Sklejanie łuszczyn w rzepaku to kluczowy zabieg agrotechniczny pod koniec wegetacji, który może zadecydować o wysokości i jakości plonu. W niniejszym artykule doradzamy, kiedy i jak prawidłowo przeprowadzić ten zabieg oraz jakie preparaty wybrać, by zminimalizować straty wynikające z przedwczesnego osypywania się nasion.

Dlaczego warto skleić łuszczyny rzepaku?

Rzepak ozimy, dojrzewając, tworzy łuszczyny, które są szczególnie podatne na pękanie w warunkach suszy, silnego wiatru czy opadów deszczu. Pęknięcie łuszczyny prowadzi do osypywania się nasion, co znacznie obniża plon i zysk z uprawy. W skrajnych przypadkach straty mogą sięgać nawet 30% potencjalnego plonu. Dlatego sklejanie łuszczyn rzepaku to inwestycja w bezpieczeństwo zbioru. 

Kiedy najlepiej wykonać zabieg sklejania łuszczyn?

Optymalny termin zabiegu przypada na moment, gdy: 

• 60–70% łuszczyn na głównym pędzie osiągnie dojrzałość (łuszczyny są jasnozielone, a nasiona mają kolor od zielonego do brunatnego), 
• rzepak zaczyna intensywnie tracić wodę, ale jeszcze nie doszedł do pełnej dojrzałości technicznej, 
• prognozy pogody zapowiadają suchą, stabilną aurę przez kilka dni po oprysku. 

Zbyt wczesne wykonanie zabiegu zmniejsza jego skuteczność, z kolei zbyt późne – może nie uchronić już przed osypywaniem. 

Jedna łuszczyna rzepaku zawiera średnio od 20 do 30 nasion, więc pęknięcie zaledwie kilku tysięcy łuszczyn na hektarze może oznaczać stratę nawet kilkudziesięciu kilogramów plonu

Jakie środki do sklejania łuszczyn wybrać?

Na rynku dostępne są specjalistyczne preparaty oparte na polimerach, silikonach lub substancjach adhezyjnych, tworzące na powierzchni łuszczyn elastyczną, przepuszczalną dla gazów powłokę, która wzmacnia strukturę łuszczyny i zapobiega jej pękaniu.

Najpopularniejszymi środkami do sklejania łuszczyn są środki na bazie polimerów akrylowych, które cechują się dobrą przepuszczalnością i wysoką odpornością na zmywanie. Do zwiększenia skuteczności zabiegu można je wzbogacić o adiuwanty, poprawiające rozprowadzenie i przyczepność cieczy roboczej lub o przeciwutleniacze, które dodatkowo chronią rośliny przed stresem oksydacyjnym. 

Jak przeprowadzić zabieg sklejania? 

Zalecenia praktyczne: 

• opryskiwać rzepak przy braku opadów, najlepiej rano lub wieczorem,
• używać dużej ilości wody (300–400 l/ha), aby dokładnie pokryć wszystkie łuszczyny,
• dostosować prędkość i ciśnienie oprysku do gęstości łanu i wysokości roślin,
• unikać zabiegów przy bardzo silnym nasłonecznieniu i wysokich temperaturach. 

Korzyści z zastosowania sklejania łuszczyn

• mniejsze straty plonu – nawet o 20–30%, 
• lepsze warunki do zbioru – mniej nasion na ziemi, 
• większa opłacalność uprawy rzepaku, 
• zabezpieczenie przed stratami przy nierównomiernym dojrzewaniu. 

Podsumowanie

Sklejanie łuszczyn rzepaku to skuteczna forma ochrony plonu i inwestycja w bezpieczeństwo zbioru. Kluczowe znaczenie ma dobór właściwego preparatu, precyzyjny moment zabiegu oraz odpowiednia technika oprysku. W dobie rosnących kosztów i niestabilnych warunków pogodowych, taki zabieg może przesądzić o rentowności całej uprawy.