Pszenżyto to zboże o wysokim potencjale plonowania, ale aby uzyskać satysfakcjonujące zbiory, konieczne jest odpowiednie nawożenie azotowe. Odpowiednia dawka azotu zależy od zasobności gleby, odmiany oraz planowanego plonu. Jakie dawki stosować i kiedy je aplikować?
Optymalna dawka azotu
Rekomendowane dawki azotu dla pszenżyta wynoszą 80–140 kg N/ha, w zależności od oczekiwanego plonu:
- Plon do 5 t/ha – 80–100 kg N/ha
- Plon 5–7 t/ha – 100–120 kg N/ha
- Plon powyżej 7 t/ha – 120–140 kg N/ha
Zalecana dawka azotu pod pszenżyto wynosi od 80 do 140 kg N/ha, w zależności od:
- Zasobności gleby – gleby ubogie w azot wymagają wyższych dawek.
- Przeznaczenia uprawy – na ziarno stosuje się wyższe dawki niż na paszę.
- Fazy wzrostu – nawożenie dzieli się na 2-3 dawki, kluczowa jest pierwsza (startowa) i druga (strzelanie w źdźbło).
Czynniki wpływające na dawkę azotu
Dawka azotu powinna być dostosowana nie tylko do planowanego plonu, ale także do:
- Zasobności gleby w azot mineralny – gleby zasobne wymagają mniejszych dawek, natomiast ubogie mogą wymagać intensywniejszego nawożenia.
- Przeznaczenia uprawy – jeśli pszenżyto uprawiane jest na paszę, wyższa dawka azotu poprawia plon biomasy, natomiast na ziarno należy dbać o równowagę między plonem a jakością.
- Fazy wzrostu roślin – różne etapy rozwoju wymagają innej dostępności azotu, dlatego ważne jest jego odpowiednie podzielenie na dawki.
Podział dawek nawożenia
Aby uzyskać najlepsze efekty, azot stosuje się w 2–3 dawkach:
- Dawka startowa (przed ruszeniem wegetacji wiosną): 40–60% całkowitej ilości azotu.
- Druga dawka (strzelanie w źdźbło): 30–40% całkowitej ilości.
- Opcjonalna trzecia dawka (kłoszenie – dla poprawy jakości ziarna): 10–20%.
Wybór odpowiednich nawozów gwarantuje skuteczność nawożenia i dobrą przyswajalność azotu
Podział nawożenia na 2-3 dawki pozwala na lepsze wykorzystanie azotu przez rośliny i minimalizuje straty składnika. Pierwsza dawka, stosowana wczesną wiosną, zapewni prawidłowe krzewienie i rozwój pszenżyta. Druga odpowiada za wzrost i budowę kłosa.
Opcjonalna trzecia dawka w okresie kłoszenia wpływa na jakość ziarna, zwiększając jego zawartość białka.
Jakie nawozy azotowe stosować?
Idealne dla pszenżyta:
- Saletra amonowa np. megAN 33,5 – szybkie działanie, idealna na pierwszą i drugą dawkę.
- Roztwór saletrzano-mocznikowy RSM – płynna forma azotu, dobrze sprawdza się w dwóch pierwszych dawkach.
- Saletrzak np. ZAKsan, Pulan Macro lub Salmag– nawóz o kontrolowanym działaniu, idealny do pierwszej dawki na glebach kwaśnych.
Stosując się do zaleceń dawkowania i termu aplikacji, można znacząco zwiększyć plon pszenżyta, jednocześnie dbając o efektywność ekonomiczną i ochronę środowiska.