Najczęstszą przyczyną występowania w gospodarstwach gleb zakwaszonych jest brak aktualnych analiz pH gleb, które należy wykonywać systematycznie przynajmniej co 4 lata. Często rolnicy chcąc zmniejszyć ogólne koszty nawożenia bagatelizują wapnowanie pól. To jest niedopuszczalny błąd, ponieważ na glebach kwaśnych wniesione w nawozach składniki będą niedostępne dla roślin i po prostu stracone. Monitorowanie i regulowanie odczynu gleb jest w gospodarstwie konieczne.
Wiosenne wapnowanie powinniśmy stosować tylko w uzasadnionych warunkach
Kiedy wapnować wiosną?
Najlepszym terminem do przeprowadzenia wapnowania jest czas od zbioru roślin do wykonania orki zimowej. Podczas podorywki wapno ze ścierniska przemieszcza się do środka warstwy ornej. Mimo iż optymalnym czasem na wapnowanie jest jesień, wielu rolników czeka z tym zabiegiem do wiosny ze względu na niekorzystne warunki pogodowe. Gleby można zwapnować wiosną, ale tylko w przypadku gdy analiza wykazuje niskie pH i silne zakwaszenie gleby, które uniemożliwia roślinom pobieranie składników pokarmowych. Wczesnowiosenny zabieg jest również uzasadniony, gdy chcemy wprowadzić do uprawy rośliny wymagające do wzrostu i rozwoju wysokiego pH o dużym zapotrzebowaniu na wapń i magnez. Gatunkami szczególnie wapniolubnymi są: rzepak, kukurydza, pszenica, lucerna, bobik, ziemniak (Pikuła, 2018). Wapnowanie gleb wiosną jest mniej efektywne niż jesienią, ale działa korzystnie w przypadku gdy chcemy ratować plony roślin ozimych.
Wiosną należy stosować wyłącznie wapno węglanowe. Należy je wysiać równomiernie na polu przed ruszeniem wegetacji roślin. Działanie wapna nie doprowadzi do uzyskania optymalnego pH gleby, gdyż największa efektywność odkwaszająca nawozów wapniowych, zwłaszcza węglanowych, jest widoczna w drugim i trzecim roku od ich wysiewu. Wapń z nawozu zostanie natomiast wykorzystany przez rośliny jako składnik pokarmowy. Do nawożenia najlepiej wybrać szybkodziałającą kredę nawozową w formie granulowanej. Pogłównie należy stosować niższe od zalecanych dawki CaCO3, w przypadku wapna granulowanego obniżone o 50%, natomiast przy wysiewie wapna pylistego - o 70%. Nawóz można stosować również pogłównie w mniejszych dawkach (0,5 t/ha).
Zalecenia do wiosennego zabiegu wapnowania:
- wczesną wiosną wapno wysiewamy na glebę wilgotną, zaraz po odmarznięciu gleby (utrudnienia pojawią się gdy gleba pozostaje długo zamarznięta),
- nie jest zalecane stosownie wapna tlenkowego, ponieważ powoduje przesuszenie gleby i pogorszenie jej właściwości fizycznych,
- nie można wapnowania łączyć ze stosowaniem obornika, gdyż wapń przyspieszając jego rozkład prowadzi do strat azotu, ani z wysiewem nawozów fosforowych i azotowych w formie amonowej,
- odstęp między wysiewem nawozów mineralnych a wapnowaniem powinien wynosić co najmniej 3 tygodnie,
- nie można wykonywać tego zabiegu na krótko przed siewem roślin jarych, gdyż może utrudniać ich wschody.
