Resztki pożniwne, mimo że nie są formalnie zarejestrowane jako grupa nawozów organicznych, ponieważ stanowią naturalnie pozostawioną na polu masę roślinną, nie mogą być pomijane w bilansie materii organicznej i składników mineralnych w glebach pól uprawnych. Resztki pożniwne po zbiorze kukurydzy stanowią cenne źródło składników pokarmowych oraz materii organicznej, a właściwe ich zagospodarowanie może wpłynąć na obniżenie kosztów przeznaczonych na nawożenie roślin.

Ile resztek pożniwnych kukurydzy zostaje na polu i jaką mają wartość?

Masa resztek pożniwnych i korzeniowych kukurydzy na ziarno wynosi od 10 do 15 t s.m./ha, a w przypadku kukurydzy na kiszonkę od 5 do 6 t s.m./ha.

Odpowiednie zagospodarowanie resztek pożniwnych tej rośliny umożliwia wniesienie podobnych ilości składników pokarmowych jak w przypadku aplikacji obornika. Pozostawione na polu resztki po zbiorze kukurydzy stanowią cenne źródło potasu i azotu. Zawierają również fosfor, wapń i magnez oraz mikroelementy. Z toną resztek pożniwnych kukurydzy pozostaje na polu od 10 do 20 kg potasu i od 7 do 15 kg azotu, a także 2,0 – 3,0 kg fosforu, 2,5 – 5,0 kg wapnia i 1 – 2,5 kg magnezu. Zdecydowanie niższa zawartość fosforu w resztkach wynika z faktu, że pierwiastek ten gromadzony jest przede wszystkim w ziarnie kukurydzy.

Przy masie resztek na poziomie 15 ton na każdym hektarze wprowadza się do gleby:

• od 150 do 300 kg potasu,
• od 105 do 225 kg azotu,
• 30,0 – 45,0 kg fosforu,
• 37,5 – 75,0 kg wapnia,
• 15 – 37,5 kg magnezu.

Odpowiednio zagospodarowane resztki pożniwne kukurydzy mogą być cennym źródłem składników pokarmowych i materii organicznej.

Należy jednak podkreślić, że mineralizacja resztek pożniwnych wymaga 3 – 4 lat, stąd też składniki pokarmowe są dostępne dla roślin uprawnych po upływie czasu niezbędnego do przeprowadzenia tego procesu. Przyjmuje się, że około 50% potasu wniesionego w resztkach pożniwnych kukurydzy będzie dostępne dla roślin uprawnych w drugim roku po pozostawieniu ich na polu. Z kolei w przypadku azotu i fosforu do 25% dostępne będzie w pierwszym roku. Z resztkami pożniwnymi kukurydzy wprowadzamy również do gleby mikroelementy, w tym żelazo, mangan, miedź i cynk.

W 1 tonie resztek znajduje się:

• 0,09 – 0,18 kg żelaza,
• 0,02 – 0,06 kg manganu,
• 0,002 – 0,005 kg miedzi,
• 0,0075 – 0,02 kg cynku.