Znaczenie azotu przed siewem rzepaku
Rzepak ozimy jest rośliną o wysokim zapotrzebowaniu na azot. Aby osiągnąć wyrównane wschody i zbudować silną rozetę przed zimą, konieczne jest dobrze zaplanowane nawożenie przed siewem. Ważne są nie tylko dawki, ale przede wszystkim forma azotu i moment aplikacji, tak aby składnik był dostępny w kluczowych momentach rozwoju.
Trzy formy azotu – optymalne wsparcie na starcie
W pierwszej fazie wzrostu rzepak potrzebuje formy azotanowej i amonowej, które wspólnie zapewniają szybki, ale stabilny rozwój:
- Forma azotanowa – najszybciej dostępna, pobudza intensywny wzrost od samego początku, wspiera pobieranie potasu.
- Forma amonowa – przemieszcza się wolniej, zapewnia stałe odżywienie i wspiera pobieranie fosforu.
Forma amidowa to zapas azotu dla rośliny, która będzie uwalniana stopniowo, stabilizując podaż azotu w czasie.
W praktyce oznacza to wybór nawozów takich jak saletra amonowa (Megan 33,5, Zaksan, Pulan), saletrzak (Salmag, Saletrzak 27 standard plus), saletrosiarczan (Saletrosan 26 plus), mocznik z inhibitorem ureazy (Pulrea +inu), a także nawozy wieloskładnikowe (Polifoska 6, Vitaplon 9-23-30, które oprócz azotu w formie amonowej dostarczają fosfor i potas).
Dla rolników preferujących nawozy płynne dobrym rozwiązaniem jest RSM/RSMS, zawierający wszystkie trzy formy azotu w odpowiednich proporcjach.
Nawożenie rzepaku zaczyna się już od zagospodarowania resztek pożniwnych
Ograniczenie formy azotanowej w późniejszych zabiegach
Forma azotanowa podana na początku rozwoju roślin, stymuluje je do wzrostu, jednak podana zbyt późno może wpłynąć na ich przygotowanie do spoczynku zimowego.
W późniejszych fazach rozwojowych (przed spoczynkiem zimowym) zaleca się podawanie nawozów zawierających formę amonową i amidową.
Najważniejsze, żeby podawać nawozy azotowe pogłównie przed spodziewanym opadem deszczu.
Dobrym wyborem są tu:
- mocznik z inhibitorem ureazy – stabilne źródło azotu (Pulrea +inu),
- siarczan amonu (Pulsar, Siarczan amonu AS21 macro, Siarczan amonu AS21 select) – dostępność do azotu i siarki
Dostosowanie nawożenia pod rzepak uwzględniając resztki pożniwne
W artykule „Słoma to cenny nawóz! Postaw na azot i kwasy humusowe, by wyciągnąć z niej składniki pokarmowe dla Twoich upraw” podkreślaliśmy znaczenie wprowadzenia azotu wraz z resztkami pożniwnymi, aby przyspieszyć ich mineralizację i uwolnić składniki pokarmowe.
Teraz warto uwzględnić ten zabieg przy planowaniu nawożenia pod rzepak:
- Jeśli zastosowałeś wcześniej azot na resztki pożniwne – część składnika została już wprowadzona do gleby i wspiera proces rozkładu słomy. Oznacza to, że teraz należy nawozić już jedynie rzepak. Dawkę przedsiewną pod rzepak można zoptymalizować, koncentrując się na wsparciu roślin w fazie wschodów (np. saletra amonowa, saletrzak lub RSM w standardowej dawce). Rzepak na jesieni jest w stanie wyciągnąć więcej niż 120kg azotu!
- Jeśli nie zastosowałeś azotu na resztki – proces mineralizacji słomy będzie wymagał dodatkowej porcji azotu z nawożenia przedsiewnego. W takim przypadku należy zwiększyć dawkę, szczególnie w formach szybko dostępnych (np. saletra amonowa, saletrzak lub RSM) od 30 kg azotu.
Podsumowanie – dobór nawozu i strategii
Strategia nawożenia azotowego przed siewem rzepaku ozimego powinna uwzględniać zarówno potrzeby roślin, warunki pogodowe jak i wcześniejsze nawożenie resztek pożniwnych:
- Na start – nawozy działające szybko, zawierające formę azotanową (saletra amonowa, saletrzak, saletrosiarczan, RSM/RSMS).
- Jesienią w późniejszych fazach rozwojowych – azot, który nie rozhartowuje roślin (Siarczan amonu, mocznik z inhibitorem, saletrosiarczan).
- Dostosuj dawkę – w zależności od tego, czy wcześniej wprowadziłeś azot pod resztki pożniwne.
Przemyślane nawożenie azotem to inwestycja w zdrową obsadę, silną rozetę i bezpieczne zimowanie roślin. Dostosowanie strategii do warunków pola i wcześniejszych zabiegów pozwoli w pełni wykorzystać potencjał uprawy.
