Home
Wiedza
Porady ekspertów
Nawożenie
Jak mikroskładniki wspomagają pszenicę?
dr hab. Marzena S. Brodowska
26.10.2023
Polecane

Z mikroelementów w uprawie pszenicy ważną rolę odgrywają mangan, cynk i miedź oraz żelazo, molibden i bor. Pszenica należy do roślin charakteryzujących się bardzo dużą wrażliwością na niedobór miedzi.

Szczególnie ważna miedź

Miedź wpływa na poprawę efektywności nawożenia azotem, a także warunkuje przemieszczanie się azotu z liści i źdźbeł do ziarników. Razem z borem, manganem i cynkiem wpływa na gospodarkę węglowodanową. Oddziałuje na gospodarkę wodną roślin, między innymi poprzez wpływ na metabolizm błon komórkowych i ich przepuszczalność.

 
Miedź wpływa na stymulację krzewienia oraz zwiększenie wytwarzania kłosków.
 
Zwiększa także odporność zbóż na ataki ze strony patogenów oraz bierze udział w mechanizmach odpornościowych na choroby. Odgrywa szczególną rolę w okresie wiosennej wegetacji pszenicy, bowiem faza krytyczna akumulacji miedzi w zbożach rozpoczyna się na początku strzelania w źdźbło i trwa do okresu kwitnienia roślin. Dokarmianie pszenicy ozimej miedzią zalecane jest na początku strzelania w źdźbło, bowiem poprawia przemieszczanie się azotu ze słomy do ziarna, zwiększając ilość gromadzonego azotu w plonie użytkowym. Wpływa to na poprawę wypełnienia ziarniaków oraz większą akumulację glutenu w ziarnie.

 

Jak mangan i cynk stymuluje wzrost roślin?

W uprawie pszenicy mangan reguluje i stymuluje wzrost roślin oraz jest aktywatorem wielu procesów enzymatycznych. Pierwiastek ten pośrednio wpływa na rozwój systemu korzeniowego pszenicy, w efekcie oddziaływania na zwiększenie pobierania fosforu. We wczesnych fazach rozwojowych poprawia efektywność pobierania składników pokarmowych oraz wzmaga zabiegi regulacji pokroju roślin. Stymuluje krzewienie oraz zwiększa zimotrwałość pszenicy i wpływa na poprawę jej zdrowotności. Mangan uczestniczy w procesie oddychania i fotosyntezy, a także bierze udział w syntezie białek. Wpływa na większą produkcję białka ogólnego w ziarnie pszenicy. Nadaje odporność mechaniczną tkankom roślinnym, między innymi poprzez wpływ na powstawanie lignin, stanowiących element tkanki mechanicznej. Wpływa na produkcję flawonoidów, które odgrywają ważną rolę w ochronie roślin przed chorobami grzybowymi i insektami. Poza tym wykazuje on toksyczne działanie na patogeny, które pojawiają się na powierzchni korzeni. Okres krytyczny zapotrzebowania pszenicy na mangan rozpoczyna się w pełni krzewienia, dlatego bardzo ważne jest zastosowanie tego mikroelementu przed pojawieniem się pierwszego kolanka.

Z kolei cynk zwiększa odporność pszenicy na suszę oraz na niskie temperatury i choroby. Pierwiastek ten uczestniczy w syntezie tryptofanu, aminokwasu, który jest niezbędny do produkcji auksyn. Wpływa na gospodarkę węglowodanową i azotową, między innymi w efekcie oddziaływania na procesy fizjologiczne, które zwiększają efektywność nawożenia azotowego. Bierze udział w metabolizmie cukrów i związków fosforowych oraz w syntezie chlorofilu, a wraz z miedzią uczestniczy w stabilizacji chloroplastów. Niedobór cynku powoduje zakłócenia przemian azotu oraz gromadzenie w roślinie niepożądanych amidów i wolnych aminokwasów.

Za co odpowiada molibden i żelazo?

Natomiast molibden poprawia wzrost roślin, zwłaszcza we wczesnych fazach rozwojowych. Przygotowuje pszenicę ozimą do niesprzyjających warunków panujących w okresie zimowym oraz poprawia jej odporność na stresy środowiskowe. Zwiększa zawartość azotu białkowego w roślinach oraz wpływa na skład aminokwasowy białek.

Z kolei żelazo warunkuje poprawę ogólnej kondycji pszenicy oraz zwiększa jej odporność na czynniki stresowe. Dodatkowo ogranicza w ziarnie pszenicy kumulację azotanów(V), co w dużym stopniu poprawia jej parametry jakościowe.

Mikroskładniki pełnią szereg funkcji w roślinach, można je dostarczyć skutecznie przez dokarmianie dolistne.

Jak uzupełnić mikroelementy w pszenicy?

W uprawie pszenicy mikroelementy możemy aplikować zarówno doglebowo, jak i dolistnie. Jednak w wielu przypadkach nawożenie doglebowe nie gwarantuje pobierania mikroskładników przez rośliny. Stąd też zalecane jest dokarmianie dolistne pszenicy, które zapewni roślinom bardzo szybkie dostarczenie brakujących mikroelementów. Dokarmianie pszenicy mikroelementami powinno być przeprowadzone wiosną, w temperaturze powyżej 10°C, od fazy krzewienia BBCH 25 do początku fazy strzelania w źdźbło BBCH 30–32. Dobrym źródłem mikroskładników w uprawie pszenicy jest Azoplon Micro Zboże, który w swoim składzie zawiera nie tylko niezbędne dla pszenicy mikroelementy (Cu, Mn, Zn, Fe, Mo i B), ale również wspomagające ich pobranie makroskładniki, takie jak azot, magnez i siarkę. Stąd też dokarmianie pszenicy tym nawozem efektywnie wpłynie na poprawę wzrostu i rozwoju roślin. Bardzo ważna jest forma zastosowanych w tym nawozie mikroelementów. Formy chelatowe charakteryzują się dobrą rozpuszczalnością i dużo lepszą dostępnością dla roślin, w porównaniu do form tlenkowych. Ich cząsteczki są obojętne chemicznie, w związku z tym nie ulegają uwstecznieniu w tkankach przewodzących liścia. Rośliny mogą pobierać mikroskładniki z chelatów, zarówno w postaci uwalnianego jonu, jak też w formie cząsteczki chelatu.

Masz pytanie dotyczące nawozów lub nawożenia? Szukasz porady eksperta?
ZAPYTAJ EKSPERTA
Copyright © Grupa Azoty. Wszelkie prawa zastrzeżone.