Kukurydza jest jedną z najważniejszych roślin uprawnych na świecie, a jej intensywny wzrost i wysokie plony wymagają odpowiedniego zaopatrzenia w składniki pokarmowe. Spośród nich kluczowe znaczenie mają fosfor (P) i potas (K), które wpływają zarówno na rozwój systemu korzeniowego, jak i gospodarkę wodną roślin. Ich odpowiednie stosowanie jest fundamentem skutecznej agrotechniki, zwłaszcza w warunkach zmiennego klimatu i coraz częstszych okresów suszy. 

Znaczenie fosforu w uprawie kukurydzy

Fosfor jest jednym z najważniejszych pierwiastków w nawożeniu kukurydzy. Wpływa na rozwój systemu korzeniowego, co zapewnia lepsze pobieranie wody i składników odżywczych. Jego rola jest szczególnie istotna w początkowej fazie wzrostu roślin – niedobór tego pierwiastka prowadzi do zahamowania wzrostu i charakterystycznych fioletowych przebarwień liści.

Zapewnienie odpowiedniej ilości fosforu w glebie jest kluczowe, ponieważ pierwiastek ten słabo przemieszcza się w glebie i jest dostępny dla roślin głównie w bezpośrednim sąsiedztwie korzeni. Optymalne nawożenie fosforem wpływa na:

• zwiększa plon i jakość ziarna, 
• odporność na stresy środowiskowe, 
• lepsze nalewanie ziarna i jego szybsze dojrzewanie. 

Kukurydza pobiera około 12-15 kg P₂O₅ a tonę ziarna, a w przypadku uprawy na kiszonkę – 5 kg P₂O₅ na tonę suchej masy. W praktyce zalecane dawki fosforu wynoszą od 60 do 80 kg P₂O₅/ha, przy czym w nawożeniu przedsiewnym często stosuje się dawki rzędu 100-130 kg P₂O₅/ha, aby zwiększyć zasobność gleby w ten pierwiastek. 

Regularne analizy gleby, racjonalne stosowanie nawozów wieloskładnikowych oraz odpowiednie terminy aplikacji to fundament skutecznej strategii nawożenia fosforem i potasem w uprawie kukurydzy

Rola potasu w produkcji kukurydzy

Potas odgrywa kluczową rolę w regulacji gospodarki wodnej rośliny, aktywując enzymy odpowiedzialne za fotosyntezę i transport składników odżywczych. Odpowiednie zaopatrzenie w potas: 

• poprawia efektywność pobierania i wykorzystania wody, 
• zwiększa odporność roślin na suszę i czynniki stresowe, 
• wspiera transport asymilatów, co wpływa na plonowanie. 

Kukurydza charakteryzuje się bardzo wysokim zapotrzebowaniem na ten pierwiastek. Pobiera średnio 33 kg K₂O na tonę ziarna. W przypadku uprawy na kiszonkę potrzeby pokarmowe wynoszą 4,8 kg K₂O na tonę zielonej masy. Optymalne dawki potasu w nawożeniu przedsiewnym wynoszą od 70 do 140 kg K₂O/ha w zależności od spodziewanego plonu i zasobności gleby. 

Zasady nawożenia fosforem i potasem

Dobór odpowiednich dawek nawozów powinien być uzależniony od wyników analizy gleby, która pozwala określić jej zasobność w P i K. Przy niskim poziomie P i K zaleca się zwiększenie dawek o 30-60 kg P₂O₅ i K₂O/ha, natomiast na glebach zasobnych można je ograniczyć o 20-40 kg/ha. 

Termin i sposób stosowania nawozów

Nawożenie potasem najlepiej wykonać jesienią na glebach średnich i ciężkich (przed orką zimową), co pozwala na dobre wymieszanie nawozów z glebą. Na glebach lekkich zaleca się stosowanie nawozów wiosną, aby uniknąć strat składników wskutek wymywania. Nawożenie fosforem najczęściej wykonuje się podczas siewu kukurydzy aplikując nawóz za pomocą podsiewacza w bezpośrednie sąsiedztwo przyszłego systemu korzeniowego roślin. 

Rekomendowane nawozy dla kukurydzy

W uprawie kukurydzy kluczowe znaczenie ma odpowiednie nawożenie, które zapewni roślinom optymalne warunki do wzrostu i wysokie plony. Świetnym wyborem są nawozy, które zawierają różne proporcje fosforu, potasu i azotu. W zależności od potrzeb uprawy warto rozważyć: 

• Polifoska 6 – zawiera azot, fosfor, potas, magnez i siarkę, co sprzyja intensywnemu wzrostowi roślin, 
• Polifoska 8 – rekomendowana na gleby ubogie w fosfor, poprawia rozwój systemu korzeniowego, 
• Fosfarm 4-10-15 – optymalne połączenie azotu amonowego, magnezu i siarki, które ułatwiają pobieranie fosforu przez rośliny. 
• Holist agro PK – nawóz dwuskładnikowy, który zawiera wapno i siarkę wspomagające rozwój roślin, idealny do stosowania przed siewem. 
• Polidap - zawierający fosfor i azot w formie amonowej, dobrze zatrzymywanej w glebie i długo dostępnej dla roślin, wspomagającej pobieranie fosforu i ograniczającej nadmierne pobieranie potasu. 

Potas i fosfor stosowane łącznie, skuteczniej wpływają na wzrost i rozwój rośliny. 

Podsumowanie

Optymalne nawożenie fosforem i potasem jest jednym z kluczowych elementów wysokoprodukcyjnej technologii uprawy kukurydzy. Wpływa na rozwój systemu korzeniowego, odporność na stresy środowiskowe oraz wydajność fotosyntezy, co przekłada się na uzyskanie wysokich plonów. Kluczowe jest dopasowanie dawek do aktualnej zasobności gleby oraz terminu aplikacji, aby maksymalnie wykorzystać potencjał plonotwórczy tych składników.