Jednym z najważniejszych czynników agrotechnicznych w technologii produkcji zbóż jest termin siewu. W przypadku pszenicy ozimej, zajmującej w Polsce areał uprawy największy ze zbóż, optymalny termin siewu to jeden z warunków sprzyjających wysokiej efektywności produkcji.
Optymalny termin siewu
Siew w terminie optymalnym zapewni silne rozkrzewienie i ukorzenienie roślin oraz dobre wykorzystanie składników z nawozów. Opóźnienie terminu siewu spowolni wschody roślin w niższych temperaturach i opóźni rozwój roślin. Rośliny często jesienią nie osiągają fazy krzewienia, która wydłuża się aż do wiosny. Wówczas dochodzi do gwałtownego przyśpieszenia rozwoju roślin, skraca się długość faz strzelanie w źdźbło - kłoszenie. Zmniejsza się krzewistość i zwiększa ilości pędów niskich u roślin, z których kłosy są mało produktywne.
Optymalny termin siewu pszenicy ozimej:
- rejon północno-wschodni i wschodni – od 15 do 25 września,
- rejon centralny i południowo-wschodni – od 20 do 30 września,
- rejon północno-zachodni i zachodni – od 20 września do 5 października,
- Dolny Śląsk – od 25 września do 10 października.
Niezależnie od konsekwencji producenci zbóż wykonują często siewy w terminie późnym, a nawet bardzo późnym. Powodem są względy organizacyjne, pogodowe, a także zaniedbania. Termin siewu opóźniony o 5-10 dni w stosunku do optymalnego, nazywany "terminem dopuszczalnie opóźnionym" zwykle nie powoduje zbyt dużych strat plonu. W przypadku długiej i ciepłej jesieni, co zdarza się od lat, można uzyskać plony porównywalne z osiąganymi przy siewie optymalnym. W warunkach krótkiej i chłodnej jesieni negatywny wpływ opóźnienia siewu będzie bardziej dotkliwy.
Z kolei zbyt wczesne siewy są obarczone ryzykiem silniejszego jesiennego porażenia plantacji przez grzyby. Uprawy "wczesne" muszą być więc systematycznie kontrolowane, aby w razie konieczności zdążyć z aplikację środka ochrony roślin.
Źródło: m.in. Grabiński i in. Terminy siewu w uprawie zbóż. Studia i Raporty IUNG-PIB. 2007, z. 9.
