Wycofanie zapraw zawierających neonikotynoidy, spowodowało wzrost zagrożeń młodych roślin rzepaku powodowanych przez szkodniki. Wśród jesiennych szkodników największe spustoszenie wyrządza śmietka kapuściana.

Jakie szkodniki stanowią jesienią zagrożenie dla rzepaku?

Jesienią rzepak ma wielu „wrogów”. Oprócz wspomnianej wyżej śmietki kapuścianej, plantacji mogą zagrażać: pchełka rzepakowa, pchełki ziemne, mszyca kapuściana, chowacz galasówek, miniarki, gnatarz rzepakowiec, tantniś krzyżowiaczek, bielinki, drążyny, a także szkodniki wielożerne, np. rolnice, pędraki, ślimaki oraz gryzonie, ptaki i zwierzęta łowne. Niemniej największe straty (w ostatnich latach) wyrządza śmietka kapuściana.

Śmietka kapuściana – co to za owad i jakie szkody wyrządza?

Śmietka to muchówka, koloru szarego, pokryta czarnymi szczecinkami i ciemniejszymi smugami na stronie grzbietowej. Ich długość mieści się w granicach 5-7 mm. Larwy są beznogie, robakowate, barwy kremowej, długości 7-8 mm. Na jednym korzeniu rzepaku może żerować od 1 do 10 larw.

Na skutek żerowania larw, uszkodzeniu ulega szyjka korzeniowa oraz korzenie rzepaku. Na korzeniach pojawiają się brązowe przebarwienia (gnicie). We wnętrzu szyjki korzeniowej, a także na zewnątrz widoczne są korytarze z obumarłą tkanką. Uszkodzone rośliny mają zahamowany wzrost, często więdną, żółkną, zasychają (zwłaszcza w trakcie słonecznej, suchej pogody).

Jak ograniczać?

W walce z tym ważnym gospodarczo szkodnikiem może pomóc: racjonalna agrotechnika, wysiew odmian mieszańcowych, które cechuje lepszy jesienny wigor, czy też zrównoważone nawożenie, które warunkuje szybki rozwój roślin.

Niestety w obowiązujących zaleceniach ochrony roślin, brak jest zarejestrowanych preparatów do ograniczania śmietki kapuścianej, a także innych groźnych jesiennych szkodników, jak np.: tantnisia krzyżowiaczka, miniarki kapuścianej, chowacza galasówka, bielinków oraz in.
Preparaty, które można jesienią wykorzystywać do ograniczania szkodników przedstawiono w tabeli 1.
Szkodniki dla których obecnie brak jest zarejestrowanych preparatów mogą być ograniczane „ przy okazji” zwalczania pchełek, mszyc, czy gnatarza.

Insektycydy zarejestrowane do zwalczania jesiennych szkodników w rzepaku

Źródło: Program ochrony roślin rolniczych 2016. Wyd. Hortpress, zobacz

Stosując chemiczne środki ochrony roślin należy pamiętać, że pyretroidy najlepiej działają na szkodniki w temperaturze do 20°C, natomiast związki fosforoorganiczne w temperaturze powyżej 15°C.