
Uprawa kukurydzy w szerokich rzędach, późny wysiew (kwiecień, początek maja) oraz długi okres wegetacji determinują skład gatunkowy występujących w łanie chwastów. Bardzo często w kukurydzy spotykamy chwasty ciepłolubne (termofilne), których termin wschodów pokrywa się z terminem siewu kukurydzy. Należą do nich chwastnica jednostronna, włośnica sina i zielona, żółtlica drobnokwiatowa i owłosiona oraz psianka czarna. Chwastnica jednostronna, włośnice oraz żółtlice znalazły się na liście segetalnych gatunków inwazyjnych, które powodują duże straty ekologiczne, ekonomiczne i stwarzają zagrożenie dla życia i zdrowia człowieka. Gatunki te wykazują w ostatnich latach znaczny wzrost liczebności i stają się dużym problemem na plantacjach kukurydzy. Chwastnica jednostronna i włośnice są to rośliny jednoliścienne, które podobnie jak kukurydza charakteryzują się typem fotosyntezy C4, która pozwala im lepiej wykorzystywać CO2, szybką produkcję biomasy i oszczędną gospodarkę wodną, przez co stanowią bardzo groźną konkurencję dla tej rośliny uprawnej o przestrzeń życiową. Próg szkodliwości dla chwastnicy jednostronnej w kukurydzy wynosi 3–6 szt./m2, natomiast dla psianki czarnej –1 szt./m2. Badania wykazały, że chwastnica w liczbie 50 szt./m2 spowodowała straty plonu kukurydzy sięgające 46%.
Częstym elementem zachwaszczenia upraw kukurydzy są dwuliścienne chwasty krótkotrwałe, których wschody notuje się już wczesną wiosną, takie jak: szarłat szorstki, komosa biała, rdest powojowy i kolankowy. Szczególną uwagę należy zwrócić na szarłat szorstki, który odznacza się fotosyntezą typu C4 i zaliczony jest do grupy roślin inwazyjnych. Jest to gatunek charakterystyczny dla upraw okopowych, który w kukurydzy znalazł doskonałe warunki do wzrostu i wykazuje dużą ekspansywność względem tej rośliny. Szarłat w ilości 20 sztuk na 1 m2 pobiera 2 razy więcej azotu i fosforu oraz 5 razy więcej potasu niż kukurydza w obsadzie 9 szt./m2. Próg szkodliwości tego gatunku w kukurydzy wynosi 1-2 szt./m2. Komosa biała jest dużym problemem w wielu roślinach uprawnych, w tym w kukurydzy. W uprawach szerokorzędowych wytwarza bardzo dużą liczbę nasion, które cechują się długą przeżywalnością i na wiele lat wzbogacają glebowy bank nasion w diaspory zdolne do wykiełkowania. Jest rośliną o bardzo dużym potencjale konkurencyjnym – intensywnie pobiera wodę i składniki pokarmowe z gleby, głównie azot i potas. Próg szkodliwości tego gatunku w kukurydzy wynosi 2 rośliny na m2. Rdest kolankowy występuje w kukurydzy uprawianej na glebie cięższej, gliniastej, natomiast rdest powojowy rośnie na wszystkich glebach, również suchych i piaszczystych.
Z gatunków wieloletnich w kukurydzy najczęściej spotykane są: ostrożeń polny, perz właściwy i skrzyp polny. Gatunki te są trudne do wyeliminowania z łanu, ponieważ główna ich część znajduje się w glebie. Z wymienionych gatunków najbardziej konkurencyjny względem rośliny uprawnej jest ostrożeń polny, który wytwarza bardzo dużą biomasę i jego korzeń palowy sięga nawet do 7 m w głąb gleby. Roślina ta może rozmnażać się generatywnie z niełupek oraz wegetatywnie z pączków znajdujących się na silnie rozwiniętym systemie korzeniowym. Próg szkodliwości ostrożenia polnego w kukurydzy to 1 roślina na m2.
Jednym z najuciążliwszych chwastów jest perz właściwy. Roślina ta odznacza się dużą konkurencyjnością, niską wrażliwością na niektóre herbicydy oraz dużą ekspansją. Rozmnaża się generatywnie oraz za pomocą dobrze rozwiniętej sieci rozłogów znajdujących się w warstwie ornej gleby. Nawet z 2-3 cm fragmentów rozłogów, mogą wyrastać nowe rośliny. Ponadto perz wydziela związki wywierające niekorzystny wpływ na wzrost i rozwój innych roślin. W przypadku kukurydzy substancje te zaburzają pobieranie składników pokarmowych, zwłaszcza azotu i potasu, co zwiększa konkurencyjność perzu względem tej uprawy.
Trudny do opanowania w uprawie kukurydzy jest skrzyp polny. Roślina ta rozmnaża się poprzez zarodniki i pączki znajdujące się na rozłogach. Największy problem w zwalczaniu tego gatunku związany jest jego opornością na większość herbicydów. Części zielone skrzypu mają bardzo małą powierzchnię oraz są silnie wysycone krzemionką, co utrudnia absorpcję herbicydu. Jednym ze sposobów na ograniczenie występowania tego gatunku jest wapnowanie gleb.
Nowym gatunkiem w uprawie kukurydzy jest zaślaz pospolity. Jest to chwast ciepłolubny osiągający wysokość 1,5 m. Kilka roślin na m2 może powodować spadek plonu nawet o kilkanaście procent.
