Roślinę tę można nazwać „warzywem narodowym”. Kapusta głowiasta (Brassica oleracea var. capitata) to odmiana kapusty warzywnej. W Polsce uprawiana jest na około 21-25 tyś. ha, a zbiory mogą przekraczać nawet 1 mln ton. Najwięcej kapusty uprawia się w powiecie miechowskim, gminie Charsznica na 2000 ha. Tegoroczne zbiory kapusty ocenia się na ok. 650 tys. ton (rok temu zebrano 687 tys. ton). Roślina ta wykorzystywana jest głównie w przemyśle spożywczym, a tradycyjna kuchnia Polska bogata jest w potrawy z kapusty.

Wymagania pokarmowe

Uprawa warzyw wymaga odpowiednich warunków klimatycznych i nawożenia. Kapusta powinna być uprawiana na glebach żyznych, dobrze uprawionych i nasłonecznionych. Świetnie sprawdzają się podłoża piaszczysto-gliniaste, mady nadrzeczne, lessy oraz czarnoziemy.

Stanowiska uprawowe można nawozić obornikiem najlepiej bydlęcym w ilości 40-50 t/ha. Roślina ta ma bardzo duże wymagania pokarmowe, potrzebuje średnio 200 kg N, 90 kg P₂O₅, 300 kg K₂O. Kapusta zalicza się do warzyw chłodnych pór roku, czyli wiosny i jesieni.

Główne problemy w uprawie

W uprawie kapusty istotny jest prawidłowy płodozmian. Roślina ta jest wrażliwa na choroby, takie jak kiła kapuściana, zgorzel siewek kapustnych oraz czarną zgniliznę korzenia, dlatego nie powinna być uprawiana po rzepaku, gorczycy czy burakach. Ważne jest, aby odstęp w uprawie na tym samym polu był większy niż 2-3 lata. Szkodniki jakie atakują uprawy to ślimaki, mszyce, pchełki, bielinek rzepnik i śmietka kapuściana. Młode sadzonki słabo zahartowane wrażliwe są na przymrozki, które uszkadzają stożek wzrostu. Niedobory wody w maju i we wrześniu mogą powodować więdnięcie, a nawet usychanie. Wysokie temperatury powyżej 30°C mogą powodować słaby rozwój i wpływać na jakość główek kapusty.

Przechowywanie i przetwórstwo kapusty

Podstawą jakości kapusty są odpowiednie warunki magazynowania. W przechowalni powinna być utrzymywana temperatura bliska 0°C, wysoka wilgotność powietrza powyżej 90% oraz niska zawartość CO₂. Aby ograniczyć uszkodzenia „głów” dobrze jest przechowywać je w skrzyniopaletach, które też ułatwiają cyrkulację powietrza. Optymalne warunki sprawiają, że rośliny można magazynować nawet do 8 miesięcy.

Najbardziej znanym sposobem przechowywania kapusty jest jej kwaszenie. Procesowi kiszenia poddawana jest szatkowana kapusta, która poprzez jej zasolenie w dalszym etapie ulega fermentacji. Dla poprawy walorów smakowych dodawana jest również marchew i jabłka. Tak powstały produkt przechowywany jest w temperaturze od 0 do 15°C, nawet do 3 miesięcy. Kapustę kisi się najczęściej w drewnianych lub plastikowych beczkach, przy masowej produkcji wykorzystywane są podziemne betonowe silosy. Kiszona kapusta jest bogatym źródłem witaminy C w 100 g znajduje się jej aż 20 mg i jest traktowana jako naturalny prebiotyk.

(powiat: miechowski)