Spośród czynników agrotechnicznych termin siewu należy do tych najważniejszych, które zależą od przebiegu pogody i warunków glebowych. W ostatnich latach coraz częściej mamy do czynienia z cieplejszą jesienią i łagodną zimą. Jeżeli jeszcze na to nałoży się korzystny rozkład i ilość opadów tym bardziej możemy przedłużać termin wysiewu zbóż ozimych. Należy jednak pamiętać, że w warunkach klimatu umiarkowanego – przejściowego, w jakich się znajdujemy, zmienność czynników pogodowych, a zwłaszcza opadów i temperatury jest bardzo duża. Dlatego powinniśmy dotrzymywać optymalnego terminu siewu.
Dlaczego siać w terminie?
Pszenica ozima nie jest tak wrażliwa na niewielkie, kilkudniowe odchylenia od zalecanego terminu siewu jak choćby żyto. Siew przyspieszony nie powoduje nadmiernego rozwoju masy nadziemnej, a rośliny w mniejszym stopniu ulegają wyprzeniu.
Aby jednak wykorzystać potencjał plonotwórczy pszenicy należy wysiać ją jak najwcześniej, żeby faza krzewienie zakończyła się przed okresem spoczynku zimowego. Dzięki temu uzyskamy większą krzewistość produktywną poszczególnych roślin, liczbę kłosków w kłosie, a także ziaren w kłosku, co jest gwarancją uzyskania wysokiego plonu. Przy wczesnych siewach pszenicy jeszcze przed zimą rozpoczyna się proces różnicowania stożka wzrostu. To powoduje, że w momencie rozpoczęcia wegetacji na wiosnę faza ta jest optymalnie wydłużona, co bezpośrednio wpływa na większą płodność kłosów oraz powierzchnię asymilacyjną roślin, i w konsekwencji lepsze ich plonowanie. Nie bez znaczenia jest także większa odporność pszenicy, zasianej w optymalnym terminie, na często występujące w naszym klimacie susze wiosenno-letnie. Przy opóźnionym terminie siewu pszenicy rośliny są bardziej podane na niskie temperatury w okresie zimowym i najczęściej reagują spadkiem plonu, natomiast w latach o łagodnych zimach nie obserwuje się tego zjawiska. Oczywiście, w sytuacji kiedy jesteśmy zmuszeni opóźnić termin siewu, na przykład po późno zbieranych przedplonach – okopowe, niektóre pastewne (kukurydza) powinniśmy wysiewać odmiany pszenicy o wyższej zimotrwałości, a więc według skali COBORU co najmniej wartość 50. Ponadto przy znacznie opóźnionych siewach należy zwiększyć normę wysiewu do około 500-600 ziaren/m2.
Kiedy siać pszenicę?
Dotychczasowe wyniki badań i praktyka rolnicza wskazują, że optymalny termin siewu pszenicy ozimej zależy od warunków agroklimatycznych poszczególnych rejonów Polski. Optymalny termin siewu pszenicy przypada najwcześniej - od 15 do 20 września - w rejonie północno-wschodnim i wschodnim (Warmia i Mazury, Podlasie). W centralnej Polsce oraz Małopolsce najkorzystniej siać w trzeciej dekadzie września. Na pozostałym obszarze optymalnym terminem siewu pszenicy jest okres od 20 września do 10 października.
