatywnych do ziarna, przez co ziarno zbóż zawiera do 70% całkowitej ilości pobranego przez rośliny fosforu. W uprawie zbóż jarych potas niezbędny jest przez cały okres wegetacji roślin, jednak największym zapotrzebowaniem na ten składnik pokarmowy rośliny te odznaczają się w fazie wzrostu wegetatywnego.
Pszenica jara wykazuje średnią wrażliwość na niedobór potasu i fosforu. Przy plonie 4 ton ziarna z odpowiednią masą słomy wskazana jest aplikacja około 48 kg P2O5 w przypadku uprawy na glebach o średniej zasobności w fosfor oraz od 90 do 108 kg P2O5 w przypadku gleb ubogich w ten pierwiastek. Z kolei dawki potasu kształtują się następująco: około 104 kg K2O przy uprawie pszenicy jarej na glebach o średniej zasobności w potas oraz od 135 do 155 kg K2O na ha na glebach o niskiej zasobności.
Poza tym nawozy te zawierają siarkę, stymulującą pobieranie i właściwe wykorzystanie azotu przez rośliny. Zboża do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebują średnio od 4 do 4,5 kg siarki/tonę ziarna. Na glebach ubogich w przyswajalne formy siarki szczególnie zalecane jest stosowanie tego składnika nawozowego. Optymalne zaopatrzenie zbóż jarych w siarkę zwiększa szybkość przemiany pobranego przez roślinę azotu w białko oraz poprawia wykorzystanie fosforu z nawozów mineralnych, a także wpływa korzystnie na zawartość potasu w roślinach. Mimo, że zboża należą do roślin o stosunkowo niskich potrzebach pokarmowych w stosunku do siarki to uwzględnienie tego składnika w nawożeniu wpływa na zwiększenie plonów ziarna oraz korzystnie oddziałuje na jakość i skład kompozycyjny białka. Pierwiastek ten poprawia wartość przemiałową ziarna i wypiekową mąki oraz zwiększa zawartość glutenu w ziarnie. W uprawie zbóż jarych siarkę można również aplikować przedsiewnie w formie nawozów wieloskładnikowych, np. w postaci Amofoski 5-10-25, która poza siarką i NPK dostarcza zbożom niezbędnego wapnia odżywczego. Nawóz ten posiada zbilansowany stosunek składników nawozowych przekładający się na efektywny wzrost i rozwój zbóż jarych. Amofoska 5-10-25 jest szczególnie polecana w uprawach zbóż prowadzonych na glebach o niskiej zawartości potasu i boru.
W uprawie zbóż jarych ważną rolę odgrywa również nawożenie magnezem i wapniem. Magnez stabilizuje plon zbóż, mimo że rośliny te potrzebują niewielkich ilości tego składnika pokarmowego. Można go stosować w postaci pojedynczych nawozów magnezowych, a w przypadku gleb kwaśnych w formie nawozów wapniowo-magnezowych, które poza poprawą zasobności gleby w magnez optymalizują jej odczyn. Dla przykładu pszenica jara na wytworzenie plonu ziarna na poziomie 4 t/ha potrzebuje około 16 kg MgO oraz 25 kg CaO.
Najważniejszym pierwiastkiem plonotwórczym w uprawie zbóż jarych jest azot. Na każdą tonę zakładanego plonu ziarna pszenicy jarej należy stosować od 20 do 30 kg azotu. Nawożenie azotem zbóż jarych zalecane jest w dwóch dawkach, przy czym 60% dawki całkowitej azotu należy zastosować przed siewem roślin, a 40% w okresie od końca krzewienia lub początku strzelania w źdźbło do fazy drugiego kolanka. Przy stosowaniu azotu w dawce całkowitej wyższej niż 100 kg/ha pierwiastek ten można wnosić w trzech dawkach, z czego trzecią najczęściej aplikuje się na początku kłoszenia. Podział dawki azotu w nawożeniu zbóż jarych wpływa przede wszystkim na zwiększenie zawartości białka w ziarnie.
