Dostępność składników pokarmowych z nawozów naturalnych

Przy ustalaniu dawki składników pokarmowych, które wnosimy do gleby w postaci nawozów mineralnych, należy uwzględnić wszystkie źródła ich dopływu łącznie ze składnikami pokarmowymi dostarczanymi w postaci nawozów naturalnych (obornik, gnojowica, gnojówka).

Nawozy naturalne są istotnym źródłem składników pokarmowych. Często podajemy ich skład chemiczny bez informacji ile tych składników będzie dostępnych dla roślin w pierwszym lub drugim roku od zastosowania. Całkowity dopływ składników oblicza się na podstawie wielkości dawki nawozu i zawartości procentowej w nim azotu (N), fosforu (P) i potasu (K).

Ilości składników bezpośrednio dostępnych dla roślin, które można odliczyć od planowanych dawek nawozów mineralnych określa się mnożąc całkowitą ilość składników w nawozach naturalnych przez odpowiedni równoważnik nawozowy azotu lub współczynniki wykorzystania fosforu i potasu (tabela).

Na przykład wraz z dawką 30 ton obornika o składzie chemicznym 0,47% N, 0,28% P₂O₅, 0,65% K₂O na jeden hektar wnosimy: 141 kg N, 84 kg P₂O₅ i 195 kg K₂O. Korzystając z tabeli zamieszczonej poniżej możemy oszacować ile składników pokarmowych będzie dostępnych w pierwszym roku, przedstawia się to następująco:

N= 0,3 * 141 = około 42 kg,
P2O5 = 0,4* 84 = około 34 kg
K2O = 0,8*195 = około 156

Tabela. Równoważniki nawozowe azotu i współczynniki wykorzystania P i K z nawozów naturalnych (Maćkowiak 1999)

* wyższa wartość przy stosowaniu krótko przed siewem lub sadzeniem, niższa – przy stosowaniu pogłównym