Najczęściej na świecie stosowanym przez farmerów herbicydem nieselektywnym jest Roundup zawierający substancję czynną glifosat. W ostatnich latach jego użycie gwałtownie wzrosło ponieważ jest stosowany zarówno przed zasiewami roślin uprawnych, pożniwnie jak i do desykacji przedżniwnej rzepaku i zbóż. Część badań wykazuje, że ryzyko toksyczności glifosatu jest marginalne, gdyż ulega on szybkiej degradacji mikrobiologicznej w roztworze glebowym. Pojawiają się również doniesienia o niekorzystnym wpływie tej substancji na środowisko jak i organizm człowieka.

Uprawa roślin odpornych na glifosat zajmuje największą powierzchnię w Stanach Zjednoczonych, Brazylii i Argentynie (ponad 90 % soi produkowanych w USA pochodzi z upraw GMO). Badania przeprowadzone w okolicach Buenos Aires wykazały, że glifosat jest obecny w dużych ilościach w wodzie (0,1 – 0,7 mg/l i glebie 0,5 – 5 mg/kg). W Polsce i krajach Unii Europejskiej uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych (odpornych na glifosat) jest zabroniona. Stosowane u nas dawki tego herbicydu są kilkukrotnie mniejsze niż w krajach Ameryki Północnej czy Południowej.

W niektórych pracach udokumentowano znaczną toksyczność glifosatu wobec mikroorganizmów wiążących azot z rodzaju Rhizobium i Pseudomonads czy redukujących mangan. Inne badania nie potwierdzają jednak istotnego wpływu tej substancji na populację mikroflory glebowej. Odmienne wyniki badań światowych mogą wynikać ze zróżnicowanych warunków środowiskowych w przeprowadzonych doświadczeniach. W chłodniejszych strefach klimatycznych zaobserwowano wolniejszy rozkład glifosatu w porównaniu do wyników uzyskanych w Europie południowej lub strefach subtropikalnych. Wiele publikacji podkreśla, że glifosat powoduje zwiększenie nasilenia wielu chorób grzybowych u roślin uprawnych nawet po kilku latach od aplikacji herbicydu.

Glifosat jest silnym chelatorem metali.

Nawet niskie pozostałości tej substancji w glebie mogą zmniejszać absorpcję mikro- i makroelementów przez rośliny. W wyniku częstego stosowania może nastąpić zubożenie gleb w dostępny mangan z powodu zmniejszenia populacji mikroorganizmów redukujących ten pierwiastek. Wraz z niedoborem manganu następuje stopniowe zwiększenie nasilenia chorób powodowanych przez grzyby. Jednoczesne stosowanie wielu składników odżywczych z glifosatem (mieszanki herbicydu z nawozami) prowadzi do unieruchomienia mikroelementów i ograniczenia ich dostępności dla roślin.

W roztworach przygotowanych do opryskiwania glifosat występuje w formie anionu i ma silne powinowactwo do kationów składników pokarmowych - zwłaszcza jonów magnezu i wapnia oraz innych metali występujących w wodzie. Zdolność chelatowania kationów poprzez glifosat została wyróżniona w kilku publikacjach jako bardzo ważny czynnik powodujący niedobory substancji odżywczych dla roślin. Jednak inne doniesienia, jak się można domyślić, wskazują na stosunkowo słabą zdolność wiązania kationów metali przez ten herbicyd.

Ostatnio odnotowano na świecie spadek sprzedaży Roundupu ale z powodu wypierania go przez produkty innych firm zawierające glifosat. Także w Polsce można teraz kupić rodzime produkty „roundupopodobne”.

Zalecenia dla rolnika: glifosat nie powinien być stosowany razem z nawozami mikroelementowymi. Również nawożenie wapniem, magnezem i potasem powinno się zastosować po dwu lub trzytygodniowej przerwie od momentu oprysku pola tym środkiem chemicznym. W warunkach wieloletniego stosowania glifosatu należy utrzymywać optymalną ilość makro i mikroelementów w glebie, poprzez stosowanie różnych form nawożenia mineralnego.

Przykłady nasilenia chorób roślin pod wpływem działania glifosatu (Johal i Huber 2009)