Pojawił się żółty sygnał zatem czas – start, siew rozpoczęty. Kwitnący na żółto mniszek lekarski to dla wielu rolników wyznacznik terminu siewu kukurydzy. Jego kwitnienie oznacza, że temperatura gleby przekracza już 10°C, a to odpowiednie uwarunkowanie do wschodów tej rośliny. Tegoroczny bilans wodny również sprzyja, ale czy to wystarczy? Czy wszystkie warunki zostały spełnione? Jest kilka zasad o których należy pamiętać w poprawnym wyborze odmiany kukurydzy.
Kisić czy nie kisić
Kierunek użytkowania produkcji to podstawa wyboru odmiany. Wyróżniamy głównie dwa rodzaje uprawy kukurydzy: na ziarno i na kiszonkę. Należy pamiętać, że w przypadku „ziarnówki”, na polu pozostawiamy resztki pożniwne zaś w przypadku „kiszonki” zbieramy całą nadziemną część roślin. Z ziarna kukurydzy produkuje się pasze dla zwierząt, mąkę, skrobię, bioetanol a po obróbce termicznej nadaje się również do spożycia. Z całych roślin można robić kiszonki i biogaz.
„Koński ząb” czy „krzemień”
Kolejny ważny wybór to typ ziarna. Wyróżniamy trzy rodzaje ziarna.
Flint (z ang. krzemień) to ziarno okrągłe o dużej gęstości i twardości. Ziarno takie przeznaczone jest głównie do dalszego przerobu. Kukurydza tego typu ma wyższą tolerancję na niższe temperatury, szybko się rozwija i kwitnie. Może być wysiewana w glebę średnio nagrzaną - 5°C. Zalecana jest do uprawy na północy i północnym-wschodzie Polski.
Dent charakteryzuje się płaskim ziarnem z wgłębieniem na szczycie ziarna przypominającym koński ząb. Ze względu na szybsze oddawanie wody nadaje się do produkcji skrobi i kiszonki. Odmiana ta niestety jest bardziej wrażliwa na niższą temperaturę i wymaga ogrzanej gleby przynajmniej około 12°C. Polecana na stanowiska lekkie szybko nagrzewające się, często wybierana na południowym-zachodzie Polski.
Flint-dent to typ mieszany charakteryzujący się cechami obu odmian. Często wybierana jest ze względu na jej uniwersalne przeznaczenie.
Żniwa w grudniu?
Wskaźnik wczesności odmian, czyli FAO to parametr decydujący o długości okresu wegetacyjnego kukurydzy. Wyróżniamy cztery przedziały FAO:
- FAO do 210 – odmiany bardzo wczesne,
- FAO 220-240 – odmiany wczesne,
- FAO 250-280 – odmiany średnio późne,
- FAO powyżej 280 – odmiany późne.
Odmiany o dłuższym okresie wegetacji są bardziej plenne. Zbierane są najczęściej jako ostatnie i uprawiane na ziarno. Odmiany z niskim FAO kosi się wcześniej i przeznacza często na kiszonkę.
Zielono mi
Dla hodowców bydła bardzo ważną cechą kukurydzy jest stay green, czyli dojrzewanie ziarna przy zachowaniu zielonej masy rośliny. W przypadku uprawy przeznaczonej na kiszonkę istotne jest, aby dobrze zsiekać wszystkie części rośliny. Ułatwia to dalszą fermentację i podnosi jakość paszy. Kukurydza taka ma również wyższą odporność na patogeny i suszę.
Lepsze wymieszane?
W ciągłym dążeniu do ulepszenia roślin ważną rolę odgrywa genetyka i krzyżowanie. Wyróżniamy dwa rodzaje mieszańców: pojedyncze charakteryzujące się wysokim plonowaniem i trójliniowe bardziej odporne na zmienne warunki glebowe i klimatyczne.
Wybór dokonany
Kierując się wyborem odmiany według powyższych parametrów nie należy zapominać o wymaganiach glebowych, wodnych i pokarmowych. Kukurydzę można uprawiać na większości typów gleb Polski, co przekłada się na drugą pozycję w hierarchii zasiewów. Ostatnim warunkiem, na jaki mamy wpływ to odpowiednie nawożenie w zależności od kategorii agronomicznej gleby.
Na tym kończy się czynnik ludzki i zaczyna decydować natura. Niestety, ale kukurydza ma duże wymagania wodne, temperaturowe i świetlne. Mogą one bezpośrednio wpływać na rozwój roślin i determinować plon. Dlatego ważne jest, aby w doborze odmiany kierować się wyżej wymienionymi cechami. Mają one za zadanie wyeliminować lub ograniczyć negatywne czynniki środowiskowe.
