Home
Wiedza
Porady ekspertów
Nawozy
Jaki nawóz pod żyto ozime?
prof. Cezary Podsiadło
01.09.2023
Polecane

Żyto to najmniej wymagający gatunek ze wszystkich zbóż. Nie oznacza to jednak, że nie wymaga właściwego nawożenia mineralnego dla osiągniecia zadawalającego plonu. Oczywiście, to w jakiej ilości stosować składniki nawozowe jest uzależnione przede wszystkim od zasobności gleby oraz oczekiwanego plonu.

Ile stosować makroskładników?

Orientacyjne dawki fosforu i potasu pod żyto w kg/ha w zależności od zasobności składników i oczekiwanego plonu

Plon w t/haZasobność składnika w glebie
niskawysoka
PKPK
Około 360-7070-8030-4050-60
Około 7100-110110-12070-8090-100

(opracowanie autora na podstawie danych IUNG Puławy)

W przypadku nawożenia azotem należy kierować się danymi IUNG-PIB w Puławach, które wskazują, że żyto na wytworzenie 1 tony plonu ziarna (+ słoma) potrzebuje około 21 kg azotu. Pamiętać należy, że ostateczna dawka azotu jest uzależniona nie tylko od klasy bonitacyjnej gleby i oczekiwanego plonu, a także od rodzaju przedplonu. Na przykład po roślinach bobowatych (motylkowatych) dawki nawożenia azotem można ograniczyć. Optymalne nawożenie mineralne żyta to także dostarczanie w nawozach mikroskładników, takich jak: bor, miedź, żelazo, mangan, molibden, cynku.

Nawożenie fosforem i potasem najlepiej stosować w całości przedsiewnie. Dzięki temu oba te składniki zostaną w pełni wykorzystane, a ponadto będą miały istotny wpływ na wytworzenie przed zimą silnego, dobrze rozwiniętego systemu korzeniowego.

 
Najlepszym terminem do zastosowania obu tych składników oraz startowej dawki azotu, około 10-20 kg N/ha, jest czas wykonywania zespołu upraw przedsiewnych, zarówno w systemie tradycyjnym, a także uproszczonym.
 

Należy pamiętać, aby wysiane nawozy dobrze wymieszać z glebą, najlepiej na głębokości 10-20 cm. Dostarczenie fosforu i potasu oraz startowej dawki azotu można wykonać za pomocą jednego przejazdu stosując kompleksowe nawozy NPK. Wybierając określony nawóz uwzględniamy zasobność gleby w określony składnik, wielkość oczekiwanego plonu i rodzaj przedplonu (zwłaszcza jeśli były to rośliny bobowate-motylkowe). Ponadto należy, wybierając odpowiedni nawóz, uwzględnić czy będziemy słomę z przedplonu przyorywać, czy zbierać z pola. Słoma jest bogatym źródłem potasu, a więc pozostawiając ją do przyorania najlepiej stosować nawozy kompleksowe o węższym stosunku P:K. Spośród Polifosek to kryterium spełniają Polifoska 6 i Polifoska 8. Podczas, gdy słoma jest zbierana z pola należy zastosować nawóz o szerszym stosunku P:K, a mianowicie Polifoskę 5, Polifoskę Krzem. Należy pamiętać, że wszystkie wymienione nawozy kompleksowe mogą być stosowane zarówno przedsiewnie jak też pogłównie w okresie ruszenia wegetacji, ale najefektywniej działają kiedy zostaną wymieszane z glebą.

Żyto jest mało wymagającym gatunkiem pod względem stanowiska, ale nie oznacza to, że możemy ograniczać jego potrzeby nawozowe (fot. M. Szczerbińska).
Nawożenie żyta azotem najlepiej wykonywać w dwóch okresach. W pierwszym – jesiennym terminie stosujemy niewielką ilość około 10-20 kg N/ha. Najlepszym wyborem będzie azot w formie amonowej lub amidowej, aby rośliny były bardziej odporne na wymarzanie, a także porażenie przez pleśń śniegową. Drugi termin stosowania azotu – wiosenny, to główny okres dostarczania tego składnika pod żyto. Zaczynamy zaraz po ruszeniu wegetacji. Dla lepszego wykorzystania azotu, zawartego w nawozie, najlepiej stosować nawozy zawierające w swoim składzie siarkę, na przykład Saletrosan 30, RSM S 26. Kolejne fazy stosowania azotu to faza 1-2 kolanka oraz liścia flagowego. Wysokość pogłównej - wiosennej dawki nawożenia jest uzależniona od planowanego plonu.

Masz pytanie dotyczące nawozów lub nawożenia? Szukasz porady eksperta?
ZAPYTAJ EKSPERTA
Copyright © Grupa Azoty. Wszelkie prawa zastrzeżone.