Pszenica ozima we wczesnych fazach rozwojowych jest szczególnie wrażliwa na straty spowodowane zachwaszczeniem, ponieważ jest wtedy zbyt słabo rozwinięta i łatwo poddaje presji chwastów. Według zasad dobrej praktyki ochrony roślin, strategicznym okresem w regulacji zachwaszczenia jej zasiewów są miesiące jesienne.

W jesiennym programie odchwaszczania pszenicy ozimej mamy do wyboru dwa terminy – jeszcze przed jej wschodami oraz po wschodach, aż do zakończenia jesiennej wegetacji. Pierwsze rozwiązanie jest o tyle korzystne, że już na starcie zabezpiecza pszenicę przed konkurencją ze strony chwastów. Natomiast drugie jest bezpieczniejszym rozwiązaniem dla pól, co do których nie jesteśmy pewni jakie gatunki chwastów na nim wystąpią.

Ochrona przedwschodowa bazuje na kilku substancjach czynnych herbicydów

Spośród substancji czynnych herbicydów zalecanych do jesiennego odchwaszczania zbóż, tylko kilka z nich można stosować przedwschodowo. Do grupy tej należą środki zawierające fluorochloridon, pendimetalinę, prosulfokarb, którymi można odchwaszczać pola pszenicy opanowane przez chwasty jedno- i dwuliścienne. Herbicydy zawierające pikolinafen i diflufenikan, eliminują jedynie chwasty dwuliścienne. Diflufenikan jest najbardziej popularną substancją stosowaną jesienią, występującą w wielu środkach pojedynczo oraz jako składnik fabrycznych mieszanin. Flufenacet zwalcza tylko jednoliścienne, jakkolwiek etykiety kilku środków wymieniają jako wrażliwe na tą substancję również niektóre dwuliścienne (np. fiołek polny). Fluorochloridon powinien być zastosowany bezpośrednio po siewie pszenicy, najpóźniej do dwóch dni po nim, zaś pozostałe substancje można aplikować aż do końca fazy kiełkowania nasion. Ważne jest, aby zabiegi doglebowe przeprowadzać na polach dobrze uwilgotnionych, dobrze doprawionych i obsianych na głębokość nie mniejszą niż 3 cm. 

Oprócz herbicydów jednoskładnikowych do zabiegów przedwschodowych można użyć produkty dwuskładnikowe takie jak: diflufenikan + flufenacet, diflufenikan + prosulfokarb, pikolinafen + flufenacet oraz nową na rynku mieszaninę trójskładnikową, tj. diflufenikan + flufenacet + halauksyfen metylu.

Zabiegi powschodowe dają większe możliwości wyboru środka chwastobójczego

Wszystkie substancje stosowane do przedwschodowego odchwaszczania, z wyjątkiem fluorochloridonu, można aplikować również po wschodach. Podobnie jest z wymienionymi powyżej mieszaninami. Oferta herbicydów do zabiegów powschodowych jest poszerzona o następujące substancje: chlorotoluron, halauksyfen metylu, beflubutamid, pinoksaden, mezosulfuron metylu. Chlorotoluron jest skuteczny w stosunku do gatunków jedno- i dwuliściennych. Można go stosować w niskich temperaturach (aż do wystąpienia przymrozków), więc nadaje się do zabiegów późnojesiennych. Halauksyfen metylu, który działa jedynie na chwasty dwuliścienne, również może być stosowany w warunkach chłodniejszych (min. 2°C). Beflubutamid zwalcza jedynie gatunki dwuliścienne, natomiast pinoksaden i mezosulfuron metylu wyłącznie jednoliścienne. Halauksyfen metylu i beflubutamid można stosować już w fazie szpilkowania pszenicy, pinoksaden od fazy 1-go liścia, zaś chlorotoluron najpóźniej, bo od fazy dwóch liści.

Oprócz herbicydów jednoskładnikowych, krajowy rynek oferuje niemały wybór fabrycznych mieszanin dwu- lub trójskładnikowych. W ostatnim czasie został on wzbogacony o kilka nowości, np. diflufenikan + halauksyfen metylu + prosulfokarb, diflufenikan + flufenacet + penoksulam.

Większość z nich dedykowana jest dla plantacji zachwaszczonych jednocześnie gatunkami jedno- i dwuliściennymi. Wraz z listą wrażliwych chwastów (ograniczono się do gatunków najczęściej spotykanych i uciążliwych) przedstawiono je w tabeli.

Tabela. Mieszaniny fabryczne substancji czynnych herbicydów stosowane do jesiennego odchwaszczania pszenicy.

a Mieszaniny dwuskładnikowe

b Mieszaniny trójskładnikowe