Czy plantacja rzepaku ozimego się uda wnioskujemy na podstawie lustracji roślin jesienią, a najlepiej wiosną, bo przez okres zimowy może jeszcze dużo się zmienić na gorsze. Przed ruszeniem wegetacji oceniamy na polu, rozmiar ewentualnych uszkodzeń pomrozowych i ilość roślin zdolnych do dalszej wegetacji. Sprawdzamy stan systemu korzeniowego, jeśli korzenie w warstwie ornej są uszkodzone i łatwo odchodzi skórka - roślina jest martwa. Istotna jest obsada zdrowych roślin na 1m
2 i przyjmuje się, że 30 r/m
2 jest wystarczająca do wydania wysokiego plonu. Można rośliny ratować nawożeniem azotowym, ale o tym czy warto zadecyduje „oko” rolnika i zalecenie, że przesiewamy gdy obsada jest mniejsza niż 20 r/m
2.
Czym przesiać?
Jeśli nie był wykonany żaden oprysk herbicydem jesienią, to generalnie mamy dużą dowolność: mogą to być zboża jare, kukurydz, słonecznik, rzepak jary, ziemniaki czy bobowate. Sytuacja się zmienia, gdy stosowano herbicyd doglebowy i wtedy jedną z najbezpieczniej roślin następczych do przesiania uprawy wiosną jest rzepak jary. Nie ma Zastosowanie herbicydu z substancją aktywną napropamid, często wyklucza wysiew innych gatunków roślin, oprócz rzepaku ozimego, gdyż wykazuje działanie fitotoksyczne.
Przeciwskazania i zalecenia poniżej (wg IUNG-PIB):
| Napropamid + chlomazon | Po wykonaniu głębokiej orki na wiosnę można uprawiać: ziemniaki, słonecznik, groch, zboża jare, kukurydzę; rzepak jary (bez orki) |
| Dimetachlor + napropamid + chlomazon | Wiosną można uprawiać: rzepak jary, kukurydzę groch, słonecznik, zbóż nie! |
| Napropamid | Wiosną można uprawiać: rzepak jary, pomidory, groch, ziemniaki, słonecznik, zbóż nie! |
Przesiewanie rzepakiem jarym
Rzepak jary można siać zawsze bez względu na substancję czynna herbicydu. Przygotowanie stanowiska pod zasiewy rzepaku jarego nie wymaga wykonania orki. Należy zniszczyć mechanicznie rośliny ozime i przykryć je z glebą (agregat do uprawy pożniwnej).
Siew/zbór: ostatnia dekada marca - pierwsza kwietnia (uwaga: opóźnienie siewu zawsze skutkuje spadkiem plonu); norma 4-5 kg nasion/ha; rozstawa jak dla zbóż, głębokość 1,5-2 cm; zbiór - sierpień.
Nawożenie: krótszy okres wegetacji (100-130 dni), nawożenie niższe: w zależności odstanowiska około 90-120 kg N/ha, przedsiewnie 1/3 dawki, reszta pogłównie w fazie rozety - nie później niż na początku pąkowania; nie nawozimy fosforem i potasem (zastosowano pod rzepak ozimy). Zalecana się nawozy saletrzano-amonowe:
Zaksan®, Saletra amonowa 32, PULAN®,
Saletrzak 27 Standard w dawce 300-400 kg/ha).
Zalety: bardzo dobry przedplon dla zbóż, dobrze znosi przymrozki (do -8°C po wykształceniu liści).
Wady: duże zachwaszczenie pola formą ozimą (nie można zwalczyć chemicznie), może wystąpić nasilenie chorób grzybowych (sucha zgorzel kapustnych, czerń krzyżowych).
Wykorzystano m.in.: Grabinski J. i in. Stan zasiewów rzepaku ozimego – zalecenia IUNG, Wiadomości rolnicze 2012( www.wrp.pl/stan-zasiewow-rzepaku-ozimego-zalecenia-iung/, Mrówczyński M., Pruszyński S.. Zintegrowana produkcja rzepaku ozimego i jarego. IOR Poznań, 2008.