Przy braku okrywy śnieżnej oziminy narażone są „bezpośrednio” na szereg niekorzystnych warunków pogodowych występujących w czasie zimy. W konsekwencji może dojść m.in. do wysmalania, wyprzenia czy wysadzania roślin.
Zimoodporność roślin to odporność nie tylko na chłód i mróz, ale również na szereg niekorzystnych czynników zewnętrznych panujących w okresie zimy. Poza wymarzaniem roślin może wystąpić wymakanie, wysuszanie zimowe, wypieranie, jak również porażenia przez patogeny i szkodniki. Należy pamiętać, że nie zawsze mrozoodporności roślin uprawnych, szczególnie zbóż ozimych, towarzyszy wysoka odporność na inne niekorzystne czynniki występujące w okresie zimowym.
Wymarzanie roślin polega na tworzeniu się kryształków lodu w przestrzeniach międzykomórkowych oraz między tkankami lub organami. W efekcie silnego odciągania wody z komórek dochodzi do ich odwodnienia, przez co ulegają one skurczeniu oraz nieodwracalnym deformacjom.
Dodatkowo obecność dużych złogów lodowych może prowadzić do uszkodzenia struktur komórkowych.
- Wymakanie z kolei wiąże się z występowaniem roślin na glebach ciężkich, które są mało przewiewne i słabo przepuszczalne. Na takich stanowiskach dochodzi do szybkiego zamarzania zalegającej wody, nawet przy słabych przymrozkach. Poza tym niedotlenienie korzeni może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń mrozowych.
- Wysuszanie zimowe roślin wynika z przerwania pobierania wody przez ich system korzeniowy w temperaturze poniżej 0ºC, przy występujących stratach wody w efekcie parowania z nadziemnych części roślin. Parowanie wody potęgowane jest dodatkowo przez mroźne wiatry, co skutkuje wysychaniem roślin. Szczególnie duże straty obserwuje się w przypadku roślin zawsze zielonych, zwłaszcza w trakcie bezśnieżnych mroźnych zim z występującymi silnymi wiatrami.
- Wypieranie roślin to odsłanianie podziemnych części roślin, prowadzące do uszkodzeń tych części wywołanych mrozem lub silnym wiatrem. Dla przykładu wypieranie roślin obserwowane jest u zbóż ozimych, w przypadku których dochodzi do odsłaniania węzłów krzewienia lub też korzeni przybyszowych.
- Wyprzenie roślin wiąże się z ich zamieraniem pod warstwą śniegu. Związane jest to między innymi z wygłodzeniem lub uszkodzeniami roślin, wynikającymi głównie z niedostatecznego zaopatrzenia roślin w składniki pokarmowe względnie z braku światła.
Natomiast porażenie roślin przez patogeny, bądź też ataki ze strony szkodników, ograniczają szanse roślin na przetrwanie zimy, ponieważ uniemożliwiają lub też osłabiają skuteczność hartowania roślin, co skutkuje zmniejszeniem ich mrozoodporności.
Należy przy tym podkreślić, że zakłócenia metaboliczne w roślinach przyczyniają się do przyspieszenia ich starzenia oraz zmian degradacyjnych czy też ich porażenia przez pleśnie śniegowe.