Podstawowymi formami azotu pobieranymi przez rośliny są jony amonowe (NH
4+) i azotanowe(V) (NO
3-). Zazwyczaj na glebach o odczynie obojętnym rośliny chętniej pobierają N-NH
4, natomiast odczyn kwaśny stymuluje absorpcję N-NO
3.
Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym pobieraniu formy azotanowej jest charakter przemian azotu mineralnego w glebie – nitryfikacja jonów amonowych oraz słabe wiązanie przez kompleks sorpcyjny i wysoka mobilność azotanów(V). Preferencje odnośnie pobieranego jonu zależą także między innymi od gatunku rośliny i formy azotu zastosowanej w nawozach. U gatunków wrażliwych na azot amonowy jego nadmierne stężenie może wywoływać negatywne skutki fizjologiczne i spadek plonów. Należy pamiętać, że forma amonowa – łatwo sorbowana w glebie, jest typowo przedsiewna, azotanowa – typowo pogłówna, a jednoczesna aplikacja formy azotanowej z amonową stymuluje wzrost i rozwój wielu gatunków roślin.
Rośliny są również zdolne do pobierania azotu przez liście, co znajduje zastosowanie przy ich dolistnym dokarmianiu, oraz do korzystania za pośrednictwem bakterii brodawkowych z azotu cząsteczkowego zawartego w powietrzu.
Rośliny pobierają fosfor prawie wyłącznie przez korzenie w postaci anionów H
2PO
4- i HPO
42-, przy czym w granicach pH fizjologicznego dominuje absorpcja tego pierwszego jonu. Potas jest absorbowany przez rośliny jako kation K
+.