Ziemniak posiada płytki system korzeniowy, a stolony i bulwy do rozwoju wymagają swobodnego dostępu powietrza. Dlatego roślina ta dobrze plonuje na glebach niezbyt zwięzłych, pulchnych, przepuszczalnych, które zapewniają dobre warunki powietrzne.
Powodzenie produkcji ziemniaka zależy w znacznym stopniu od właściwego doboru stanowiska pod jego uprawę, czynników pogodowych, jak również od stosowanej agrotechniki. Ziemniak niezbyt dobrze sprawdza się na glebach lekkich, jednakże jego plonowanie na takich glebach uzależnione jest od warunków wilgotnościowych.
W przypadku sumy opadów na poziomie 150 – 250 mm w okresie od czerwca do sierpnia plonowanie ziemniaka jest wysokie. Natomiast do obniżenia plonowania tej rośliny na glebach lżejszych dochodzi w przypadku występowania częstych okresowych niedoborów opadów atmosferycznych w okresie wzrostu roślin. Ziemniaka nie należy uprawiać na glebach ciężkich, bardzo zwięzłych, podmokłych i zimnych, których ogrzewanie w okresie wiosennym jest powolne, co znacznie opóźnia wzrost oraz dojrzewanie roślin. Dochodzi wówczas do zniekształcenia i nadmiernego rozrostu bulw. Warunki takie sprzyjają również wyradzaniu i gniciu, pogorszeniu ulegają również parametry jakościowe bulw.
Odczyn zawsze ważny
Analizując wpływ odczynu gleby na uprawę ziemniaka należy stwierdzić, że dobrym stanowiskiem pod uprawę tej rośliny są gleby o pH w granicach od 5,5 do 6,5. W przypadku spadku pH gleby poniżej 5 może dochodzić do zahamowania wzrostu roślin oraz obniżenia ich plonowania. Z kolei na glebach o pH powyżej 6,5 może następować porażenie bulw parchem zwykłym, co skutkuje obniżeniem plonowania, a także pogorszeniem parametrów jakościowych plonu użytkowego.
Najlepsze warunki pogodowe
Uzyskiwanie wysokich plonów bulw ziemniaka o dobrych parametrach jakościowych zależy także od warunków pogodowych, panujących w okresie wegetacji roślin, w tym między innymi od nasłonecznienia i temperatury. W uprawie ziemniaka późnego najczęściej spotykany w Polsce w okresie letnim rozkład temperatur wpływa korzystnie na rozwój roślin. Optymalna temperatura niezbędna do zawiązywania i wzrostu bulw wynosi od 15 do 20 ºC, przy czym najbardziej korzystna jest dzienna temperatura wynosząca około 20 ºC oraz nocna około 14 – 15 ºC. Występujące w okresie wzrostu roślin temperatury niższe niż 10 ºC, jak również wyższe niż 25 ºC, przyczyniają się do ograniczenia prawidłowego rozwoju ziemniaka. Temperatura panująca w okresie wzrostu i rozwoju zieniaka w znacznym stopniu decyduje o parametrach jakościowych uzyskanego plonu roślin.
W latach ciepłych i suchych bulwy ziemniaka odznaczają się wyższą zawartością skrobi, a także są mniej podatne na ciemnienie miąższu, zarówno surowego, jak i po ugotowaniu.