Wapnowanie zachowawcze, stosowane systematycznie, niewielkimi dawkami wapna węglanowego to najbardziej efektywna, ekonomiczna i bezpieczna ekologicznie forma wapnowania pól.
O tym, że gleba powinna mieć uregulowany odczyn, wiemy...
Niemniej w wielu gospodarstwach, właśnie ten element prawidłowo przygotowanego pola pod zasiewy, zawodzi… Uprawa takich gatunków, jak pszenica ozima, czy też jęczmień (jest jednym z najbardziej wymagających gatunków pod tym względem) w warunkach niskiego pH, nie jest wskazana.
Jak prawidłowo zwapnować pole, aby osiągnąć najwyższą efektywność tego zabiegu i nie blokować dostępności innych pierwiastków, tj. fosfor i azot?
Prawidłowy odczyn gleby poprawia przyswajalność składników przez rośliny. Przy czym najlepsza przyswajalność makroskładników mieści się w przedziale pH 5,6 – 7,2, natomiast mikroskładników (oprócz molibdenu) przy pH 5,0-6,2.
Z tego względu na polach o uregulowanym odczynie lub świeżo zwapnowanych istnieje konieczność dokarmiania roślin mikropierwiastkami.
Prawidłowy odczyn gleby poprawia przyswajalność składników przez rośliny. Przy czym najlepsza przyswajalność makroskładników mieści się w przedziale pH 5,6 – 7,2, natomiast mikroskładników (oprócz molibdenu) przy pH 5,0-6,2. Z tego względu na polach o uregulowanym odczynie lub świeżo zwapnowanych istnieje konieczność dokarmiania roślin mikropierwiastkami.
Jak stosować wapno?
- nawozów wapniowych i wapniowo-magnezowych nie wolno mieszać z innymi nawozami,
- termin wapnowania – najlepiej od żniw do jesieni, przy czym chcąc uprawiać np. pszenicę ozimą, ze względu na termin siewu, zabieg ten powinien być przeprowadzony natychmiast po zbiorze rośliny przedplonowej,
- przy ustalaniu terminu wapnowania należy uwzględnić reakcje jakie zachodzą w glebie po zastosowaniu Ca,
- nawozów amonowych, mocznika, superfosfatów oraz nawozów wieloskładnikowych nie należy stosować bezpośrednio przed i zaraz po zwapnowaniu gleby (straty azotu w postaci ulatniającego się amoniaku; fosforu poprzez jego uwstecznianie do form nierozpuszczalnych w wodzie). Między tymi zabiegami wskazana jest przerwa, która powinna trwać przynajmniej przez 6 tygodni,
- nie należy stosować wapna w bliskim odstępie czasu (w tym samym roku) z nawozami organicznymi (obornik, gnojowica). Nawozy te zawierają część azotu w formie amonowej, co prowadzi do strat tego pierwiastka. Ponadto następuje również zmniejszenie dostępności fosforu,
- na glebie świeżo zwapnowanej i o pH powyżej 6,8:
- straty azotu w formie amonowej, są wyższe. W celu ograniczenia strat nawóz azotowy należy wymieszać z glebą, a stosując pogłównie, najlepiej wysiewać przed spodziewanym deszczem,
- jon amonowy (NH4+) przekształca się w amoniak (NH3), który jest toksyczny dla młodych roślin. Szczególnie wrażliwe są młode siewki buraka cukrowego i wielu warzyw. Dlatego na takich glebach najbezpieczniej jest stosować azot dopiero pogłównie, od fazy 2 liści właściwych.
Wapnowania nie należy traktować jako nawożenia pod poszczególne rośliny, ale jako zabieg dla rotacji zmianowania. Nie należy na glebach mineralnych, nawet lekkich, doprowadzać do nadmiernego zakwaszenia (pH w 1M KCl poniżej 4,5-5,0). W takich warunkach rośliny przestają rosnąć (toksyczny wpływ dla roślin ma aktywny w takich warunkach glin, mangan, a także metale ciężkie).